Cevap :

Sinopunkızı

Mustafa Kemal Paşa 11 Ocak 1905 tarihinde Harp Akademi'sinden
mezun olmuştur. Sınıf beşincisi olması sebebiyle Erkan-ı Harbiye yüzba-
şılığına terfi ettirilerek 5 Şubat 1905'te Şam'da 30. Süvari Alayı'nda süvari eğitimi görmek üzere görevlendiriIdi.
Şam'da 5. Ordu'nun emrinde kaldığı üç yıl içinde Suriye'nin birçok
bölgesinde görevli olarak dolaşmış, ülkenin idaresindeki aksaklıkları, ordunun eğitim eksikliğini yakından tespit etme imkfuun.ı bulmuştu. Mustafa Kemal Paşa, burada daha önce Mustafa (Cantekin) ve Miralay Lütfu
Beyler tarafından kurulmuş olan "Vatan ve Hürriyet Cemiyeti"ne Ekim
1906'da üye oldu(l). Vatan ve Hürriyet Cemiyeti ihtilalci özelliği olan'
gizli bir teşkilattı. Mustafa Kemal Paşa'nın katılmasıyla cemiyet aktif bir
i hale gelmiş ve faaliyetlerini artırmıştır. Burada yer altı faaliyetlerine giri~
şen Mustafa Kemal Paşa teşkilatını diğer Suriye Vilayetlerinde de yaymaya ÇalıŞtı. Lübnan ve Filistin'e yaptığı resmI ziyaretler sırasında Kudüs,
Yafa ve Beyrnt'ta cemiyetin hüctelerini teşkil etti(2).Ancak Suriye'nin ihtilalci bir teşkilatın genişlemesine müsait olmaması, onda Selanik'e gitme
düşüncesinin ağırlık kazanmasına yol açtı(3).Gerçekten de Arapça konu-
şan ve geri kalmış bir Suriye'nin bu tür siyasi ve fıkri faaliyetlerin geliş-
mesine uygun olmadığı aşikardır. Mustafa Kemal Paşa'yı Selanik'e çeken
bir diğer sebep de burada kendi geçmişinin olması ve faaliyetleri için gerekli desteği Selanik'te bulma ümididir.
Muhtemelen Ocak i906 tarihinde İskenderiye ve Pire üzerinden gizlice Selanik'e geçen Mustafa Kemal Paşa burada Şubat-Mayıs 1906 tarih-
* Gazi Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü Öğretim Üyesi.
(1) "Atatürk" Md., İsHlm Ansiklopedisi, C. i, İstanbul, 1993, s. 720-72).
(2) Uluğ lğdemir, Atatürk'ün Yaşamı, C. I, Ankara, 1988, s. ll; Vaeldt, ıoOcak 1922,
(Mustafa Kemal Paşa ile yapılan mülakat).
(3) Erik Jan Zilrcher, Milli Mücadelede Ittihatçılık, Ankara, 1987, s. 67.

Mustafa Kemal Atatürk Mondros ateşkes Antlaşması imzalanmasından dolayı Şam’daki cepheden İstanbul’a geldi İstanbul’da bir süre siyasi çalışmalarda bulundu yurdun işgallerden kurtulması için.siyasi propagandalar yaptı gizli toplantılar düzenledi ve bu toplantılarda konuşmalarda bulundu İstanbul hükümetine baskı yaptı ve sonuçta İstanbul’dan bir zafere ulaşamayacağını anladı. Bir süre sonra Samsun ve Doğu Karadeniz’de Rum – Türk çatışmalarını önlemek amacıyla 9. Ordu Müfettişi olarak gönderildi. Samsun’a çıkınca halkı işgallere karşı milli bilinci uyandırma için Havza’ya geçti.

19 Mayıs 1919 Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcı kabul edilmektedir.

1. Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919)
19 Mayıs 1919′da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal Milli Mücadele hareketini başlatmak üzere Anadolu içlerine doğru ilerlemeye başladı. 28 Mayıs 1919′da Havza Genelgesi’ni yayınladı. Genelgede; İstanbul’daki işgal komutanlıklarına ve hükümet çevrelerine işgalleri kınayan protesto telgraflarının çekilmesini, yurt genelinde protesto mitinglerinin yapılmasını istedi. Mustafa Kemal bu genelge ile milletin işgaller konusunda bilinçlenmesini ve tepki göstermesini sağlamayı hedeflemiştir.

Diğer sorular