İslam dini, akıllı insanları muhatap olarak kabul eder ve onları sorumlu tutar. Nitekim bir hadiste akli melekeleri işlemeyenlerin dinde sorumlu olmadıkları belirtilmektedir (Tirmizî, “Hudud”, 1). Bu yüzden İslam geleneğinde “aklı olmayanın dini yoktur.” prensibi benimsenmiştir.
Ayrıca Kur'an'a göre iman hakikatlerinin idrak edilmesi aklın kullanılmasıyla mümkündür. İnsanlardan akıllarını kullanmalarını isteyen Yüce Allah (Bakara, 2/242) inkârcıları, akledemeyen sağır ve dilsiz varlıklara benzetmektedir (Enfal, 8/22). Kur’an’da sıkça yer alan “…akletmez misiniz?” şeklindeki sorular, akıl ile iman arasındaki ilişkiye işaret etmesi yanında İslam düşünce sisteminde
aklın çok önemli bir fonksiyona sahip olmasını sağlamıştır.
