Cevap :

ek, daha sonra da yazınsal yorumlara gitmekten yanadır. Leech'in şiiri bu açıdan inceleme yöntemleri şöyle özetlenebilir: (1985:45-55) Aslında bu inceleme yöntemleri, bu araştırmanın, şiir çevirisi özellikleri bölümünde sözü edilecek olan ve çevirmenin şiir çevirisine başlamadan önce ve çeviri esnasında gözönünde bulundurması gereken hazırlık, özdeşleşme, yaratma ve eleştirme safhalarına hazırlayacaktır şiir çevirmenini.

1. Şiirde dil normlarından saptıkları için yazınsal açıdanfarklılık gösteren dil öğelerinin ortaya çıkış biçimleri (Sapmalar)
2. Yorumlama düzlemi

(C ) Şiir çevirisinin özellikleri neler olmalıdır?

Erten (2000) şiir çevirisinin pek çok aşamadan geçen zorlu bir süreç olduğunu belirtmektedir. Erten bu süreçleri şu şekilde özetlemektedir: (70)

Hazırlık safhası: şiirin ve şairin hayatının incelenmesini, hatta uygun detayların bile toplanmasını gerektirir. Bu aşamada çevirmen bir bilim adamı gibi zamanının büyük bir kısmını bu işe verir.

Özdeşleşme safhası: Çevirmen duygu ve düşüncelerini şairin duygu ve düşünceleri ile özdeşleştirir. Bunu başarmk için çrvirmenin şaire çok yakınlık duyması gerekir. Bu bir bakıma rolüyle özdeşleşen aktörün durumu gibidir.

Yaratıcı safha: Yeniden yaratma safhasıdır. Şiir çevirmeni kendini kaynak şiirin şairi ile özdeşleştirip onun ruh haline girdikten sonra sanki kendisi kendi dilinde bir şairmiş gibi kaynak şiirin anlamını ve sesini aklından geçirerek bir şiir üretir. Yeni bir eser ortaya çıktığı için kaynak şiir yeniden yaratılmış gibi olacaktır.

Eleştirel safha: Diğer safhalardan sonra biraz ara verilerek gerçekleştirilmelidir ki çevirmen şiirsel coşkusu azalınca yaptığı işi tarafsızca değerlendirebilsin. Böylece çevirmen kaynak şiirin anlamını ve sesini hedef dilin anlamıyla ve sesiyle karşılaştırır. Hedef dildeki çeviriyi hedef dilin bakış açısından inceler ve o dilde yazılmış gibi okunsun ister.

Erten, Ranka Kuic'ten aktararak şiir çevirmeninin bu dört aşamadan başka üç tür sadakat kanunun (Law of the three kinds of faithfulness) işlemesi gerektiğini söylemektedir. Eğer çevirmen yukarıda sözü edilen dört aşamadan geçmemişse aşağıda değinilen sadakat kanunu da izleyemeyecektir (2000:70)

(a) Kaynak dilin anlamı
(b) Kaynak dilin sesi
(c) Hedef dilin ruhu

(C) Halman çevirisinde Orhan Veli şiirinin yeri

Denilebilir ki, Orhan Veli şiiri Halman tarafından bu dört aşamalı zorlu süreçten ustalıkla geçirilerek İngilizce'de aslına uygun olarak yeniden yapılanmakta ve ruh bulmaktadır. Halman bir bilim insanı olduğu için hazırlıksafhasında orhan veli'nin hayatını en ince ayrıntısına kadar incelemektedir. Özdeşleştirme safhasında ise, Halman Orhan Veli'nin duygu ve düşünceleri ile özdeşleşmektedir. Halman adeta rolüyle özdeşleşen başarılı bir aktör gibidir.Yaratıcı safhaya gelince Halman kendisini Orhan Veli şiirinin anlamını ve sesini aklından geçirerek Orhan Veli şiirini yeni baştan yaratmaktadır. Son olarak da, eleştirel safhada Halman Orhan Veli şiirinin anlamını ve sesini İngilizce'deki anlam ve seslerle karşılaştırmakta, şiirleri İngilizce bakış açısından incelemekte ve İngilizce yazılmış gibi okunsun istemektedir. Sonuç olarak da Orhan Veli şiirinin anlamı ve sesi İngilizce'de yeniden kugulanmakta ve ruh kazanmaktadır.

Yukarıda sözüedilen özelliklerin Halman çevirisi-Orhan Veliş şiiri ilişkisini nasıl oluşturduğunu göstermek için aşağıdaki örneklere değinmek yararlı olacaktır:

M.S.VIII. yüzyıla gelinceye kadar Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları dönemdeki edebiyattır. Bu dönem edebiyatı, sözlü olarak üretilmiş ve kulaktan kulağa yayılarak varlığını sürdürmüştür. Bu dönemde edebiyatımızı Şamanizm, Maniheizm, Budizm gibi dinler etkilemiştir. 

Genel özellikleri: