Ural Altay Dil Ailesi, eskiden birtakım dilbilimcilerinin varlığını savunduğu, fakat üzerinde genel olarak anlaşmaya varılmamış olan kuramsal bir dil öbeğidir. Günümüzde Altay dilleri ve Ural dilleri olarak ele alınan bu dil aileleri, eskiden aralarında var olduğu düşünülen dilbilimsel genetikten dolayı "Ural-Altay" dil ailesi denmekteydi.
Bu "ailenin" Altay kolu Türkçe, Moğolca, Mançuca ve Tunguzca'dır. Macarca ve Fince ise bu ailenin Ural kolundandır. Bazı dilbilimcilerKorece ile Japonca'yı da bu aileye katmış olsalar da, bu yöndeki kanıtlar daha da zayıftır. Fakat son zamanlarda yapılan karşılaştırmalı çalışmalar Japonca ve Korece'nin bu gruba girdiğini göstermiştir.[1]
Günümüzde çoğu dilbilimci Ural ve Altay ailelerindeki benzerlikleri "tarihsel orijin" veya "yakınsama" ile sonuçlanmış karşılıklı etkileşim ile açıklamaktadır. Sondan ek alırlar. Ural ve Altay arasında ünlü uyumu, sondaneklemelilik, cümlede özne-nesne-yüklem sıralaması ve dillerin dilbilgisel olarak cinsiyetsiz olması gibi güçlü benzerlikler göstermişlerdir. Fakat bu tip benzerlikler yapısaldır. Tarihsel dilbilim araştırmasında ortak kelime kökleri önemli bir yer tutmaktadır.
Günümüzde bu dil ailesinin varlığına dair bulunabilecek bilgilerin çoğu 1950 öncesi kaynaklara dayanmaktadır. Ural Dil Ailesi ile Altay Dil Ailesinin ayrı incelenmesi gerektiğini savunanlar da azımsanmayacak kadar çoktur ve birçok modern dilbilimci bu görüştedir.
1. Fin/Ugor dilleri [değiştir]
Fin/Ugor dilleri kendi arasında iki gruba ayrılır: a. Fin dilleri:Bu diller dört grupta incelenir. Yandaki alanda görülen haritada mavi alan bu grubun yayıldığı coğrafi alanı göstermektedir:
1. Perm dilleri: Komi, Komi-Permyak, Udmurt.
2. Finno/Volga dilleri: Mari, Erzya, Moksha, Merya, Muromian, Meshcherian.
3. Fin/Baltık dilleri: Fince
(şive ve lehçeleri:Meänkieli, Kvencr ve Dış İngrî) , Karelce, Lude, Olonets Karelce, Livonca, Veps, Võro, and Votî, Estonca.
4. Sami dilleri: Sami/Lâpon lehçelerinden oluşur. Bunlar: Güney Sami, Ume Sami, Lule Sami, Pite Sami, Kuzey Sami, Kainuu Sami, Kemi Sami, Akkala Sami, Inari Sami, Kildin Sami, Skolt Sami, Ter Sami.
b. Ugor dilleri: Macarca, Kantice, Mansice Bu dillerin yayıldığı coğrafi alan yeşil ile gösterilmiştir.
2. Samoyed dilleri [değiştir]
İki dilden oluşmaktadır: Kuzey Samoyedçe ve Güney Samoyedçe. Konuşulduğu alan yandaki haritada turuncu renkte gösterilmiştir.
Kuzey samoyedçenin lehçeleri; Enets, Nenets or Yurak, Nganasan or Tavgy/Tawgi, and Yurats'tır. Güney Samoyedçe lehçeleri ise Kamassian or Kamas, Mator, and Selkup.
3. Yukagir dilleri [değiştir]
İki lehçeden oluşmaktadır. Kuzey Yukaghir ve Güney Yukaghir. Konuşulduğu alan pembe renkte yandaki haritada gösterilmiştir.
Altay dilleri
