1) Celali takvimin 12 Hayvanlı Türk takvimi arasındaki benzer ve farklı yönlerine değinmeden önce bu takvimler arasında bilgi sahibi olalım.
Celali Takvim
a) Bir yıl 365 gün 6 saattir.
b) Melikşah tarafından hazırlatılan bir takvimdir.
c) Başlagıç tarihi 1079 yılı olarak kabul edilmiştir.
d) Babürlüler tarafından da kullanılmıştır.
e) Melikşah öldükten sonra takvimin geçerliliği sona ermiştir.
12 Hayvanlı Türk Takvimi
a) Bir yıl 365 gün 5 saattir.
b) Yıllar sayılar ile değil hayvan isimleriyle belirtilir.
c) Adında da anlaşılacağı üzere 12 yılda bir devir yapar. (12 yıl bittikten sonra 13.yıl içerisinde tekrar 1.yılda kullanılan hayvan ismi kullanılır.)
d) Yıl içerisindeki aylar sayılar ile ifade edilmiştir.
e) Takvim Çinliler ve Tibetliler tarafından da kullanılmıştır.
f) Takvim halen Orta Asya içerisinde kullanılmaya devam etmektedir.
g) Bu takvimin bir başlangıç tarihi yoktur. (Kesin bir bilgiye ulaşılamamıştır)
Şimdi bu iki takvim arasındaki benzerliklere ve farklılıklara göz atalım.
Benzerlikler
a) İki takvimde aşağı yukarı bir yıl için aynı zamanı temsil etmektedir.
Farklılıklar
a) Bir yıl içerisindeki zaman diliminde sadece 1 saat bir fark bulunmaktadır.
b) Celali takvim içerisinde başlangıç tarihi bilinmesine rağmen 12 Hayvanlı Türk takvimi içerisinde başlangıç tarihi bilinmemektedir.
c) 12 Hayvanlı Türk Takvimi halen kullanılırken Celali takvim Büyük Selçuklu Sultanı Melikşahın ölümünün ardırdan kullanılmamıştır.
2) Miladi Takvim ile Hicri Takvim arasındaki farklara değinmeden önce yine bu takvimler hakkında biraz bilgi sahibi olalım.
Hicri Takvim
a) Bir yıl 354 günden oluşmaktadır.
b) Kameri (ay) takvimi olarak da bilinir. Yani Ay yılı esas alınmıştır.
c) Hicret (622 yılı) başlangıç yılı olarak kabul edilir. (Peygamber Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret ettiği yıl)
d) Hz. Ömer dönemin de bu takvim oluşturulmuştur.
e) Türkiye'de Miladi takvimin kabul edilişine kadar kullanılan bu takvim artık sadece dini gün ve ayların belirlenmesinde kullanılmaktadır. Örn: Ramazan ayının belirlenmesi Hicri takvime göre esas alınır.
Miladi Takvim
a) Bir yıl 365 gün 6 saat olarak kabul edilir.
b) Gregoryen takvimi olarak ta bilinmektedir.
c) Bu takvim içerisinde esas alınan yıl Güneş yılıdır.
d) Başlangıç olarak Hz. İsa'nın doğumu kabul edilir.
e) Her yıl takvimin ilk günü Ocak 1 dir.
f) Takvimin ilk oluşturulan şekli Mısırlılara aittir.
g) Türkiye'de 1 Ocak 1926 tarihinden itibaren Miladi takvim kullanılmaya başlanmıştır.
Şimdi bu iki takvim arasındaki farklara bakalım.
Farklar
a) Miladi takvim Güneş, Hicri takvim Ay yılını esas aldığından dolayı aralarında 11 günlük bir fark vardır. Örnek verecek olursak her yıl Ramazan ayı ülkemizde 11 gün önce başlamaktadır.
b) Başlangıç tarihleri farklıdır. Miladi takvim 0 (Hz.İsa'nın doğum yılı) yılında başlarken Hicri takvim 622 (Hz. Muhammed'in Mekkeden Medineye Hicreti) den itibaren geçerli olmuştur.
