arkadaşlar bana obezite nedir kapsamlı bir konu yazar mısınız acil yada internet sitesi saçma yazanı şikayet ederim
Geçmişte obezite iştah çekici gıda maddelerinin gereğinden fazla tüketilmesi sonucu ortaya çıkan bir durum olarak niteleniyordu. Bilimsel araştırmalar ise obezitenin karmaşık bir olgu olduğunu, insanın biyolojik yapısından kaynaklanan bir hastalık olduğunu göstermektedir. Obezitenin çok çeşitli nedenlerden kaynaklandığı ve farklı tipleri olduğu bilinmektedir.
Obezite-Aşırı Şişmanlık Nedir?
Yağ dokusu insan vücudunun normal bir yapı elemanıdır ve vücuda gerekli enerjiyi yağ şeklinde depolayarak metabolizmanın ihtiyaçlarını karşılar. Obezite ise insan vücudunda yağ miktarının gereğinden fazla artmasıdır ve sonuç olarak sıklıkla sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur. Yağ birikmesi yağ hücrelerinin hacimlerinin artmasına neden olur. Aşırı şişmanlıkta vücuttaki yağ hücreleri sayısı da artış gösterir. Bu durum vücudun enerji alımı ve harcaması arasındaki düzensizlikten kaynaklanmaktadır.
Obezite-Aşırı şişmanlık metabolik, biyokimyasal, fizyolojik, psikolojik, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı bir hastalıktır. Bu faktörlere iki önemli etkeni de eklemek gerekir; kontrolsüz biçimde fazla kalori alınması ve fiziksel aktivitenin çok düşük düzeye indirilmesi , yani hareketsiz yaşam.
Bilimsel araştırmalarda yağ hücrelerinde bulunan Leptin adlı bir protein molekülünün obezitenin oluşumunda rol oynayabileceği belirtilmektedir. Bu molekülün normal koşullarda metabolizma ve iştahı etkileyerek yağ miktarını azaltmaya, kilo vermeye yardımcı olduğu yönünde bulgular vardır. Fonksiyon veya üretiminde bir bozukluk meydana gelmesi halinde obezite söz konusu olabilmektedir.
Obezite Nasıl Ölçülür?
Kişinin obez olup olmadığının saptanmasında belirli bir tabloya göre belirlenmiş ideal vücut ağırlıklarıyla kişinin ağırlığı kıyaslanabilir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan ve tıbbın kabul ettiği kriter Vücut Kitle İndeksi ( Body Mass Index) dir.
Vücut Kitle İndeksi = Kilo,(Kg) / (Boy, m)2
Örneğin; ağırlığı 95 kg olan 180 cm boyundaki bir kişi için VKİ=95/(1.8)2 = 95/3.24 = 29.3 kg/m2
Amerikan Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü (NHLBI) referans kriterlerine göre de Vücut Kitle İndeksi 25-29.9 aralığında olan kişiler şişman, 30 ve üzerinde olan kişiler obez-aşırı şişman olarak kabul edilmektedir.
Kilo ve boy ölçüleri aynı olan kişilerin vücut yapıları ve tıbbi özellikleri farklı olabilir. Bu nedenle Vücut Kitle İndeksi hesaplamasının obezite konusunda sadece bir gösterge olduğunu unutmamalıyız. Ancak sağlık sorunları ve uzun ömür açısından bilimsel bir gösterge olduğu kabul edilmektedir. Uzmanlar vücut ağırlığının arzu edilen kiloya göre % 20 veya daha fazla artmasının ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı konusunda birleşmektedirler.
Bilindiği üzere beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır
İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan besin öğelerini yeterli ve dengeli miktarda alıp vücutta kullanabilmesidir.
Karın doyurmak, açlığı bastırmak, canının çektiği şeyleri yemek veya içmek değildir.
Günlük yaşamda bireylerin (gebe, emzikli, bebek, okul çocuğu, genç, yaşlı, işçi, sporcu, kalp-damar, şeker, yüksek tansiyon hastalığı, solunum yolu bozuklukları vb.) yaşa, cinsiyete, yaptığı işe, genetik ve fizyolojik özelliklerine ve hastalık durumuna göre değişen günlük enerjiye ihtiyacı vardır.
Sağlıklı bir yaşam sürdürmek için, alınan enerji ile harcanan enerjinin dengede tutulması gerekmektedir.
Yetişkin erkeklerde vücut ağırlığının %15-18'i, kadınlarda ise %20-25'ini yağ dokusu oluşturmaktadır. Bu oranın erkeklerde %25, kadınlarda ise %30'un üstüne çıkması obeziteyi oluşturmaktadır.
Günlük alınan enejjinin harcanan enerjiden fazla olması durumunda, harcanamayan enerji vucutta yağ olarak depolanmakta ve obezite oluşumuna neden olmaktadır.
Buna paralel olarak, günümüz teknolojisindeki gelişmeler, yaşamı kolaylaştırmakla birlikte, günlük hareketleri önemli ölçüde sınırlamıştır.
Anlaşılacağı üzere obezite; besinlerle alınan enerjinin (kalori) harcanan enerjiden fazla olması ve fazla enerjinin vücutta yağ olarak depolanması (%20 veya daha fazla) sonucu ortaya çıkan, yaşam kalitesini ve süresini olumsuz yönde etkileyen bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından da obezite, sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmıştır.