Türklerin cihan hakimiyeti anlayışı
Türkler’in tarih boyunca kurmuş oldukları devletlerin çokluğu, Türklerin teşkilâtçı bir millet olduklarını gösterir.
Türklerin Cihan hakimiyeti düşüncesi yani güneşin doğduğu yerden, battığı yere kadar her yeri fethetme arzusu. Tüm dünyada tek güç, tek hakim bir türk devleti ideali. Türkler, bu devlet sayesinde dünyanın huzura kavuşacağına inanırlardı.
Türk Cihan Hakimiyet-i Fikri, Türk devlet geleneğinin bir özelliği olarak mevcut Türk devletinin dünyadaki diğer devlet ve milletleri hakimiyeti altına alarak yönetmesi fikridir. Sözlü edebiyattan sonra ilk defa Oğuzname ile yazılı kaynaklara geçmiştir. Oğuz Destanı ve Göktürk Kitabeleri’nde de değinilen Kut geleneği gereği Türk Kağanının sadece Türklerin değil tüm dünyanın Kağanı olduğuna inanılır ve fetihler bu esasa uygun olarak yapılırdı. Tanrı’nın cihan hakimiyetini Türklere emanet ettiğine inanırlardı. Hun, Göktürk ve Selçuk devlet geleneğinde çok etkin bir motif olarak görülür. Oğuzhan’a göre gök devletin çadırı güneş ise bayrağıdır. Bu fikir, Türklerin yalnızca devlet idare etme düşüncelerini değil, Türk dininin çok eski prensiplerini de içinde bulunduruyordu. Büyük Hun Devleti’nden Osmanlı’ya kadar bunun sayısız örnekleri mevcuttur.
