Cevap :
Nazım Birimi Beyit Olan Nazım Şekilleri
1- Gazel : Beyit sayısı 5 ile 15 arasında değişir. Kafiye düzeni aa – xa – xa – xa … dır. Gazelin ilk beytine MATLA son beytine MAKTA en güzel beytine BEYTÜ-L GAZEL denir. Konu bütünlüğü yoktur. Her beyitte ayrı bir konu vardır. Konu olarak aşk, şarap ve güzellik işlenir. FUZULİ – BAKİ – NEDİM – TAŞLICALI YAHYA.
2- Kaside : 33 ile 99 beyit arasında değişir. Kafiye düzeni aa – xa – xa – xa … dır. Kasideler genelde övgü şiirleridir. Dini konular ve övgü işlenir. TEVHİD : Allah’ ın birliği ile ilgili şiirler. MÜNACAAT : Allah’ a yalvarı yakarış şiirleridir. NAAT : Hz. Muhammed’ in büyüklüğü ile ilgili şiirlerdir. MEDHİYE : Devrin ileri gelenleri övülür. NEF-İ …
3- Mesnevi : Konu olarak klasik halk hikayeleri ve destani konuların işlendiği her beyiti kendi arasında uyaklı nazım birimidir. aa – bb – cc – dd … dir. Beyit sayıları 25.000 e bile ulaşabilir. Konusu genelde aşktır. FUZULİ – ŞEYHİ – NABİ – ŞEYH GALİP ( Leyla ile Mecnun – Hüsrev ile Şirin … )
4- Müstezat : Müstezat artık mısra anlamına gelir. Gazel gibidir. Aynı bile denilebilir. Kafiye düzeni ax – bx – cx – dx … dir.
5- Kıt’a : Genellikle iki beyitten oluşan şiirlerdir. Beyit sayısı bazen daha fazla olabilir. Kafiye düzeni genelde olduğu gibi aa – xa – xa – xa … dır. Kıt’a larda nükte, yergi ve fikir konuları işlenir.
b. Nazım Birimi Dörtlük Olan Nazım Şekilleri
1- Rübia : Dört mısradan oluşan ve kendine özgü kuralları olan Rübia’ nın kafiye düzeni aaxa düzenindedir. Bu türde az sözle çok söz söylemek sanattır. Ömer Hayam
2- Tuyuğ : Divan Edebiyatı’ na Türklerin kazandırdığı 4 mısradan oluşan bir nazım biçimidir. Kafiye düzeni aaxa dır. Halk Edebiyatı mani’ nin Divan Edebiyatı karşılığıdır. KADI BUHRANEDDİN – NESİMİ – ALİ ŞİR
3- Murabba : Felsefe ve aşk konularını inceleyen bir nazım biçimidir. Kafiye düzeni aaaa – bbba – ccca dır.
4- Şarkı : Şarkılar bestelenmek için yapıldığından fazla uzun değildir. Divan Edebiyatı’ na Türklerin kazandırdığı nazım şekillerindendir. Değişmez konusu aşktır. NEDİM – YAHYA KEMAL
5- Musammat :
6- Terkib-i Bent : ZİYA PAŞA – BAĞDATLI RUHİ – BAKİ
7- Terci-i Bent : ZİYA PAŞA
İlahi
1. Allah'ı övmek ve O'na yalvarmak için yazılan, Allah sevgisiyle, insan sevgisini bütünleştiren içten şiirlerdir.
1. Allah'ı övmek ve O'na yalvarmak için yazılan, Allah sevgisiyle, insan sevgisini bütünleştiren içten şiirlerdir.
2. Özel bir beste ile söylenir.
3. Hece ve vezninin 7'li, 8'li ve 11'li kalıbıyla söylenirler.
4. Dörtlüklerden oluşur. Dörtlük sayısı 3 ila 7 arasında değişir.
5. Genelde şiirin içinde şairin mahlası geçer.
6. İlahi denince akla Yunus Emre gelir.
Not: İlahiler tarikatlara göre farklı isimler alır: Mevleviler'de âyin, Bektaşilerdenefes, Aleviler'de deme, Gülşeniler'de tapuğ, Halvetiler'de durak, öteki tarikatlar da hur ya da ilahi gibi.
GAZEL: Özellikle aşk, güzellik ve içki konusunda yazılmış belirli biçimdeki şiirlere denir. Beyit sayısı genellikle 5-9 arasında değişir. Gazelin ilk beyti mutlaka kendi arasında uyaklı olur.Bu ilk beyte “matla”, son beyte ise “makta” adı verilir. Bir gazelin en güzel beytine “beyt-ül gazel”, şairin mahlasının bulunduğu beyte de “mahlas beyti” denir. Beyitleri arasında anlam birliği bulunan gazele “yek-âhenk”, aynı güç ve güzellikte beyitlerden oluşan gazele de “yek-âvâz” gazel adı verilir.