Cevap :
SİM TAMLAMALARI
*Bir ismin başka bir isimle oluşturduğu takıma isim tamlaması denir.
Örnek: Duvarın boyası. Kalemin ucu. Naylon çorap.
(tamlayan) (tamlanan) (tamlayan) (tamlanan) (tamlayan) (tamlanan)
1.Belirtili isim tamlaması: Belirtili isim tamlaması, tamlayan ismin; -ın,-in,un,-ün, yada -nın,-nin,-nun,-nün tamlanan ismin ise ;-ı,-i -o,-ö,-u,-ü yada -sı,-si,-su,-sü eklerinden birini almasıyla oluşan tamlamadır.
Örnek: Murat’ın bıyığı.
Çocuğun paltosu.
Arabanın tekeri.
2.Belirtsiz isim tamlaması: Belirtisiz isim tamlaması, tamlayan ismin eksiz, tamlanan ismin ekli olduğu tamlamalardır.
Örnek: Çocuk paltosu.
Resim sergisi
Kitap sayfası
3.Takısız isim tamlaması: Hem tamlayanın hem de tamlananın eksiz olduğu tamlamalardır.
*Sıfat tamlamasından nasıl ayırt edilir ?
*Tamlayan tamlananın neden yapıldığını bildirir.
*Tamlayan tamlananın neye benzediğini bildirir.
Örnek: Ölü deniz. (Deniz ölüye benzetilmiş.)
Gümüş bıçak.(Bıçağın neden yapıldığını bildirmiş.)
Lastik top. (Topun neden yapıldığını bildirmiş.)
Naylon çorap.(Çorabın neden yapıldığını bildirmiş.)
*Takısız isim tamlamasını ayırt edebilmenin diğer bir yolu da iki kelimenin arasına gibi edatının getirilmesidir. Eğer anlam bozulmuyorsa bu tamlama takısız isim tamlamasıdır.
Örnek: Gümüş dere.(Gümüş gibi dere.)
4.Zincirleme isim tamlaması: Tamlayanın yada tamlananın tekrar bir isim tamlamasından meydana gelmesiyle zincirleme isim tamlaması oluşur.
(taml) (tamlanan)
(tamlayan) (tamlanan)
Örnek: Babamın arabasının bagaj kapısı.
(taml)(tamlanan) (taml)(tamlanan)
(tamlayan) (tamlanan)
Belirtili isim Tamlaması
İsim Unsuru(TY ilgi hali eki)+ İsim Unsuru(TN 3 tekil şahıs eki)
in.........i
NOT: Eğer bir isim tamlamasında, tamlayan bir zamirse tamlanan eki de o zamirin iyeliğini alır.
benim arabam
ev-in ön-ü
Belirtisiz İsim Tamlaması
İsim Unsuru (eksiz)+ İsim Unsuru (3. tekil şahıs iyelik eki)
ev ön-ü
Takısız İsim Tamlaması
İsim Unsuru + İsim Unsuru
(eksiz) (eksiz)
altın bilezik > takısız isim tamlaması
=> takısız isim tamlamasıyla sıfat tamlaması karıştırılmamalıdır.
altın kalp > sıfat tamlaması
Zincirleme İsim Tamlaması
En az üç isimden oluşur
İstanbul / yat limanı
TY / TN