Cevaplandı

9. sınıf edebiyat dersi ; Atabetü'l-Hakayık hangi döneme aittir?kim tarafından ne zaman yazılmıştır?eserin içinde nelerden bahsediliyor? acilll

Cevap :

Atabetü'l-Hakayık (günümüz Türkçesi ile Gerçeklerin Eşiği), Edip Ahmet Yükneki'nin, Karahanlı beylerinden Muhammed Dâd Sipehsalar'a hediye ettiği,hadis ve Arapça beyitlere dayanarak yazdığı şiirlerle, ahlaklı insan olmanın yollarını, ahlak ilkelerini açıklamış, çeşitli ahlakî öğütlerde bulunmuş, İslamî düşünce ve görüşlere yol gösterici olmuştur.

Modern zamanda ilk bilindiğinde "Hibetü'l-Hakayık" veya "Aybetü'l-Akayık" olarak, yanlış bir şekilde isimlendirmiştir. Eserde dünyayı, Allah'ı, insanı bilmenin sadece bilim yoluyla olabileceği anlatılır. Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararı hakkında olan konuyu işlemiştir.

Nazım birimi beyit ve dörtlüklerden oluşan bu eserini şair, Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig’i gibi aruz vezniyle ve Kaşgar Türkçesi ile yazmıştır. Şairin bu eserini nerede ve ne zaman yazdığı kesin olarak bilinmemektedir. Atabetü'l-Hakayık'ın Kaşgar şivesiyle, Uygur harfleriyle yazılmış ilk yazması İstanbul'daAyasofya Kütüphanesi'nde bulunmaktadır.

Özellikleri  Konusu din ve ahlaktır. Didaktik (öğretici) bir eserdir. Gazel ve kaside denilebilecek tarzda şiirler vardır. Eser mesnevi tarzında yazılmamıştır. 46 beyit ve 101 dörtlükten oluşmaktadır. Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Telmih (hatırlatma) sanatı kullanılmıştır. Eser 14 bölümden oluşur. Baştaki 5 bölüm giriş, şairin "nevi" adını verdiği 8 bölüm asıl konu, sondaki 1 bölüm de bitiriş bölümüdür. Giriş bölümleri kaside biçimiyle (aa ba ca da...), asıl konu ile ilgili bölümler ve bitiriş bölümü dörtlüklerle (aaba) yazılmıştır. Giriş bölümünde 40 beyit, asıl konu ve bitiriş bölümlerinde 101 dörtlük vardır. Eserin tamamı 484 dizeden oluşur. Eser geçiş dönemi edebiyatı ürünüdür.  

Cevap:

Atabetü'l-Hakayık 12. Yüzyıla aittir.

Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılmıştır.

Eserde dünyayı, tanrıyı, insanı bilmenin sadece bilim yoluyla olabileceği anlatılır.

Atabetül Hakayık ise Gerçeklerin Eşiği anlamına gelir.

Açıklama:

Divan Edebiyatı özellikleri nelerdir?

• Klasik edebiyat olarak da adlandırılır.  

• Türklerin İslam kültüründen etkilenmeleri sonucu oluşturdukları bir edebiyattır.

• Nazım birimi beyittir.  

• Aruz ölçüsü ile yazılır.

Naat nedir?

• Divan Edebiyatı türüdür.  

• Hazret-i Muhammedi övme amacıyla yazılan şiirlere "naat" adı verilir.  

• Genellikle kaside şeklinde yazılmıştır ancak düz yazı şekilleri de mevcuttur.

Gazel nedir?

• Divan Edebiyatı nazım şeklidir.  

• Güzellikten, aşktan  bahsedilir.

• 5 ile 15 arasında beyitten oluşur.  

• İlk beyitine matla son beyitine ise makta denir. En güzeli beyiti taç beyittir.  

Münacat nedir?

• Divan edebiyatı türüdür.

• Allah'a yalvarma, yakarma, niyaz etme maksadıyla yazılan nesir ya da nazım yazılara münacat denir.

Mani nedir?

• Çeşitli konularda yazılabilen halk edebiyatı nazım türüdür.

• Genelde 7 heceli dört dizelerden meydana gelir.

• Kafiye dizilişi a a x a şeklindedir.  

 

Dörtlükte geçen teşbih sanatlarını bulunuzu sorusu için;

eodev.com/gorev/16124155

#team1