cirit ağaçtan veya metalden yapılan bir mızrağın hız alınarak koşulup, atılmasını içeren hafif bir atletizm spor dalıdır. antik çağ'da yunan olimpiyatları'nda pentatlon yarışmalarında oynanmaya başladı. ilk uluslar arası yarışma 1896'da isveç'te düzenlendi. 1908'de modern olimpiyat oyunları'na dahil edildi. bayanlar cirit yarışlarına 1932'de alındı. günümüzde en çok iskandinav ülkelerinde oynanmaktadır.
cirit atma yarışmalarında kural, ciritin 25-30 m'lik bir pistte koşarak, hız alındıktan sonra 29 derecelik açı dilimi içine düşecek biçimde omuz üzerinden atılmasıdır.
branş atletleri; atletik yapılı, çevik, süratli, dengesini korumasını bilen ve omuz mafsallarına hareket yeteneği kazandırmış olmalıdır. cirit atma öncelikle yetenek ister. ama hız, teknik, güç ve esneklik çalışmaları yapılmadan başarı imkansızdır.
cirit, metalden ve ağaçtan yapılır ve üç bölümden oluşur. sivri uçlu metal başlık, (ağırlığı 80 gr, uzunluğu 25-33 cm) metal ya da tahtadan çubuk ve sicim sarılı tutma bölümü. sicimin çapı erkeklerde 15-16 mm'dir. çubuk olarak adlandırılan ikinci bölüm, tutma bölümünden ara uca doğru daralarak uzar ve incelir. (erkeklerde 90-110 cm, bayanlarda 80-95 cm'dir) ana kesit alındığında her yeri yuvarlaktır. ciritin uzunluğu erkeklerde 260-270 cm, ağırlığı ise 800 gr'dır. bayanlar arası karşılaşmalarda kullanılan cirit ise daha kısa ve hafiftir (uzunluğu 220-230 cm, ağırlığı ise 600 gr). cirit, nazik ağaçtan imal edildiği için soğuktan çabuk etkilenir. kullanılmadığı zamanlarda cirit, özel olarak hazırlanmış cirit masalarında dik olarak bırakılmalıdır. ciritin hiçbir parçası hareket etmemelidir. yay ise ay beyaz bir çizgi şeklinde ya da yerle aynı düzeyde toprağa gömülür. beyaz boyalı metal veya tahtadan yapılır. atletlerin kullandığı ayakkabıların topuk ve tabanı çivilidir. tabanda en çok altı, topukta iki çivi vardır.
günümüzde cirit tutma, taşıma ve atma ile ilgili birkaç stil kullanılmaktadır. 1920'lerde hakim olan isveç tekniği, yerini önce fin tekniğine, sonra da sovyet ve polonyalılar'ın getirdikleri yeni tekniklere bırakarak önemli gelişmeler gösterdi.
cirit sol omuz hizasında sağ elle ortasındaki sicimden tutulur. bu tutuş, ciritin avuç içine alınması ve kavranması biçiminde olur. ancak ciritin, hız koşusunun başından sıçrama adımlarının başlangıcına kadar yumuşak ve yere 45 derecelik bir eğimle taşınır. atletler genellikle 15-20 m mesafede hız alırlar ve gittikçe artan bir tempo ile koşarlar. bunu 3-10 m arası ciriti geriye alıp, atma hazırlığını içeren çapraz koşu izler. cirit atışı sırasında vücudun sol tarafı sabit bir durumdadır. atış kolu çok çabuk öne çekilirken el bileği ile silkme hareketi yapılır. bu hareket ciritin yere saplanmasına yardımcı olur. atış sırasında sağ bacak atış yönüne doğru bükük bir şekilde konulur. sol ayak arkaya doğru kaldırılır ve vücudun üst kısmı öne doğru yatırılır. bunlar atletin, cirit elden çıktığı için bir adım daha atmamasına yani faul yapmamasına yardımcı olur. ciritin atıldıktan sonra, 29 derecelik açı içine düşmesi zorunludur. ciritin düşmesi gereken alanı gösteren bu açı çizgilerine "sektör çizgileri" adı verilir.
her yarışmacının üç atış hakkı vardır. en iyi sekiz yarışmacı, daha sonra üçer atış daha yaparlar. olimpiyat oyunları gibi bazı uluslarası yarışmalarda da önceden belirlenen baraj derecelerine ulaşamayan aletler finallere katılamazlar.
altı atış hakkında en iyi dereceye ulaşan atlet birinci olur. beraberlik halinde yarışmacıların ikinci en iyi derecelerine bakılır. kurallara uygun atıştan sonra cirit havada kırılırsa atış yenilenir.
