Cevap :

alıntıdır...

 

Bulutsu

Kullanılan aracın optik gücü ne olursa olsun, gökyüzünde gözlemlenebilen dağınık haldeki ışık kütlesi.

Gökyüzünde iki çeşit bulutsu gözlemlenebilir. Optik gücü yüksek araçlar kullanıldığı zaman, bulutsulardan bazılarında yıldızlar açıkça seçilebilir ve biçimleri, âletin gücü arttıkça daha kesinlik kazanır. Bulutsu kümeleri gökyüzünde, milyonlarca ışık yılına kadar varan sonsuz uzaklıklara dağılmıştır ve bizim bulunduğumuz evrene (Gökadamıza) benzer, ayrı evrenler meydana getirir.

Günümüzde bulutsu kümelerine, Güneş’in bulunduğu ve büyük harfle yazılan Gökada sistemiyle karıştırmamak için, gökadalar adı verilmiştir. Eskiden bunlara, Gökada dışı bulutsular veya içlerinden bazıları (hepsi değil) helezon biçiminde olduğu için sarmal bulutsular deniliyordu. Aslında, yalnız Gökada’nın içinde bulunan ve gerçekten «bulutlu» bir görünümü olan ışıklı kütleler «bulutsu» adını doğrular. Bunlara, yerini bulmuş bir deyimle, Gökada bulutsuları denir.

Bu Gökada bulutsuları, yıldızlararası kozmik maddenin normalden daha yoğun olduğu (santimetre küp başına, ancak 2 yansız hidrojen atomu düşen 3×10-² gr/cm3′lük ortalama yoğunluk yerine, 10- gr/cm3 kadar) uzay bölgelerinde yer alır. Bu bulutlar parlak bir yıldızın yakınında bulunduğu zaman ışıklı hale gelir ve kolayca gözlemlenebilir.

Yıldızlararası kozmik maddede aynı zamanda, «duman tanecikleri» (ortalama çapı 0,2 mikron; bu da birkaç milyar atoma karşılık gelir) denilen gaz halinde atomların bulunduğu bilinen bir gerçektir, bu yüzden, ısıya ve uyarıcı yıldızın uzaklığına göre çok değişik sonuçlar alınır.

Ortalama sıcaklıktaki bir yıldız, duman taneciklerinin sağladığı yayınma ile aydınlanmış bulutsular meydana getirir. Bu bulutsular çoğu zaman beyazımtırak görünüşlüdür (Ülker bulutsularında olduğu gibi). Uyarıcı yıldızınkinden daha büyük bir soğurma tayfı veren yayman ışık, gelen ışıktan daha mavidir ve kutuplaşması önemsenmeyecek kadar azdır. Bu yayınmayı sağlayan da gazlar değil dumanlardır.

Gökada bulutsuları çok sıcak yıldızlarla (W,O ve BO tayf örneğinden) birlikte bulunduğu zaman renkleri genellikle yeşile çalar (Oriyon bulutsusunda olduğu gibi). Tayfı, bulutsuda bulunan gazın fotoelektrik uyarması ve iyonlaşmasıyla meydana gelen parlak çizgili bir tayfdır.

Bütün uyarıcı yıldızlardan uzak olan Gökada bulutsuları, parçalar veya iplikçikler halinde, biçimleri düzgün olmayan karanlık bulutsulardır ve bütün ışık ışınlarını durduran tam soğurma bölgelerinde bulunurlar. Yer’den gözlenebilen bu soğurucu bulutlar, Yer’le bu bulut kümeleri arasında çok sayıda yıldız bulunmadığı zaman bize çok yakındır (birkaç yüz parsek; 1 pc = 3.26 i.y.). Karanlık bulutsunun kenarı, bazen bir ışık yansımasıyla aydınlanmış olarak gözükür (At başı bulutsusunda olduğu gibi).

Daire biçiminde bazı bulutsulara, (tamamen yanlış bir deyimle) gezegen bulutsular adı verilir. Bunların merkezinde, çok sıcak ve kolaylıkla iyonlar veren morötesi ışınımlar yönünden çok zengin bir yıldız (tayf örneği W veya O) bulunur. Soğurma olaylarından sonra, merkezdeki yıldız artık görünmez olur. Bu durumda, yıldızın fırlattığı bir madde, etkinliği azalmış bir yanardağ meydana gelmesine yol açabilir. Bu maddenin bir nova olması ihtimali kuvvetlidir ve yıldızın etrafını dumandan bir sorguç gibi sarar.

Astronomi / Genel Bilgiler alt kategorisi içerisinde.

Bulutsu

Kullanılan aracın optik gücü ne olursa olsun, gökyüzünde gözlemlenebilen dağınık haldeki ışık kütlesi.

Gökyüzünde iki çeşit bulutsu gözlemlenebilir. Optik gücü yüksek araçlar kullanıldığı zaman, bulutsulardan bazılarında yıldızlar açıkça seçilebilir ve biçimleri, âletin gücü arttıkça daha kesinlik kazanır. Bulutsu kümeleri gökyüzünde, milyonlarca ışık yılına kadar varan sonsuz uzaklıklara dağılmıştır ve bizim bulunduğumuz evrene (Gökadamıza) benzer, ayrı evrenler meydana getirir.

Günümüzde bulutsu kümelerine, Güneş’in bulunduğu ve büyük harfle yazılan Gökada sistemiyle karıştırmamak için, gökadalar adı verilmiştir. Eskiden bunlara, Gökada dışı bulutsular veya içlerinden bazıları (hepsi değil) helezon biçiminde olduğu için sarmal bulutsular deniliyordu. Aslında, yalnız Gökada’nın içinde bulunan ve gerçekten «bulutlu» bir görünümü olan ışıklı kütleler «bulutsu» adını doğrular. Bunlara, yerini bulmuş bir deyimle, Gökada bulutsuları denir.

Bu Gökada bulutsuları, yıldızlararası kozmik maddenin normalden daha yoğun olduğu (santimetre küp başına, ancak 2 yansız hidrojen atomu düşen 3×10-² gr/cm3′lük ortalama yoğunluk yerine, 10- gr/cm3 kadar) uzay bölgelerinde yer alır. Bu bulutlar parlak bir yıldızın yakınında bulunduğu zaman ışıklı hale gelir ve kolayca gözlemlenebilir.

Yıldızlararası kozmik maddede aynı zamanda, «duman tanecikleri» (ortalama çapı 0,2 mikron; bu da birkaç milyar atoma karşılık gelir) denilen gaz halinde atomların bulunduğu bilinen bir gerçektir, bu yüzden, ısıya ve uyarıcı yıldızın uzaklığına göre çok değişik sonuçlar alınır.

Ortalama sıcaklıktaki bir yıldız, duman taneciklerinin sağladığı yayınma ile aydınlanmış bulutsular meydana getirir. Bu bulutsular çoğu zaman beyazımtırak görünüşlüdür (Ülker bulutsularında olduğu gibi). Uyarıcı yıldızınkinden daha büyük bir soğurma tayfı veren yayman ışık, gelen ışıktan daha mavidir ve kutuplaşması önemsenmeyecek kadar azdır. Bu yayınmayı sağlayan da gazlar değil dumanlardır.

Gökada bulutsuları çok sıcak yıldızlarla (W,O ve BO tayf örneğinden) birlikte bulunduğu zaman renkleri genellikle yeşile çalar (Oriyon bulutsusunda olduğu gibi). Tayfı, bulutsuda bulunan gazın fotoelektrik uyarması ve iyonlaşmasıyla meydana gelen parlak çizgili bir tayfdır.

Bütün uyarıcı yıldızlardan uzak olan Gökada bulutsuları, parçalar veya iplikçikler halinde, biçimleri düzgün olmayan karanlık bulutsulardır ve bütün ışık ışınlarını durduran tam soğurma bölgelerinde bulunurlar. Yer’den gözlenebilen bu soğurucu bulutlar, Yer’le bu bulut kümeleri arasında çok sayıda yıldız bulunmadığı zaman bize çok yakındır (birkaç yüz parsek; 1 pc = 3.26 i.y.). Karanlık bulutsunun kenarı, bazen bir ışık yansımasıyla aydınlanmış olarak gözükür (At başı bulutsusunda olduğu gibi).

Daire biçiminde bazı bulutsulara, (tamamen yanlış bir deyimle) gezegen bulutsular adı verilir. Bunların merkezinde, çok sıcak ve kolaylıkla iyonlar veren morötesi ışınımlar yönünden çok zengin bir yıldız (tayf örneği W veya O) bulunur. Soğurma olaylarından sonra, merkezdeki yıldız artık görünmez olur. Bu durumda, yıldızın fırlattığı bir madde, etkinliği azalmış bir yanardağ meydana gelmesine yol açabilir. Bu maddenin bir nova olması ihtimali kuvvetlidir ve yıldızın etrafını dumandan bir sorguç gibi sarar. EN İYİ OLARAK İŞARETLERMİSİN