İslam dininde temizlik, ibadetin ön şartıdır. Her Müslüman’ca bilinen temel ibadetlerimiz ( namaz, oruç, hac ve zekat) ile temizlik arasındaki ilişkiyi inceleyelim. Namaz ibadetini yerine getirmek için insanın gerekiyorsa bütün vücudunu yıkaması, değilse namaz abdesti alarak temizlenmesi gerekir. Bunun yanında temiz bir elbiseyle ve temiz bir mekanda namaz kılınabilir. Bu şekilde maddi temizliğe uyarak ve kalbini kötü düşüncelerden koruyarak kılınan namaz insanı günahlarından da temizler. Bu hususta Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) bir hadisinde müminlere “ Sizin evinizin önünden bir nehir geçse ve o nehirde günde beş kez yıkansanız üzerinizde hiç kir kalır mı ? İşte suyun kiri temizlemesi gibi günde beş kez kılınan namazda sizin günahlarınızı temizler” (Sahîh-i Buhârî, Mevakıt 6) buyurarak ibadet, temizlik ilişkisini vurgulamıştır. Yine Kur'an-ı Kerim’de de “... sizi her türlü kötülükten alıkor...” (Ankebut suresi, 45. ayet) buyurularak, namazın insanı manevî olarak
temizlediği vurgulanmaktadır. Oruç ibadetini yerine getirirken insan, bedeninin yanında nefsiyle de oruç tutmalı her türlü kötü duygu ve düşünceden uzak durmaya çalışmalıdır.
Hac ibadeti Müslümanların kutsal mekânları olan Kâbe ve Arafat’ da gerçekleştirilen bir ibadettir. Burada dünyanın dört bir yanından gelen Müslümanlar aynı şekilde dua ederek bağışlanmayı dilerler. Bu mekanlarda yapılan dua ve tövbelerin kabul derecesi daha yüksektir. Onun için hacılar burada içtenlikle tövbe etmeye çalışırlar. Çünkü Peygamberimiz (s.a.v.)’in “Günahlarından tövbe eden hiç günah işlememiş gibi olur” ( İbn-i Mace, s250) özünün gereği bu ibadetten bütün günahlarından temizlenmiş olmayı Allah (c.c.)’tan umarlar.
Zekât ibadeti de bir nevi temizliktir. Ancak bu, bedeni yada manevî temizlikten ziyade sahip olunan zenginliğin ve malın temizliğidir. İnsanın bir yıl boyunca kazanmış olduğu mallarına bilmeden karışmış haramların temizlenmesi demektir.
Görüldüğü gibi İslam’da ibadetlerle temizlik arasında ayrılmaz bir ilişki söz konusudur. Temizlik ibadetin öncesinde olabildiği gibi ibadetin bizzat kendisi de insanı temizlemeye yöneliktir. (İlhami Sazak –dinibil.com)
İbadetle temizlik arasında ne gibi bir ilişki vardır?
İbadetle temizlik arasında çok yakın bir ilişki vardır. Çünkü temizlik ibadetin temeli, aynı zamanda ön şartıdır. Bir Müslüman’ın Allah’ın emrettiği ibadetlerden bazılarını yerine getirebilmesi için ruh ve beden yönünden her türlü pislik ve kirlilikten arınmış olması gerekir. Bu nedenle İslam dininde birçok ibadet, temizlik şartına bağlanmıştır. Kur’anıkerim’deki “Sonra kirlerini gidersinler, saç ve tırnaklarını kessinler, adaklarını yerine getirsinler ve o Kabe’yi tavaf etsinler” (Hac suresi, ayet 29) ayeti Kabe’yi tavaf ibadeti için temizliğin ön şart olduğunu açıklamaktadır. O’na (Kur’an’a) tertemiz olanlardan başkası el sürmesin” (Vakıa suresi, ayet 79) ayeti de Kur’an’a el sürmek için temizlik gerektiğini belirtmektedir.
Ayrıca namaza hazırlık şartlarından birisi de, her çeşit manevi pisliklerden, kirlilikten, yani gözle görülemeyen, fakat pis sayılan hallerden temizlenmektir. Bu da, gusül, namaz abdesti, ya da teyemmümle gerçekleşir. Namaza hazırlığın diğer bir şartı da; vücudun, elbisenin ve namaz kılınacak yerin temiz olmasıdır. Bütün bunlar temizliğin ibadetin temeli ve ön şartı olduğunu, dolayısıyla temizlikle ibadet arasında sıkı bir ilişkinin varlığını açık bir şekilde göstermektedir.
