Cevap :
Olumlu Etkileri:
• Sıvıların genleşmesinden yararlanarak termometre yapılmıştır.
• Kat›lar›n genleflmesinden yararlanarak termostat yapılmıştır.
• Gazların genleşmesinden yararlanarak sıcak hava balonları yapılmıştır.
• Gözlük çerçevelerine maddenin genleşme özelliğinden yararlanarak
cam sıkıca takılır.
• Metal kapağı sıkışmış konserve kavanozları sıcak suda bekletilerek
kolaylıkla açılabilir.
• Suyun soğuduğunda genleşmesi göl ya da havuz suların›n yüzeyden
donmas›n› sa¤lar.
Olumsuz Etkileri:
• Demir yolu, köprü yolu, elektrik ve telefon tellerinde kullanılan
malzemenin genleşmesi hesap edilmeden tak›l›rsa kazalara sebep
olur.
• Gazların genleşmesinden dolayı deodorant sprey kutular› ateşe
atılmamalıdır.
• Suyun soğuduğunda genleşmesi su borularının patlamasına sebep olur.
• Isıya dayanıklı olmayan cam, seramik ya da porselen kaplar ani
sıcaklık değişimlerinde çatlayıp kırılabilir.
• Sıvıların genleşmesinden yararlanarak termometre yapılmıştır.
• Kat›lar›n genleflmesinden yararlanarak termostat yapılmıştır.
• Gazların genleşmesinden yararlanarak sıcak hava balonları yapılmıştır.
• Gözlük çerçevelerine maddenin genleşme özelliğinden yararlanarak
cam sıkıca takılır.
• Metal kapağı sıkışmış konserve kavanozları sıcak suda bekletilerek
kolaylıkla açılabilir.
• Suyun soğuduğunda genleşmesi göl ya da havuz suların›n yüzeyden
donmas›n› sa¤lar.
Olumsuz Etkileri:
• Demir yolu, köprü yolu, elektrik ve telefon tellerinde kullanılan
malzemenin genleşmesi hesap edilmeden tak›l›rsa kazalara sebep
olur.
• Gazların genleşmesinden dolayı deodorant sprey kutular› ateşe
atılmamalıdır.
• Suyun soğuduğunda genleşmesi su borularının patlamasına sebep olur.
• Isıya dayanıklı olmayan cam, seramik ya da porselen kaplar ani
sıcaklık değişimlerinde çatlayıp kırılabilir.
Genleşme ve Büzülmenin Olumlu Etkileri
Sıcaklığı ölçmek için kullandığımız termometreler, sıvıların genleşmesinden yararlanılarak yapılmıştır.
Genleşme oranı farklı iki metalin kullanıldığı metal çiftlerinden yararlanarak termostat yapılır. Termostat, buzdolabının istenilen sıcaklıkta kalmasını sağlar.
Elektrikli fırınlarda, ütülerde sıcaklığı; kalorifer kazanlarında suyun sıcaklığını istenilen düzeyde tutmak için de termostat kullanılır.
Kapağı sıkışmış şişe ve kavanozlar, maddelerin genleşmesinden yararlanılarak kolayca açılabilir.
Sıvılar, ısıtıldığında ya da bulundukları ortamdan ısı aldığında buharlaşarak gaz hâline geçer. Sıvı, buharlaşırken ortamdan ısı alır. Bulunduğu ortamı soğutur. Bu olaya buharlaşma denir.
Gaz hâlindeki su buharı soğutulduğunda, sıvı hâle gelmesine yoğunlaşma denir. Gaz yoğunlaşırken ısı verir. Ortamı ısıtır.
Buharlaşma ile yoğunlaşma birbirinin tersidir.
Yıkanıp dışarıya asılan çamaşırlar, yaz mevsiminde daha çabuk kurur. Kış mevsiminde ise daha yavaş kurur.
Yaz mevsiminde yağmurların oluşturduğu su birikintileri kısa sürede buharlaşarak kurur, diğer mevsimlerde ise bu süreç daha uzundur.
Bu durumlar bize, sıcaklıkla buharlaşma arasında ilişki olduğunu gösterir.
Genleşmenin olumlu olduğu gibi olumsuz etkileride vardır.
Elektrik tellerinin gerginliği iyi ayarlanmamışsa,kışın teller gerginleşir ve kopar.Gerekli boşluk bırakılmayan demir yolu rayları yazın genleşerek bozulur.Demir köprülerin ayakları,tekerlekler üzerine oturulup serbest bırakılmalıdır.Aksi halde yaz mevsiminde köprü eğilip bükülür.
Adi cam ve porselenden yapıllmış kaplar ısıya dayanıklı değildir.Dış yüzeyleri ile iç yüzeylerifarklı genleşir.Bu yüzden,anisıcaklıkdeğ işimlerinde çatlayıp kırlabilirler.Bu nedenle büyük kaplar yavaş yavaş ısıtılmalı ve soğutulmalıdır.
En doğrusu,genleşme oranı çok küçük olan cam veporselenden yapılmış kaliteli kapları kullanmaktır.
Yazın,sıcaktan genleşen metal çerçeveler nedeniyle gözlük camları düşüp kırılabilir.Önlem olarak,çerçeve vidaları yaz mevsmine girilirken sıkılmalıdır.
Spreyler,açılmamış konserve kutuları,gaz tüplerifazla ısınıncagenleşip patlayabilir.Bunun için sprey türleri ateşe atılmamalı,ateşin yakınına bırakılmamalıdır.Kons erve kutuları açılmadan pişirilmemelidir.Gaz tüplerinin aşırı ısınmamasına dikkat edilmelidir.
Kaynak: http://www.cerezforum.com/fen-ve-teknoloji/42979-genlesme-ve-buzulmenin-olumlu-olumsuz-etkileri.html#ixzz2ExBXyRtI
