Cevap :
KAFİYE ŞEMASI, KAFİYE ŞEMASININ ÖZELLİKLERİ (EDEBİYAT DERSİ KONU ANLATIM)
Mısraların son seslerine bakılarak bir dörtlüğün kafiye düzeni çıkarılır. Kafiye düzenlerinin, mısralarının son seslerindeki düzene göre çeşitleri vardır.
Örneğin birinci dizenin sonundaki harfin karşısına “a” harfini koyalım. İkinci dizenin sonundaki harf birinci dizenin sonundaki harfle aynıysa “a” değilse “b” harfini koyalım. Üçüncü dizenin sonundaki harf birinci dizenin sonundaki harfle aynıysa “a” , ikinci dizenin sonundaki harfle aynıysa “b”, o da değilse “c” harfini koyalım.
Görüldüğü üzere yöntem çok basit. Aşağıdaki kafiye (bilgi yelpazesi.net) düzeni çeşitlerini inceleyerek bunu daha iyi kavrayabiliriz.
1.Düz Kafiye: "a a a b" "bbbc" "cc" "a a b b" olmalı.
İftardan önce gittim Atik-Valde semtine a
Kaç defa geçtiğim bu sokaklar, bugün yine, a
Sessizdiler, Fakat Ramazan maneviyyeti b
Bir tatlı intizara çevirmiş sukuneti b
2.Çapraz Kafiye: "a b a b" "cdcd" olmalı.
Hayran olarak bakarsınız da a
Hülyanızı fetheder bu hali b
Beş yüz sene sonra karşınızda a
İstanbul fethinin hayali b
3.Sarma Kafiye: "a b b a" "cddc"olmalı.
İhtiyar, elini bağrına soktu, a
Dedi ki: “İstanbul muhasarası b
Başlarken aldığım gaza yarası b
İçinden çektiğim bu oktu b
4. Serbest Kafiye: “abcd” , “efgh” olmalı.
KAFİYE ŞEMASI
Mısraların son seslerine bakılarak bir dörtlüğün kafiye düzeni çıkarılır. Kafiye düzenlerinin, mısralarının son seslerindeki düzene göre çeşitleri vardır.
1. Düz Kafiye: "a a a b" "bbbc" "cc" "a a b b" olmalı. İftardan önce gittim Atik-Valde semtineKaç defa geçtiğim bu sokaklar, bugün yine,
Sessizdiler, Fakat Ramazan maneviyyeti
Bir tatlı intizara çevirmiş sukuneti 2. Çapraz Kafiye: "a b a b" "cdcd" olmalı. Hayran olarak bakarsınız da
Hülyanızı fetheder bu hali
Beş yüz sene sonra karşınızda
İstanbul fethinin hayali 3.Sarma Kafiye: "a b b a" "cddc" olmalı. İhtiyar, elini bağrına soktu,
Dedi ki: "İstanbul muhasarası
Başlarken aldığım gaza yarası
İçinden çektiğim bu oktu.
