Cevap :
Büyük Selçuklu Devleti'nin kuruluşu ile Malazgirt zaferi (1071) arasındaki devrede Türkmenler Anadolu hudutlarını aşarak bu ülkenin doğu ve orta kısımlarına yayıldılar. Malazgirt zaferinden sonra Bizans'ın mukavemetinin tamamen kırılması üzerine Anadolu'nun geri kalan kısımlarını da fethe giriştiler. Türkler için Anadolu artık yeni bir vatan olmuştu. Sultan Alp Arslan ile beraber Malazgirt savaşına, Artuk, Tutak, Danişmend, Satuk, Mengücük, Savtegin ve Afşin gibi büyük emir ve beyler de katılmışlardı. İşte bu beylerden bazıları Malazgirt zaferinin kazanıldığı yıldan itibaren Doğu Anadolu'da Türk beyliklerini kurdular.
netten gir çıkarrrrr
Saltuklular
Mengücekler
Danişmentliler
Artuklular
Beyliğin merkezi olan Erzurum ve civarı, Alp Arslan'ın komutanlarından Ebûlkasım Saltuk tarafından fethedilmişti . Oğlu Ali Bey ise devletin asıl kurucusu sayılır. Ali Bey'in oğlu İzzettin Saltuk zamanında Saltuklular en güçlü dönemlerini yaşamışlardır (1132-1174). Bayburt, Kars, Oltu, İspir, Tercan ve Trabzon havalisi beyliğe dahil edilmiştir. İzzettin Saltuk, bölgedeki diğer Türk beyleri ile iş birliği yaparak Gürcülere karşı başarılı savaşlar yaptı. Ayrıca Trabzon Rumlarıyla da mücadele etti. Gürcüler üzerine sefere çıkan Türkiye Selçukluları hükümdarı 2. Süleyman Şah, Saltuklu Beyi Melikşah'tan Erzurum'u alarak bu devlete son vermiştir (1202).
Kurucusu Satuk Bey'dir.
Erzurum, İspir, Oltu, Kars, Bayburt bölgelerinde faaliyet gösterdiler.
Haçlılara ve Gürcülere karşı mücadele ettiler.
Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkıldı.
Mengücekler
Alp Arslan'ın komutanlarından emir Mengücek, Erzincan ve Kemah çevresini fethederek bu devletin temelini atmıştır. Beylik hakkındaki ilk bilgiler oğlu İshak zamanında başlar (1118-1142). Danişmentlilerin hâkimiyetini tanıyan İshak'ın ölümünden sonra devlet iki kola ayrıldı (1142). Oğullarından Davud Erzincan ve Kemah'a; Süleyman ise Divriği'ye hakim oldu.
1. Erzincan-Kemah Kolu: Şebinkarahisar'ı da içine alan bu kol, Alaaddin Keykubad tarafından ortadan kaldırıldı (1228).
2. Divriği Kolu: Bu kol hakkında fazla bir bilgi olmamakla birlikte, 1250 yılına kadar Selçuklu hâkimiyeti altında varlığını sürdürdüğü bilinmektedir. Mengücekler zamanında özellikle Erzincan ve Divriği birer kültür ve ticaret merkezi durumuna gelmiştir.
Kurucusu Mengücek Gazi'dir.
Rum ve Gürcülere karşı mücadele etti.
Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkıldı.
Divriği Ulu Camii bu dönemde yapılmıştır.
Danişmentliler
Sivas merkez olmak üzere Tokat, Niksar, Amasya ve Kayseri civarında kurulmuştur. Devletin kurucusu Melikşah'ın komutanlarından Danişment Gazi Ahmed Bey'dir. Rivayete göre Türkmenlere öğretmenlik yaptığı için Dânişmend Gazi diye anılan Ahmed Bey,Türkiye Selçukluları Sultanı Süleymanşah'ın ölümüyle nüfuzunu daha da artırdı. Ankara, Kastamonu, Çankırı'yı ele geçirdi. 1.nci Kılıçarslan ile beraber Haçlılara karşı savaştı ve Antakya Haçlı Prensi Bohemond'u esir ederek Malatya'yı ele geçirdi. Yerine geçen oğlu Gazi Bey zamanında devlet en güçlü devrini yaşamıştır (1104). Öyle ki Türkiye Selçukluları ve Bizans'ın iç işlerine müdahale eder oldular. Gazi Bey, Haçlılardan Konya'nın geri alınmasına (1116) ve taht mücadelesinde desteklediği 1.nci Mesud'un burada sultan ilân edilmesine yardım etti. Danişmentliler, her zaman Haçlılara ve Bizans'a karşı başarılar kazanmışlar ve fethettikleri toprakların Türkleşmesini sağlamışlardı. Bu sebeple Türkiye Selçukluları, Türkler arasında itibarı çok fazla olan Danişmentlileri en büyük rakipleri olarak görmüşlerdir. Nitekim taht mücadelelerinden faydalanan 2.nci Kılıçarslan, Danişmentli şehirlerini ele geçirerek bu devlete son vermiştir (1178).
Kurucusu Danişment Gazi'dir.
Haçlılarla mücadele etti.
Bir dönem A.S.D'nden daha güçlü hale gelmişlerdir.
Anadolu'nun ilk medresesi olan Yağıbasan Medresesi bu beylik tarafından yapıldı.
Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkıldı.
Artuklular
Devlet adını Oğuzların Döğer boyundan Eksük-oğlu Artuk Bey'den alır. Anadolu'nun fatihlerinden olan Artuk Bey, hizmetlerinden dolayı Suriye Meliki Tutuş tarafından Kudüs valiliğine getirilmişti. Ancak Kudüs'ün Fatımîlerin eline geçmesi üzerine (1098) Artuk'un oğulları Sökmen ve İl-Gazi burada tutunamadılar. Selçuklular tarafından kendilerine verilen bölgede, üç kol hâlinde, Artuklu devletini kurdular.
(ALINTIDIR)
