Cevap :
Anadolu Beylikleri, Türklerin 1071’deki Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurdukları devletlerdir. Savaşın hemen ardından, özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da kurulan devletlere Birinci Dönem Anadolu Beylikleri, aynı dönemde; önce Anadolu'nun batı ucundaİznik'i başkent edinen, sonradan da Haçlı Seferleri nedeniyle başkentini Konya'ya taşıyarak Orta Anadolu merkezli olarak devam eden Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve yıkılmasından sonra kurulan devletler ise İkinci Dönem Anadolu Beylikleri olarak ifade edebilir.[1]
Anadolu Selçukluları, Anadolu'daki Türkmen beylerini aşiretleriyle birlikte Bizans ve Kilikyasınırlarına yerleştirmişlerdi. Böylece Anadolu Selçukluları hem devletin sınırlarını güvence altına alıyor, hem de Türkmen beylerini denetim altında tutuyorlardı. Ama 1243'teki Kösedağ Savaşı'ndaMoğollara yenilen Anadolu Selçuklu Devleti’nin Türkmenler üzerindeki denetimi zayıfladı. Bu savaşın ardından, Moğolların bir kolu olan İlhanlılar Anadolu’da denetimi ele geçirdiler. Bu süreçte uç beylikleri, önce İlhanlılara bağlı, sonra bağımsız devletlere dönüştüler. Bu beyliklerden biri olan Osmanlı Beyliği, zamanla bütün öbür beyliklerin topraklarını ele geçirdi ve bir imparatorluğa dönüştü.
2. Dönem Beylikler Başkent Hakimiyet dönemi Alâiye Beyliği Alanya 1293-1421 Aydınoğulları Beyliği Birgi sonra Ayasoluk (Selçuk) 1308-1426 Candaroğulları Beyliği Kastamonu 1299-1491 Canik Beylikleri Bugünkü Orta Karadeniz 13.yy-14.yy Çobanoğulları Beyliği Kastamonu 1227-1309 Dulkadıroğulları Beyliği Elbistan 1339-1521 Eretna Beyliği Sivas, sonra Kayseri 1328-1381. Eşrefoğulları Beyliği Beyşehir 13.yy. ortaları - 1326 Germiyanoğulları Beyliği Kütahya 1300-1423 Hamidoğulları Beyliği Eğirdir 1301-1423 İnançoğulları Beyliği Denizli 1261-1368 Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti Kayseri 1381-1398 Karamanoğulları Beyliği Konya 1256-1483 Karesioğulları Beyliği Balıkesir 1297-1360 Menteşeoğulları Beyliği Milas 1280-1424 Pervaneoğulları Beyliği Sinop 1277-1322 Ramazanoğulları Beyliği Adana 1325-1608 Sâhipataoğulları Beyliği Afyonkarahisar 1275-1342 Saruhanoğulları Beyliği Manisa 1302-1410 Tacettinoğulları Beyliği Niksar 1303-1415 Tekeoğulları Beyliği Antalya 1321-1390 Anadolu Türk Beylikleri Haritası Konu başlıkları [gizle] 1 Beyliklerin Yapısı ve Ordu Düzeni 2 Ekonomik ve Toplumsal Yaşam 3 Bilim ve Sanat 4 Türk veya Müslüman Olmayan Anadoludaki Diğer Devletler 5 Kaynakça 5.1 Dipnotlar 5.2 Dış Bağlantılar Beyliklerin Yapısı ve Ordu Düzeni[değiştir]Anadolu beyliklerinin kurucuları aşiretlerdi. Anadolu Selçukluları bu aşiretleri özellikle Bizans sınırına yerleştirmişler ve bu toprakları aşiret beylerine ikta (tımar) olarak vermişlerdi. İkta sisteminde, Türkmen beyleri kendilerine verilen toprağın karşılığında Anadolu Selçuklu sultanına savaş zamanlarında asker gönderiyordu. Toprağın mülkiyeti sultana aitti, beylerin ise bu toprağı işleme hakkına sahipti. Bu beyler sonradan bağımsızlıklarını ilan ettiklerinde Anadolu Selçuklu devlet yapısını kendilerine örnek aldılar.
Anadolu beyliklerinde devlet yönetimi hanedanın elindeydi. Bu hanedanın en yaşlı ya da etkili kişisine ulu bey denirdi. Ulu bey devlet merkezinde oturur, vilayetlerin yönetimini ise çocuklarına ya da kardeşlerine bırakırdı. Devlet işleri, bir kurul ya da kurum olan divanda görüşülür ve karara bağlanırdı. Vilayetlerin yönetiminden ise valiler sorumluydu; ayrıca hukuk işlerini kadılar ve askerlik ile güvenlik işlerini subaşılar yürütürdü. Devletin parası (sikke) ulu bey adına basılırdı.
Anadolu beyliklerinde ordu, Ulu beyin atlı ve yaya hassa birlikleri, ikta verilmiş beylerin yetiştirdiği askerler ve çeri denen aşiret atlılarından oluşurdu. Savaş sırasında ordu üç kola ayrılırdı. Merkez kuvvetlere ulu bey, sağ ve sol kollara da oğulları ya da kardeşleri komuta ederdi. Ok, yay, kılıç, kargı, hançer, balta, gürz ve mancınık orduda kullanılan başlıca silahlardı.
Ekonomik ve Toplumsal Yaşam [değiştir]Üç çesit toprak vardır.Bunlara ikta, vakıf ve mülk denirdi. Devlet bazı toprakların gelirini hizmetlerine karşılık belirli bir kişiye ya da bir vakfa bırakırdı. Köylüler bu toprakları işler, vergisini de toprağı işletme hakkına sahip olan kişiye ya da vakfa verirlerdi. Köylüler ekip biçmekle yükümlü olduğu toprakları bırakıp başka yere gidemezlerdi. Kent ve kasabalarda mülk sahibi olanlar köylülere oranla daha özgürdüler. Her zanaat dalı ayrı bir Ahi birliğine bağlanarak kendi içinde örgütlenmişti.
Ekonominin temeli tarıma dayalıydı. Toprak ve iklim koşullarına bağlı olarak tahıl, meyve ve pamuk gibi ürenler yetiştiriliyordu. Hayvancılık da hayli yaygındı. Anadolu'da dokunan kilim ve halılar dış pazarda alıcı buluyordu. Kütahya, Amasya ve Bayburt çevresinden çıkarılan gümüşün büyük bölümü de dışarıya satılıyordu. Anadolu beyliklerinde ticarete de gelişmişti. Karadeniz kıyısındaki Sinop, Trabzon ve Samsun, Ege'deki Foça, İzmir, Selçuk ve Balat ile Akdeniz'deki Antalya ve Yumurtalık, iç ve dış ticaretin en önemli liman kentleriydi. Kayseri ve Konya, kervan yollarının kavşak noktasında bulunan Sivas önemli ticaret merkezleriydi.
Bilim ve Sanat [değiştir]
Anadolu Türk Beylikleri
Türkiye Selçuklu Devleti sınır bölgelerini korumak için buralarda uç beylikleri oluşturmuştu. Bu uç beylikleri Kösedağ savaşından sonra Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflamasıyla birlikte bağımsızlığını ilan ettiler.
Bu beylikler ve kuruldukları yerler şöyledir:
Osmanoğulları: Osman Bey tarafından Söğüt, Domaniç civarında kuruldu. Osmanlı Devleti'ni kuran beyliktir.
Karamanoğulları: Karaman Bey tarafından Konya ve Karaman'da kuruldu. Güçlü bir beyliktir. Anadolu'da ilk defa Türkçe'yi resmi dil olarak kullandılar. Osmanlı Devleti ile mücadele ettiler. 1487 yılında Osmanlı egemenliğine girdiler. Anadolu Türk birliğini sağlama konusunda Osmanlı'yı en çok uğraştıran beyliktir.
Karesioğulları: Karesi Bey tarafından Balıkesir, Çanakkale'de kuruldu. Orhan Bey zamanında Osmanlı Devleti'ne katıldı. Osmanlı Devleti'ne katılan ilk beyliktir. Böylece Osmanlı'ya önemli devlet adamları (Hacı İlbeyi, Evranusoğlu, Ece Halil) geçmiş ve Balkanlara geçiş kolaylaşmıştır. Karesi donanması Osmanlı donanamasının temelini oluşturmuştur.
Germiyanoğulları: Yakup Bey tarafından Kütahya'da kuruldu. II. Murat döneminde Osmanlı Devkleti'ne katıldı (1429) . Osmanlı'ya hem çeyiz hem de miras yoluyla toprak vermiştir.
Candaroğulları: Şemseddin Yaman Candar tarafından Kastamonu'da kuruldu. Fatih Sultan Mehmet tarafından son verildi (1461).
Aydınoğulları: İzmir, Aydın çevresinde kuruldu.
Hamitoğulları: Dündar Bey tararfından Isparta, Eğirdir' kuruldu. II. Murat döneminde Osmanlı Devleti'ne katıldı (1423). Toprakları Osmanlı tarafından 80.000 altın karşılığında satın alındı.
Menteşeoğulları: Menteşe Bey tarafından Muğla'da kuruldu. II. Murat zamanında Osmanlı topraklarına katıldı (1424).
Saruhanoğulları: Manisa çevresinde kuruldu.
Dulkadiroğulları: Maraş çevresinde kuruldu.
Ramazanoğulları: Adana ve çevresinde kuruldu.
Bu beylikler;
Türk kültürünü Anadolu'da yaydılar. Türk mimari eserleri ile donattılar.
Türkiye Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra savunmasız kalan Anadolu'yu korudular.
Anadolu’da çok sayıda eser yaptılar.
Anadolu'nun Türkleşmesini sağladılar.
