Osmanlılarda devlet anlayışının temelinde, Orta Asya Türk geleneği ile Türk-İslâm Devletlerinin etkileri görülür. Devletin yönetilmesinde İslâm Hukuk kurallarının etkisi büyüktü. Padişahlar bulundukları görevi,kendilerine Tanrı tarafından verilmiş bir emanet olarak gördüklerinden dolayı adaletten ayrılmamaya,ülkenin her yanında güvenliğin sağlanmasına büyük önem verirlerdi.
Devleti genişletmek ve geliştirmek,halkın refah ve mutluluğunu sağlamak,ülkede adaleti sağlamak padişahların başlıca görevleriydi.
Devletin kuruluş zamanlarında “Bey” ya da “Gazi” unvanlarını taşıyan hükümdarlara sonraları padişah denilmiştir. Osmanlı’da ilk defa “Sultan” unvanını kullanan I.Murat’tır. “Halife” unvanını ilk defa kullanan ise Yavuz Sultan Selim’dir.
Padişahlık,babadan oğula geçtiği için ülkede taht kavgaları yaşanmaktaydı.Bu durumu önlemek için Fatih S.M. düzenlediği kanunname ile padişaha,gerektiğinde kardeşlerini öldürme yetkisini getirdi. I.Ahmet zamanında,Osmanlı ailesinden en yaşlı kişinin padişah olması ve şehzadelerin sancaklara gönderilmemesi kanun oldu. Bu durum da padişah olacak şehzadelerin iyi yetişmemelerine yol açtı.
Padişahların erkek çocuklarına “Şehzade” denirdi. Yanlarına “Lala” denilen tecrübeli bir devlet adamı verilirdi.
