23 Nisan 2012
I- GİRİŞ
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun([1]) 9. maddesinde, kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesinde her yıla ilişkin tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla geçmiş yılların beyannamelerinde yer alan zararların indirim konusu yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Buna göre, geçmiş yıl zararlarının mahsubu için; zararın beş yıldan fazla nakledilmemiş olması, mahsubun yapılacağı beyannamede her yılın zarar tutarının ayrı ayrı gösterilmiş olması, mahsup edilecek geçmiş yıl zararının ilgili olduğu dönemin beyannamesinde yer alması gerekmektedir. Aksi bir düşünce tarzı, kurumları, istedikleri yıl zararlarını indirmeye götürür ki vergi kanunlarının bu şekilde yorumlanması mümkün değildir. Vergi kanunlarımızda yer alan hükümler, vergi matrahının isteğe bağlı değil, belli esaslara göre kesin bir şekilde belirlenmesi gerektiği yönündedir.
Peki zarar mahsubu yapılmayan dönem beyannamelerinde de geçmiş yıl zararlarının ayrı ayrı gösterilmesi gerekmekte midir? Ya da sonradan düzeltme beyannamesi vermek suretiyle beyannamede gösterilen geçmiş yıl zararları mahsup edilebilecek midir? Makalemizde geçmiş yıl zararlarının mahsubu için gerekli şartlara değinerek, Gelir İdaresi'nin konuya ilişkin görüşleri doğrultusunda bu sorulara da cevap verilmeye çalışılacaktır.
II- GEÇMİŞ YIL ZARARLARININ MAHSUBU
A. GEÇMİŞ YIL ZARAR MAHSUBUNUN ŞARTLARI
5520 sayılı KVK'nın 9. maddesinin 1/a bendine göre, kurumlar vergisi mükelleflerinin geçmiş yıl faaliyetleri sonucu doğan mali zararlarının izleyen dönemlere ait kurum kazancının tespiti esnasında kurumlar vergisi beyannamesinde indirim olarak dikkate alınabilmeleri mümkündür.
Buna göre geçmiş yıl zararlarının kurum kazancından mahsup edilebilmesi için aşağıdaki şartlara uyulması gerekmektedir.
1- Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Her Yıla İlişkin Zarar Tutarları Ayrı Ayrı Gösterilmelidir
KVK'nın 9. maddesine göre, kurumlar vergisi mükelleflerinin geçmiş yıl faaliyetleri sonucu doğan mali zararlarının izleyen dönemlere ait kurum kazancının tespiti esnasında kurumlar vergisi matrahından mahsup edebilmeleri için, öncelikle ilgili dönem kurumlar vergisi beyannamesinde her yıla ilişkin zarar tutarlarının ayrı ayrı gösterilmesi gerekmektedir.
2- Zarar Mahsubu Hakkı Beş Yıl İçinde Kullanılmalıdır
Geçmiş yıl zararlarının mahsubu için zararın beş yıldan fazla nakledilmemiş olması gerekmektedir. Dolayısıyla kurumlar vergisi mükellefleri ancak beş yıllık süre ile zarar mahsubu imkanına sahiptirler. Bu süre içerisinde mahsup edilemeyen geçmiş yıl zararlarının daha sonraki dönemlerde kurumlar vergisi matrahından mahsup edilmesi mümkün değildir.
Söz konusu beş yıllık süre, zararla sonuçlanan faaliyet döneminde başlar ve müteakip beşinci yılın sonunda sona erer. Örneğin 2006 hesap dönemine ait mali zarar, 2007 hesap dönemi kazancından başlanmak suretiyle en son 2011 hesap döneminde elde edilen kurum kazancından mahsup edilebilir. Mükelleflerce bir hesap dönemi içerisinde oluşan zararın, müteakip beş hesap döneminde oluşacak kârlarla mahsup edilememesi halinde mahsup imkanı ortadan kalkmaktadır.
Öte yandan, birden fazla dönemin zararla sonuçlanması durumunda, zarar mahsubunda en önceki yıl zararından başlanmak suretiyle mahsup işlemi yapılmalıdır. Zarar mahsubunun azami beş yıllık süre içinde yapılabilmesinin mümkün olması, en önceki yıl zararının mahsubunu zorunlu kılmaktadır.www.ozdogrular.com
