Cevaplandı

eski ve yeni ölçme araçları sizden önce kullanılan ama Atatürk devrimleri ile değiştirilen ölçü aletlerini karşılaştırınız

Cevap :

Osmanlı İmparatorluğu zamanında 75,8 cm'lik zirai mimari (veya sadecezirai), 68 cm uzunluğundaki çarşı arşını vardı. Daha sonra ipeklifiyatlarının artması dolayısı ile fiyatı yükseltme yerine ölçü birimi kısaltılarak 65 cm'lik Fars kökenli endaze birimi kullanıldı. III. Selim abanoz ağacından bir prototip olarak 1 zirai mimari yaptırdı. Bunun bir tarafı 24 parmağa ve her parmak 10 hat'ta bölündü. Böylelikle bu bölümle basımevinde kullanılan punto büyüklükleri de alınabilecekti. Diğer tarafı sadece 20 eşit parçaya bölündü. Zirai mimari, arşın ve endaze ölçü birimlerinin ast ve üst katları aşağıda gösterilmiştir.

: 1 zirai mimari = zirai = mimari arşını = 2 ayak ( kadem) = 0,75774 m = 24 parmak = 288 hat = 3456 nokta(yol, sokak uzunluğu, bina yüksekliği vb. için)
 

1 parmak = 12 hat = 0,03157 m 

1 hat = 12 nokta = 0,00263 m 
1 nokta = 0,00022 m 
1 kulaç = 2,5 zirai =1,895 m (ip boyu, su derinliği, kuyu derinliği vb. için) 
1 kara mili = 2500 zirai = 1895 m (kara yolculuğundaki mesafeler için) 
1 fersah = 3 mil = 7500 zirai = 5685 m 
1 berid ( menzil) = 4 fersah = 12 mil = 30900 arşın = 22740 m 
1 merhale = 2 berid = 45480 m 
1 çarşı arşını = 8 rubu (urup) = 0,680 m (kumaş için) 
1 rubu = 2 kirah = 0,085 m 
1 kirah = 0,0425 m 
1 endaze = 8 rubu (urup) = 0,650 m (artan ipekli fiyatlarına karşılık konulan ölçü birimi) 

Uzunluk ölçü birimlerinde ters dönüşümler
 



Eski Alan Ölçü Birimleri
 

1 arşın (zirai) ²= 0,57417 m²= 4 ayak² 

1 dönüm (yeni) = 2500 m² 
1 dönüm (büyük) = 2720 m² 
1 dönüm (atik) = 4 evlek = 1600 zirai² = 918,672 m² (bir kenarı 40 arşın (zirai) olan kare) 
1 atik evlek = 400 arşın²= 229,668 m² 
1 yeni evlek = 250 m² 
1 cerip = 3600 zirai²= 2067,012 m² 
1 ayak² = 144 parmak²= 0,14354 m² 
1 parmak² = 144 hat²= 0,00099751 m² 
1 hat² = 144 nokta²= 0,000006927 m² 
1 çarşı arşın² = 0,46240 m² 
1 urup² = 0,007225 m² 
1 kirah² = 0,0018062 m² 
1 endaze² = 0,422500 m² 
1 urup² = 0,0066015 m² 
1 kirah² = 0,0016504 m²