Öncelikle nutuk nedir tanımlayarak başlayalım. Nutuklar (diğer bir adıyla söylev) belli bir topluluğa karşı hitabet demektir. Amaç, dinleyenleri coşturmaktır, onlara belli bir duyguyu, belli bir düşünceyi bir fikri aşılamak ve önemli mesajları iletmek için yapılan etkili konuşmalara denir.
Özelliklerine bakacak olursak; Cümleler anlaşılır, basit ve kısadır. Jest ve tonlamalara oldukça dikkat edilir. Alıcıyı harekete geçirme işlevi vardır.
İlk örnekleri Eski Yunan dönemine dayanmaktadır. Özellikle Çiçero nutuk türünün ilk temsilcilerindendir.
Bakıldığı zaman bir çeşit sözlü kompozisyondur. Ancak söylevler yazıya da geçirilebilir. Bu durumda yazılı nutuk olur. Türk edebiyatındaki en önemli örnekleri Mustafa Kemal Atatürk'ün yazmış olduğu nutuk, Bilge Kağan'ın nutuku, Mehmet Akif Ersoy ve Halide Edip Adıvar'ın nutukları olarak sayabiliriz.
