kitabın okunmasında konusunun, adının,dilinin, anlatımının, sayfa tasarımının, görsellerin, ön ve arka kapağının,boyutlarının ne kadar etkili olduğu hakkında uzun bi bilgi
Biçimsel Özellikler
Biçimsel özellikler, genel olarak kitabın hacmi (kalınlığı), baskısı, ciltlenmesi, sayfa düzeni, harfler, yazım ve noktalama işaretleri, resimlendirme gibi konulardır. Elbette bunlar çocukluğun yaş/sınıf özellikleri dikkate alındığında değişebilmektir.
Kitabın biçim olarak tasarımı çok önemlidir. Çocuk, kitabı vitrinde gördüğünde beğenmeli ve satın almaya istek duymalıdır. Kitabın klasik kitap biçiminde olması gerekmez; oyuncaklara ya da çeşitli canlı, cansız varlıklara benzetilerek albeni yaratılabilir. Kitabın biçimsel özelliklerinde şunlar aranmalıdır:
1- Kapak resimleri canlı, çekici ve kitabın içeriğiyle uyumlu olmalıdır. Kapak sağlam, kalın ve kaliteli bir karton olmalıdır. Kapakta kitap adı, konuyu özetleyici ya da tanıtıcı resim, yazar, ressam ve basımevi adının bulunması, kitabı oluşturanlara bir saygı gereği bulunmalıdır. Ayrıca, hangi yaş grubu ya da sınıf için önerildiği de belirtilmelidir.
2- Kitap dayanıklı ve mat bir kâğıda basılmalıdır. Renkleri soldurmamalı, mürekkebi dağıtmamalıdır.
3- Kitap hacimli olmamalıdır.
4- Harfler gözü yormayacak büyüklükte ve baskısı temiz olmalıdır. Metindeki harflerin boyu birinci, ikinci ve üçüncü sınıflar için önerilen yapıtlarda “14 punto” dört ve beşinci sınıflarda ise “12 punto”dan küçük olmamalıdır. Sayfalar tek sütun olmalıdır. Tümcedeki sözcük sayıları I. devrede (1-3 sınıf) 6, II. devrede (4-5. sınıf) en çok 10 olmalıdır.
5- Okul öncesine yönelik kitaplar bez ya da kalın kartona da basılabilir.
6- Yazım, noktalama, söz dizimi bakımından yanlışsız olmalıdır.
7- Kitap ve dergiler sağlam ve iç açıcı bir cilde sahip olmalıdır.
8- Satır araları uygun aralıkta olmalıdır (1,5 aralıklı).
9- Çocuğun gelişim basamakları göz önünde bulundurulmalıdır.
10- Metindeki yazılar zemin rengine zıt renkte yazılmalıdır.
Dil Yönünden
1- Dil ve anlatım yalın ve kavramlar açık olmalıdır.
2- Anlatımlarda çocukların anlayış güçlerine, yaş ve yaşam düzeylerine uygun kavramlar kullanılmalıdır.
3- İlk sınıflarda uzun tümce ve paragraflardan kaçınılmalıdır.
4- Anlatımda yakından uzağa, somuttan soyuta ilkesi göz önünde bulundurulmalıdır.
5- Türk Dil Kurumu (AKDTYK) yazım kuralları ve noktalama işaretlerine uygun olmalıdır.
6- Ağdalı olmayan bir dil tercih edilmelidir. Tek özne ve tek yüklem bulunan tümceler kullanılmalıdır.
7- Soyut sözcüklerden çok çocuğa tarif edilebilecek somut sözcükler tercih edilmeli.
8- Cansız eylemlerden çok, canlı eylemler tercih edilmeli. Örnek “ördek vak vak dedi” gibi.
9- Eski ve çocukların anlamayacağı sözcükler kullanılmamalıdır.
10- Dilimize karşılığı bulunan yabancı sözcükler kullanılmamalıdır.
11- Yöresel ağız ve argo sözcükler kullanılmamalıdır.
a- İçerikle İlgili Olması Gerekenler
1- Konular ilgi çekici biçimde sunulmalı, eğlendirici ve düşündürücü olmalıdır.
2- Konuların işlenişi bilimsel değerlere uygun olmalıdır.
3- Atatürk ilke ve devrimleri özenle göz önünde tutulmalıdır. Bunları açıklayıcı, sevdirici ve benimsetici olmalıdır.
4- Denemeci, yenilikçi, yaratıcı, eleştirici, demokratik, özgür düşünceli insanlar model olarak sunulmalıdır.
5- Verimli çalışma alışkanlığı ve üretken bir kişilik edinme yolunda çocuğa katkıda bulunmalıdır.
6- Erdemli, uygar, insan ilişkilerinde nazik, demokrasi sevgisi olan, değişim ve gelişmeye açık bir kişilik oluşturulmasına çalışılmalıdır.
7- Demokrasi eğitimine, barışçılığa, bağımsız düşünceye üretken ve verimli çalışmaya yatkın, sağlıklı bir kişilik oluşturmaya özen gösterilmelidir.
8- Çalışmanın erdemi vurgulanmalı, emek ve alın terine yönelik olumlu tutum kazandırmalıdır.
9- Yurt, ulus sevgisi ve ulusal değerler işlenmeli ve çocukların ulusu ve ülkesiyle gurur duymaları sağlanmalıdır. Bu yapılırken evrensel değerler göz ardı edilmemeli, başka ulus ve ülkeler de aşağılanmamalıdır.
10- Yaşamayı sevdiren, yaşama bağlılığı artıran, dünyanın güzelliğini yansıtan, doğaya hâkim olmak yerine onunla işbirliği yapıcı ve doğayı koruyucu bir yaklaşımla konular işlenmelidir.