Cevap :
Cevap:
Açıklama:
1. ÜNİTE BİREY VE TOPLUM
Toplumun bireyden statüsüne uygun olarak beklediği durumlara rol denir.
Doğduğumuz andan itibaren bir çaba sarf etmeden abla, kardeş, yeğen, vatandaş gibi rollere sahip olabiliriz. Sonradan ise anne, baba, doktor, sporcu gibi rolleri kazanabiliriz. Aynı anda birçok role sahip olabiliriz.
Roller,
• Yaşa
• Mesleğe
• Cinsiyete göre değişebilir.
Roller beraberinde sorumluluklar getirir. Sorumlulukları yerine getirmezsek düzen bozulur.
Ön yargı, bir kişi ya da olaya ilişkin yeterli bilgi edinmeden önceden peşin bir karara varma durumudur.
Ön Yargının Nedenleri
• Irkçılık
• Cinsiyet Ayrımı
• Siyasi Görüş
• Statü
• Sosyo-ekonomik Düzey
Ön yargı insanlar arası iletişimi olumsuz etkiler.
Empati ve hoşgörülü olmak, ön yargıların ortadan kalkmasını sağlar.
Kültür, toplumların kendilerine özgü olan ve gelecek nesillere aktarılan
maddi-manevi değerlere denir.
Kültürü oluşturan unsurlar,
• Din
• Dil
• Tarih
• Gelenek-göreneklerdir.
Kültür sürekli değişim ve gelişim içindedir.
Kültürel değerler toplumda birlik ve beraberliğin sağlanmasında
önemli rol oynar.
Millî Kültürü oluşturan unsurlar,
• Tarih
• Dil
• Gelenek-görenek
• Sanat
• Örf
• Din
BİRLİKTE DAHA GÜÇLÜYÜZ
• Toplum içinde yaşayan insanların tek başlarına çözemedikleri problemleri hep birlikte çözmeye çalışmaları yardımlaşmadır. Toplumda
yardımlaşma ve dayanışma birlik beraberliği arttırır.
• Dernek, vakıf, sendikalar, sivil toplum kuruluşları bu birlikteliğin sağlanmasında yardımcıdır.
Sivil Toplum Kuruluşları
• TEGV: (Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı)
Amaçları, devlet tarafından verilen temel eğitime destek olmaktır.
• LÖSEV: (Lösemili Çocuklar Sağlık ve Eğitim Vakfı)
Lösemili çocuklara yardımda bulunan vakıftır.
• KIZILAY:
Sel, deprem, yangın gibi felaketlerde, savaş anında ayrıca fakir
olup yardıma ihtiyacı olan insanlara yardım eder.
• DARÜŞŞAFAKA:
Babası, annesi hayatta olmayan maddi olanakları yetersiz, yetenekli
çocukları okutan sivil toplum kuruluşudur.
Sorunlarımın Çözümünü Biliyorum
Başkalarına zarar vermeden dilediğini yapabilmek özgürlüktür.
Hak ve özgürlüklerin sınırlandığı durumlar:
• Savaş
• Seferberlik
• Olağanüstü Hal
Bir şeyi yapabilme yetkisine hak denir.
Doğuştan kazanılan haklara herkes sahiptir.
Yaşama, eğitim, seyahat hakkı gibi…
Haklarımız ihlal edilirse dilekçe hakkını kullanarak sorunumuzu
çözebiliriz.
2. ÜNİTE:
KÜLTÜR VE MİRAS
ASYA HUN DEVLETİ
Tarihte bilinen ilk Türk devletidir.
Başkenti Ötüken’dir.
Bilinen ilk hükümdarı Teoman’dır.
Teoman’dan sonra yerine oğlu Mete Han geçmiştir.
Asya Hun Devleti Mete Han zamanında en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
Mete Han döneminde; “onlu sistem”e dayalı ilk düzenli Türk ordusu kuruldu.(M.Ö.209)
Çinliler, Türk akınlarına karşı koymak için Çin Seddini yapmışlardır.
Türkler Çinlileri yenmişler ve vergiye bağlamışlardır. Ama Çin’e yerleşmeyi düşünmemişlerdir. Çünkü Çin çok kalabalık olduğu için Türkler (milli benliklerini) kültürlerini kaybetmekten, kalabalık Çinliler arasında eriyip yok olmaktan korkmuşlardır.
Asya Hun Devleti taht kavgaları ve Çin entrikaları nedeniyle Doğu ve Batı Hun Devleti diye ikiye ayrıldı.
Destanları Oğuz Kağan Destanı’dır.
KÖKTÜRKLER
552’de Bumin Kağan önderliğinde Ötüken’de kuruldu.
Tarihte Türk adını ilk defa kullanan devlettir.
Hunlardan sonra Türk boylarını bir araya toplayan ikinci Türk devletidir.
İlk Türk alfabesini kullanmışlardır.( Göktürk alfabesi )
Destanları Ergenekon Destanı ve Bozkurt Destanı’dır.
Mukan Kağan zamanında devlet en parlak dönemini yaşadı.
Göktürk Devleti, Çin entrikaları sonucu 582 yılında ikiye ayrılmış ve Çin hâkimiyeti altına girmiştir.
682 yılında Kutluk Kağan önderliğinde Çin’e karşı ayaklanma başarılı olmuş ve 2. Göktürk (Kutluk ) Devleti kurulmuştur.
Ünlü hükümdarları Bilge Kağan döneminde, kardeşi Kültigin ve vezir Tonyukuk ile birlikte, en parlak dönemlerini yaşadılar.
ü Bilge Kağan’ın ölümünden sonra zayıflayarak Basmil, Karluk ve Uygurların isyanı sonucu yıkıldılar.
Orhun Yazıtları (Göktürk Kitabeleri) Köktürklerden kalmadır.
ORHUN YAZITLARI
Gök Türklerden günümüze kalan en önemli eser Orhun Yazıtlarıdır. (Göktürk Kitabeleri)
Bu kitabeler Bilge Kağan, kardeşi Kültigin ile Vezir Tonyukuk adına dikilmiştir.
Bu yazıtları Danimarkalı dil bilimci Wilhem Thomsen (Vilyım Tamsın) çözmüştür.
Orhun Yazıtları Türk tarihi ve edebiyatının ilk yazılı belgeleridir.
Bu yazıtlarda Köktürk tarihi ve Türk uygarlığı hakkında önemli bilgiler verilmektedir.
Günümüzde Moğolistan sınırları içerisinde bulunmaktadırlar.
UYGURLAR
Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından kuruldu.
Başkenti Karabalgasun’dur.
Yerleşik hayat geçen ilk Türk topluluğudur. (Tarım ile uğraştıkları için)
Maniheizm’i benimsediler. Mani dini et yemeyi ve savaşmayı yasaklıyordu. Bu sebeple Uygurlar savaşçılık özelliklerini kaybettiler.
Tarım, sanat, ticaret alanında çok ilerlemişlerdir.
18 harfli Uygur Alfabesini hazırladılar.
Tahta harflerden matbaayı oluşturdular, pamuktan kağıt yaptılar.
Destanları Türeyiş Destanı ve Göç Destanıdır.
840 yılında Kırgız Türkleri tarafından yıkıldılar.
Çin Siyaseti/Çin Entrikaları: Çinlilerin Türk devletlerini zayıflatmak ve yıkmak için uyguladığı politikalardır.
Çin prenseslerini Türk Hakanlarıyla evlendirerek, prensesin hizmetçileri vasıtasıyla Türkler hakkında bilgi toplama
Türk Beylerine hediyeler göndererek, onları kendilerine bağlamaya çalışma
Türk Beylerini birbirlerine karşı kışkırtarak, Türk devletinin parçalanmasını sağlamak
İYİ DERSLER UwU
