edebiyatta batılılaşma öncüsüdür

18. yüzyıldan başlayarak önce askerlik, sonra yönetim, ekonomi, bilim, kültür-eğitim alanlarında Avrupa örnek alınarak değişiklikler, düzeltmeler yapma, eskimiş kurumları yenileştirme hareketi.

Islahat hareketleri de denen bu yeniliklerle gelişen Avrupa devletleri karşısında güçsüzleşen, toprak yitirip parçalanan imparatorluğun eski güçlü durumuna gelmesi amaçlanmıştır.

Batılılaşma girişimlerinin, kurumların yenilenmesi yolunda daha önce çeşitli düşünceler öne sürülmüş olmakla birlikte III. Ahmet döneminde (1718-1730) başladığı kabullenilmiştir. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

Avrupa ile kültürel ilişkiler kurulması amacıyla Yirmisekiz Çelebi Mehmet’in Fransa’ya elçi olarak gönderilmesi;

ilk basım evinin kurulması (1728);

Humbaracı Ahmet Paşa’nın (Conte de Bonneval) orduyu düzenleme girişimleri, kara mühendishanesinin açılması (1734);

Baron de Tott’un danışmanlığında Tophane’nin düzenlenmesi;

deniz mühendishanesinin açılması (1775),

Avrupa’dan mühendis ve uzmanların getirtilmesi;

III. Selim tarafından Nizam-ı Cedid adlı yeni bir ordu kurulması;

Tersane’nin yeniden düzenlenmesi;

askerlikle ilgili yapıtların Türkçeye çevirtilmesi;

Avrupa’nın Paris, Viyana, Berlin gibi önemli başkentlerinde sürekli elçilikler açılması;

Yeniçeri Ocağı’nın kapatılması (1826);

devlet organı olarak Takvim-i Vekayi adında ilk Türkçe gazetenin çıkarılması (1831);

Harbiye’nin (1834), Tıbbiye’nin (1838) açılması ve pozitif bilimlere yönelik öğretime önem verilmesi, bu yolda çeviriler yapılması;

Tanzimat Fermanı’nın okunuşu (1839) …