Cevap:
SELAM☆
Adım adım açıklama
ÇATI ÖZELLİĞİ:Çatı özelliği sadece yüklem fiil ise bulunur.Yüklem isim fiil ise çatı özelliği aranmaz
FİİLDE ÇATI =
1 ) ÖZNESİNE GÖRE ÇATILAR
>Etken
>Edilgen
Etken Çatılı Fiiller : Etken çatılı fiiller, “-l, -n” edilgenlik eklerini almayan fiillerdir. Çünkü bu ekler, yüklemde gösterilen işin kim tarafından yapıldığını belirsizleştirir ve cümleyi edilgen hâle getirir.
Örnek = Babam her gün kitap okuyor.
Annem her gün kardeşimi azarlıyor.
Edilgen Çatılı Fiiller:Edilgen Fiil/Eylem: gerçek öznesi söylenmeyen (ve bilinmeyen) fiillerdir.Edilgen çatılı fiillerde " l, -n” edilgenlik eklerini alırlar.
Örnek = Bu sıcakta uyunmaz.
Yarın okula gidilecek.
NOT = Edilgen ve etken çatılı fiileri bulmak için fiiin önüne ''başkası tarafından '' koyarız. Cümle anlamlı olursa edilgen olmuyor ise etken çatılı fiiller olur.
2 ) NESNENE GÖRE ÇATILAR
>Geçişli
>Geçişsiz
Geçişli Çatılı Fiiller : Geçişli fiiller, yüklemin nesneyle olan ilişkisine göre belirlenir. Basit bir tanımla: “Nesnesi olan veya nesne alabilen fiiller geçişlidir.” diyebiliriz.
Örnek = Onu sordu.
Bugünkü valizleri o taşıdı.
Geçişsiz çatılı fiiller : Nesne almayan tüm fiiller geçişsizdir.
Örnek = Bugün okula erken gittim.
Kimse gelmesin diye kilitledi.
NOT : Geçişli ve Geçişsiz çatılı fiilleri bulmak için fiilin önüne "onu" koyarız . Cümle anlamlı olursa Geçişli olmuyorsa Geçişsiz çatılı fiiller olur.
SORUMUZA BAKALIM =Soruda yanlış verileni soruyor.
1 Geçen gün elime bir şiir kitabı gecti. = Bu cümle Geçişsiz ve edilgen çatılı fiil kullanılmıştır
2 "Hep aşk " adındaki kitap 1982, yılında yayımlanmış. = Bu cümle edilgen ve Geçişsiz çatılı fiil kullanılmıştır
3 Arka kapakta önemli şairlerin görüşleri var. = Bu cümlede çatı özelliği aranmaz . Çünkü yüklem fiil değil.
4 Buna rağmen bu şairi göremiyoruz. = Bu cümlede etken ve Geçişli fiil kullanılmıştır
A) I. cümle geçişsizdir. DOĞRU
B) II. cümle edilgendir. DOĞRU
C) III. cümlede çatı özelliği aranmaz. DOĞRU
D) IV. cümle dönüşlüdür. YANLIŞ
CEVAMIZ = D
BAŞARILAR DİLERİM:)
^^btsarmymelike^^
