Cevap :
Cevap:
Hidrojen (H): Genellikle gübrelere azot bağlanmasında, hidrojenasyon, metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin elde edilmesinde kullanılır. Aynı zamanda hidrojen çevre dostu olduğu için benzine alternatif bir kaynak olarak görülmektedir.
Helyum (He): Helyum gazını hepimiz balonlardan tanıyoruz ancak helyum gazı aynı zamanda kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında ve derin dalış tüplerinde de kullanılır. Düşük erime ve kaynama noktası nedeni ile bunların yanında soğutucu olarak da kullanılmaktadır.
Lityum (Li): Lityum denildiğinde hepimizin aklına pil gelir. Bunun dışında genellikle seramik ve cam yapımında, alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde itici kuvvet sağlamada kullanılır.
Bor (B): Bor elementi ısıya dirençli ürünlerin ve nükleer santrallerdeki regülatörlerin yapımında kullanılır. Sodyum perborat ve borik asit yapımında kullanılır. Bir metalinkine benzer ısı geçirgenliği gösteren özelliği ile boron nitrit bileşiği karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliğe sahiptir. Ayrıca bor göz dezenfektanlarının bileşiminde de bulunuyor.
Karbon (C): Hepimizin de bildiği gibi karbon bütün organik bileşiklerin yapısında bulunur. Kullanım aralığı çok geniş olan karbon nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, boya pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında kullanılır. Karbonun iki önemli allotropu vardır. Bunlar kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formudur.
Azot (N): Soluduğumuz havanın %78’ini oluşturan azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır. Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması ise sıvı azotla gerçekleştirilir. (-196 OC).Amonyak ise azot elementinin oluşturduğu en değerli bileşiklerden biridir. Bunun dışında azotun oluşturduğu bileşikler oksitleyici ya da güçlü reaktiflerdir. Bu nedenle de patlayıcı özellikleriyle bilinirler. Bunlara örnek olarak TNT (trinitrotoluen) ve amonyum nitrat verilebilir.En Çok Bilinen Elementlerin Kullanım Alanları
Oksijen (O): Hayatımızı sürdürebilmek için ihtiyaç duyduğumuz en önemli element oksijendir. Havanın %21’i oksijenden oluşur ve oksijen sıklıkla solunum problemi olan hastaların tedavisi için kullanılır. Buna ek olarak kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır.
Flor (F): Flor ve bileşikleri günlük hayatımızda birçok maddenin içinde bulunur. Teflon ürünlerde, diş macunlarında ve aydınlatma ampullerin camı üzerinde bulunur.
Neon (Ne): Neon dendiğinde aklımıza ilk gelen renkli aydınlatmalar olsa da neon voltaj göstergelerinde, paratonerlerde ve televizyon tüplerinde kullanılır. Sıvı neon ise soğutucu olarak kullanılmaktadır.
Sodyum (Na): Sodyumu en çok sofra tuzundan tanıyabiliriz ama bunun dışında eczacılık ve fotoğrafçılık gibi alanlarda da sıkça kullanılır.
Alüminyum (Al): Alüminyum dekorasyon ve mutfak aletlerinin ana yapım maddesidir. Diğer elementlerle (magnezyum, bakır) alaşımlar oluşturarak çok güçlü bir hale gelir. Aynı zamanda teleskop aylarının kaplamalarında da kullanılır.
Fosfor (P): Fosfor elementi hücre içeriğinde bulunduğu için, sinir ve kemik dokuları için çok önemlidir. Fosfor oluşturduğu bileşiklerle de hayatımızda önemli yer tutar. Örneğin; Fosforik asit, gübre eldesindeki kullanımıyla, tarım ve hayvancılıkta büyük önem taşımaktadır. Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşı kullanılan önemli bir bileşiktir.
Kükürt (S): Kükürt doğal kauçuk ve mantar öldürücü kimyasalların yapımında rol oynar. Ticari açıdan en değerli bileşiği sülfürik asittir. Sülfit kağıdı başta olmak üzere çeşitli kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır.
Klor (Cl): Su dezenfeksiyonunda kullanılan klor bunun yanında kağıt yan ürünlerinin, boya maddelerinin, petrol ürünlerinin, çeşitli ilaçların, böcek öldürücülerin, plastik ürünlerin ve çok çeşitli tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır.
Potasyum (K): Toprak bileşiminde önemli yer tutan potasyum bitkilerin gelişimi için çok önemli bir elementtir. Cam, sabun, lens ve benzeri maddelerin yapımında, ayrıca yanıcı-patlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır.
Kalsiyum (Ca): Kalsiyum elementi canlılarda kemik, diş, kabuk ve benzeri dış iskelet yapılarında bulunur. Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır.
Titanyum (Ti): Titanyum elementi çok hafif ve dayanıklı olması sebebiyle endüstride önemli bir yere sahiptir. Aside, deniz suyuna ve sıcaklığa karşı olan direnci sebebiyle gemi donanım parçalarında kullanılır. Bunların dışında güneş gözlem evlerinde, boya ve benzeri maddelerin yapımında da kullanılır.
Krom (Cr): Krom elementi cama yeşil rengini veren elementtir ve çeliğin sertleştirilmesinde, paslanmaz çelik üretiminde ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır. Sık tercih edilen bir katalizördür. Ayrıca yakut ve zümrütün rengini veren de krom elementidir.
Demir (Fe): Demir elementi çelik sanayisinin ana hammaddesidir. İnşaatlarda beton kolon, kiriş ve yüzeylerin güçlendirilmesinde kullanılır. Ayrıca canlılar içinde hemoglobin pigmentinin yapısında ki oksijen taşıyıcısı olarak işlevi olması sebebiyle çok önemlidir.
Bakır (Cu): Bakır elementi elektrik iletkenliği çok yüksek olduğundan elektrik-elektronik sanayisinde çok kullanılmaktadır. Bunun yanında birçok metal alaşımı bakır içerir. Tarımda, su yosunu öldürücü olarak kullanılır.
İyot (I): İyot, organik kimya ve eczacılık alanları için çok önemlidir. Tıpta, iyoditler ve iyodin içeren tiroksin dahili olarak, tentürdiyot ve bu gibi iyot içerikli mikrop kırıcılar da harici olarak kullanılır. İyot bileşiklerinden biri olan Potasyum iyodit, fotoğrafçılık alanında kullanılır.
Platin (Pt): Laboratuvar kaplarının, bozunmaya dayanıklı gereçlerin ve tellerin yapımında kullanılır. Kobalt elementi ile olan alaşımı güçlü magnetik özellik gösterir. Platin rezistans telleri, çok yüksek sıcaklıklarda çalışan elektrikli fırınların yapımında kullanılır. Ayrıca sülfürik asit ve petrol ürünlerinin işlenmesinde katalizör olarak platin kullanılmaktadır.
Altın (Au): Altın hepimizin de bildiği gibi kuyumculukta, dekorasyonda, diş hekimliğinde ve madeni para yapımında kullanılır. Kolay işlenebilirliği sebebiyle de elektronik endüstrisinde kullanımı yaygındır.
Cıva (Hg): Evlerimizdeki termometrelerin içinde bulunan civa aynı zamanda barometrelerin, difüzyon pompalarının ve daha birçok laboratuvar gerecinin yapımında kullanılır. Bunların dışında civa pillerde, diş hekimliğindeki bazı karışımlarda, koruyucu boyalarda ve böcek öldürücü ilaçların yapısında bulunur.
Kurşun (Pb): Kurşun ses titreşimlerini emici özellik göstermesi sebebiyle ses yalıtımında tercih edilen bir elementtir. X-ışını ekipmanlarında ve nükleer santrallerde radyasyon kalkanı olarak işlev görür. Bileşiklerinden biri olan kurşun oksit ise kırılma indisi yüksek olan kristal camların üretiminde kullanılır. Çevreye ve insan sağlığına olan zararlarından dolayı içerinde kurşun tuzları bulunan maddeler, yavaş yavaş diğer organik bileşiklerle değiştirilmektedir.
Açıklama:
