Cevap:
1. Yalın Hâl: İsmin, herhangi bir hâl eki almamış hâlidir, yani eksizdir.
Örnek: okul, kitap, telefon, saygı, ağaç, dünya, düşünce
Cümleler: Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimeler, “yalın hâlde” bulunmaktadır:
– Bigisayarım yarın tamir edilecek.
2. Belirtme / Yükleme Hâli: İsmin “-ı, -i, -u, -ü” belirtme hâl eklerinden birini almış biçimidir. İsmin bu hâline, “i hâli” de denilmektedir. Cümlede bir nesneyi belirttiği için “neyi?” sorusu ile bulunabilir. Belirtme durumu eki, sonuna geldiği sözcüğü belirtili nesne yapar.
Örnek: okulu, kitabı, telefonu, saygıyı, ağacı, dünyayı, düşünceyi
3. Yönelme Hâli: İsmin “-a, -e” yönelme hâl eklerinden birini almış biçimidir. İsmin bu hâline, “e hâli” de denilmektedir. Cümlede ismin yönelme anlamını ifade ettiği için”neye, kime?” soruları ile bulunabilir. Yönelme durumu eki, sonuna geldiği sözcüğü dolaylı tümleç yapar.
Örnek: okula, kitaba, telefona, saygıya, ağaca, dünyaya, düşünceye
4. Bulunma Hâli: İsmin “-da, -de, -ta, -te” bulunma hâl eklerinden birini almış biçimidir. İsmin bu hâline, “de hâli” de denilmektedir. Cümlede ismin bulunduğu yeri ifade ettiği için “nerede?” sorusu ile bulunabilir. Bulunma durumu eki, sonuna geldiği sözcüğü dolaylı tümleç yapar.
Örnek: okulda, kitapta, telefonda, saygıda, ağaçta, dünyada, düşüncede
5. Ayrılma / Çıkma Hâli: İsmin “-dan, -den, -tan, -ten” ayrılma hâl eklerinden birini almış biçimidir. İsmin bu hâline, “den hâli” de denilmektedir. Cümlede ismin bir yerden ayrılma anlamını ifade ettiği için “nereden?” sorusu ile bulunabilir. Ayrılma durumu eki, sonuna geldiği sözcüğü dolaylı tümleç yapar.
Örnek: okuldan, kitaptan, telefondan, saygıdan, ağaçtan, dünyadan, düşünceden
İsimlerin cümle içerisinde yüklendikleri görev ve anlamlarını belirleyen eklere hal ekleri denmektedir. Diğer bir ifade ile dilimizdeki ismin halleri sözcükleri belirtme, yönelme, bulunma açısından tanımlayan eklerdir. ... Çoğul, iyelik, tamlama gibi hal ekleri olmayan ekler alan kelimeler de yalın durumunda sayılmaktadır
Allah kolaylık versin
