☃️anlamına göre fiiller 3'e ayrılır☃️
bunlar ;
▪︎iş bildiren fiiller
▪︎durum bildiren fiiller
▪︎oluş bildiren fiiller
▪︎Ben arkadaşımı seviyorum
oradaki ben öznedir arkadaşımı ise nesnedir
▪︎annem sabahtan akşama silmiş
oradaki annem öznedir
↪bu fiillerde özne ve nesne bulunur.
tek başına bir fiilde aklımızdan onu kelimesini getiririz. eğer anlamlıysa nesne alır ve iş bildirir deriz↩
▪︎kardeşim durmadan ağlıyor
oradaki kardeşim öznedir ağlıyor ise fiildir
▪︎bu olaya hepimiz güldük
oradaki hepimiz öznedir güldük ise fiildir
↪eylemin gerçekleşmesinde özne etkilidir. Nesne almazlar. zaten onu kelimesini getirincede anlamsız oluyor↩
▪︎bu çiçekler yeni açmış
oradaki çiçekler öznedir açmış ise fiildir
▪︎domatesler kızardı
↪öznenin iradesi dışında kendi kendine olan eylemdir↩
#optiSınav
Cevap:
İş (Kılış) Fiilleri ,Durum Fiilleri ,Oluş Fiilleri
Açıklama:
İŞ (KILIŞ) FİLLERİ
İş kılış fiilleri, “Neyi, kimi, ne” sorularına cevap verir.
⇒ Fiilin önüne “onu” sözcüğü getirildiğinde anlamlı bir ifade oluşur.
ÖRN : Babam evin duvarlarını boyamıştı. (Boyama eylemini yapan=Babam. Boyama işinden etkilenen nesne(neyi boyamıştı?)=Evin duvarlarını / Onu boyamıştı.)
DURUM FİİLLERİ
Durum fiilleri, “Neyi, kimi” sorularına cevap vermez.
⇒ Nesne alamadıklarından bu fiillerin önünü “onu” sözcüğü getirilemez.
ÖRN : Sınıfta sessizlik olmayınca öğretmen çok kızdı. (Kızan kim?=Öğretmen. Neyi, kimi kızdı?= Bu sorulara cevap alamamaktayız.)
OLUŞ FİİLERİ
“Neyi, kimi” sorularına cevap vermez.
⇒ Fiilin önüne “Onu” sözcüğü gelmez.
ÖRN : Dolaba koymayı unuttuğumuz peynirler çürümüş. (Çürü(mek) oluş fiilidir çünkü bu eylemin gerçekleşmesi kendi kendine olabilecek bir süreç gerektirir. Ayrıca “neyi, kimi” sorularına cevap alamadığımızdan fiil geçişsizdir.)