Merhaba! :)
Bu soruda, ilk önce kavram açıklaması yapacağım. Ancak bunlardan da önce hücre zarının işlevlerini ve görevlerini bilmeden glikolipitlerin görevlerini tam anlamıyla anlayamayacağımızdan, ilk önce hücre zarından biraz bahsedeceğim.
-
Hücre zarı nedir?
→ Hücre zarı madde geçişinden ve hücrenin dış etkenlerden korunması gibi görevleri olan bir hücresel yapıdır.
→ Hücre zarının yapısı da ekteki görseldeki gibidir (ek1)
-
Hücre zarının yapısı ve hücre zarının görevleri nelerdir?
→ Hücre zarı, prokaryot ve ökaryot bütün canlılarda bulunan bir yapıdır. Bu yağıda protein, yağ (fosfolipid,kolesterol) ve karbonhidrat bulunur.
→ Esnek, dinamik, ince ve şeffaf bir yapısı vardır.
→ Hücre iki sıra fosfolipid tabakası içine dağılmış protein ve glikoprotein moleküllerinden oluşmuştur.
→ Fosfolipidler çift katman durumundadır ve sürekli hareket halindedir. Proteinler zar yüzeyinde ya da lipit tabakasının içine gömülü durumdadır.
→Üzerindeki yağlara bağlı glikolipit ve ve gömülü proteinler bağlı glikoproteinler vardır. Seçici geçirgeniğinin yanında; r. Tanıma görevi yapan bu moleküller zarın özgüllüğünü de sağlar. Ayrıca zarın dış yüzeyinde bulunan glikolipitlerin, diğer hücrelerle iletişimi sağlama ve tanıma, koruma gibi görevleri de vardır. Glikolipit ve glikoproteinler birlikte gilkokliksleri oluşturur.
-
Hücre zarının görevleri:
→ Seçici geçirgenliği sağlar.
→ Hücreye şeklini verir.
→ Turgor durumunda hücrenin hemen patlamasını önler.
→ Dışardan besin alınımını sağlar
→ Hücreye şekil verir.
→ Hücreyi korur.
→ Hücreyi dış ortamdan ayırır.
→ Diğer hücrelerle iletişimi sağlar
→ Hücrenin dağılmasını engeller
-
Sorumuza geçelim;
Yukarıda da bahsettiğim ve gördüğünüz üzere glikolipitler, glikoklikslerden lipit yani yağ içeren moleküllerdir. Bu moleküller hücreye özgünlüğünü sağlar aynı zamanda reseptör* görevi görerek hücrenin iletişim kurmasını sağlar. Glikolipitler aslında glikoz parçaşlarıdır ama hücre zarı üzerindeki gömülü proteinlere bağlandıklarında adı glikolipit olmaktadır.
**Reseptör: Hücrelerin birbirini tanıması ve dışardan gelen maddelerin algılanması ile görevli yapılardır.
Cevap olarak ' Evet, doğrudur glikolipitler hücrenin özgüllüğünü sağlar' dememiz doğru olur.
@mustafa
