Cevap :
Siyasi Tarih
-Kurucusu Alp Tekin’dir.
-Devleti'nin önemli şahsiyetlerinden Horasan kumandanı Alp Tigin (Alptegin), 961'de Vezir Ali Muhammed Bel'ami ile birleşerek kendi adayını zorla Samani tahtına oturtmak istediğinde başarısızlığa uğrar. Böylelikle Gazne Devleti'nin temeli atılmış olur.
-Gazneliler Devleti sadece Alptegin'in beraberinde getirdiği Türk askerlerine dayanmaktadır.
-Hanedanlık, Gazneli Mahmud zamanında altın çağını yaşar (997-1027).
-Başarılı bir komutan olarak bilinen Gazneli Mahmud sadece ülkenin topraklarını genişletmekle kalmaz aynı zamanda Gaznelilerin çoğunu da Müslüman yapar.
-Gazneli Mahmut'un oğlu olan I. Mesut'un tahta gelmesiyle hanedanlık geriler.
-Dandanakan Savaşı'yla da Selçuklular ülkenin büyük bir bölümünü ele geçirirler.
-Gazneliler devleti tarîhî kaynaklarda Yeminiler ve Sebüktiginler olarak geçer.
Alp Tigin Dönemi
-Samanoğulları'nın Horasan valisi olan Alp Tigin tarafından Samanoğulları yönetimi tanınmayarak Gazne bölgesinde kurulan bir Türk-İslam devletidir.
-Gazneliler tam bağımsız olamamışlar, tam olarak siyasi ve askeri faaliyetlerde bulunamamışlardır.
Sebük Tigin Dönemi
-Sebük Tigin döneminde devlet tam bağımsız hale gelmiş ve hükümdarlık saltanat haline dönüşmüştür.
-Devletin sınırları Afganistan ve Pakistan'a kadar genişlemiştir.
-Hindular İslamiyet ile tanışmışlardır .
Gazneli Mahmut Dönemi
-Gaznelilerin en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
-Gazneli Mahmut, 999'da Karahanlılar'dan da yardım alarak Horasan'ı fethetmiş ve Samanoğulları Devleti'ne son vermiştir.
-Gazneli Mahmut 1001-1027 yılları arasında Hindistan üzerine 17 sefer düzenlenmiştir.
Bu seferler;
-Hindistan’ın yer altı ve yer üstü zenginliklerini ele geçirmek,
-Hindistan’da İslamiyet’i yaymak,
-İslam dünyasının lideri olmak amacıyla yapılmıştır.
-Bu dönemde ülke sınırları Ganj nehrine kadar genişlemiş,
-Hindistan içlerinden kaynaklar sağlanmıştır, devletin ekonomisi güçlenmiştir.
-1017 yılında Harezm bölgesi de devlet sınırları içine katılmıştır.
-Gazneli Mahmut Abbasi halifesini Şii Büveyhoğullarına karşı korumuş; halife, Gazneli Mahmud’a Sultan unvanını vermiştir.
-Bu tarihten sonra Türkler, Sünni İslamiyetin savunucusu konumuna gelmişlerdir.
-Sultan unvanını kullanan ilk Türk hükümdarıdır.
-Selçuklular'ın büyük güç olacağını önceden sezmiş, Aslan Yabgu'yu esir alarak bunu engellemeye çalışmıştır.
-Gazneli Mahmud döneminde askeri alanda önemli bir yenilik olarak filler orduda kullanılmaya başlanmıştır.
Selçuklular ile mücadele ve Yıkılış
-1040 Dandanakan savaşı sonunda ağır yenilgi alan Gazneliler Devleti 1187 yılında Afganlar (Gurlulardan olan Sultan Giyasuddini Guri) (bilgi yelpazesi.net) tarafından yıkılmıştır.
-Tarihçilere göre Gazneliler Türklerin kurduğu çok uluslu devletlerin ilkidir.
-Devletin çökmesinde bu çok uluslu yapı da önemli rol oynamıştır.
Gazne Sultanları
Alp Tigin (961 - 962)
Ebu - İshak İbrahim (962 - 965)
Bilge Tigin (965 - 971)
Piri Tigin (971 - 976)
Sebük Tigin (976 - 996)
İsmail (996 - 997)
Gazneli Mahmud (997 - 1030)
Celalu'd - Devle ve Cemalu'l-Ebu -Ahmed Muhammed 1030 - 1041)
I.Sultan Mes'ud (1030 - 1040)
Sultan Mevlud (1040 - 1048)
II.Sultan Mes'ud (1048 - 1049)
Sultan Ali (1049 - 1051)
Sultan Abdürreşid (1051 - 1052)
Sultan Tuğrul (Mütegallibe) (1052 - 1053)
Sultan Ferk-Zad (1053 - 1059)
Sultan İbrahim (1059 - 1099)
III. Sultan Mes'ud (1099 - 1115)
Sultan Şir-Zad (1115 - 1116)
Sultan Arslan - Şah (1116 - 1117)
Sultan Behram-Şah (1117 - 1152)
Sultan Husrev-Şah (1152 - 1160)
Sultan Husrev-Melik (Melik Şah) (1160 - 1187)
tşk edersenOğuzların Üçok koluna bağlı Kınık boyundan, Türklerin kurduğu bir devlettir. Oğuz Yabgu Devteti'nde subaşı olan Selçuk Bey'in Yabgu iie arasının açılmasıyla Cenişehrine gelen Selçuk Bey burada müslüman oldu. Birçok Türk boyu ona itaat etti. Kendi adıyla Selçuklular devletini kurdu.
- Karahanlılar ve Gazneliler'e karşı Samanoğullarının tarafını tutarak Maveraünnehir'e yerleştiler.
- Selçuk Bey'in ölümünden sonra Arslan Yabgu geçti ise de Gaznelilerce öldürülmesinden sonra, Selçuk Bey'in torunları Tuğrul ve Çağrı Beyler başa geçti.
- Gaznelileri 1035 Nesa, 1037 Serahs savaşlarında yenip Nişabur'a geldiler. Tuğrul Bey adına hutbe okutup, para bastırdı. Selçuklular bağımsızlığını ilan ettiler.
- 1040 yılında Gazneli Mesud'u Dandanakan Savaşı'nda yenen Selçuklular, Gaznelileri yıkılış sürecine soktular. Selçuklular kuruıuşlarını tamamladılar
- Horasan'ı Gaznelilerden alıp Reyi (Tahran) başkent yaptılar.
- 1048 yılında Anadolu'nun fethi için görevlendirilen İbrahim İnal ve Kutalmış, Pasinler Savaşı' nda Bizans ve Gürcü ordularını yendiler.
- 1055 yılında Tuğrul Bey, Şii Büveyhoğuliarını yenerek, Abbasilerin halifesini koruması altına aldı.
- Halife Tuğrul Bey'i doğunun ve batının sultanı ilan etti.
- Siyasi ilişkilerde Tuğrul Bey, din işlerinde halife otorite olarak tanındı.
- Selçuklular islâm dünyasının koruyucusu oldular.
- Önce Çağrı Bey, ardından Tuğrul Bey'in ölümüyle Sultan Alpaslan tahta geçti (1064-1072)
- Anadolu'nun fethine önem verdi.
- 1064 yılında Kars ve Ani kalelerini ele geçirdi.
- Suriye ve Doğu Akdeniz'in bir bölümü Selçuklulara bağlandı.
