Merhaba!
İçler dışlar çarpımı dediğimiz çapraz çarpma, işlemi daha da sadeleştirmek için kullanılabilir. Doğru ve ters orantı sorularında değişkeni bulmak için sıkça kullanılan bir yöntemdir. Buna göre sizin de işaretlediğiniz şekilde sayıları çapraz olarak çarptığımızda birbirlerine eşit çıkarlar. Terimleri yani kilogram,TL,metre gibi ifadeleri işlem yaparken görmezden geliriz. Daha sonrasına yerine konulabilir. Sorumuza bakalım. Yüksek ihtimalle 4 kilogramı 90TL olan bir ürünün 42 kilogramının kaç TL olacağı soruluyor. İçler dışlar çarpımı yapacak olursak:
90.42 = 4.x
3780=4x
(x’i yalnız bırakmak için her iki tarafı 4’e bölmeliyiz, 4’e bölüyoruz çünkü x, 4 ile çarpım durumunda ve çarpmanın tersi bölme.)
3780/4 = 4x/4
945 = x
Cevap 945’tir.
Ek bilgi: Doğru orantı nedir? Doğru orantı iki çokluğun aynı miktarda artması veya azalması ile kurulan orantıdır.
Ters orantı nedir? İki çokluktan biri artarken diğeri aynı oranda azalıyorsa veya biri azalırken diğeri aynı oranda artıyorsa buna ters orantı denir.
Örnek soru çözelim: Ali günde 5 saat uyuyorsa bir haftada kaç saat uyumuş olur? Ali 1 günde 5 saat uyuyor, bir haftada kaç saat uyuyacağı sorulmuş. 1 hafta = 7 gün. Orantıyı şu şekilde kurabiliriz:
1 günde 5 saat
7 günde x saat
7 gün 1 günün 7 katı ise x saat de 5 saatin 7 katı olmalıdır ki aynı oranda artmış olsunlar. O zaman x = 5.7
x= 35
#M
