1 . İsmin yalın hali:
İsmin hal eki almamış biçimidir.
ÖRNEK: taş, sene, kitap, ağaç, dert, renk, tarak, Ahmet…
2. İsmin -e hali:
İsmin sonuna ” -e ” veya ” -a ” eklerinden BÜUK’na uygun olarak getirilmiş biçimidir.
ÖRNEK: Elmalara, okula, üzüme, taşa, seneye, kitaba, ağaca, derde, renge, tarağa, Ahmet’e, elmaya…
NOT( 1 ) : Sesli harf ile biten cins isimler, ” -e ” hal ekini aldıklarında, isim ile hal eki arasına ” y ” kaynaştırma harfi girer.
NOT ( 2 ) : ” p, ç, t, k ” harfleri ile biten cins isimler, ” -e ” hal ekini aldıklarında ” Süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması ” kuralı uygulanır.
NOT ( 3 ) : Özel isimlere eklenen ” -e ” hal eki kesme işareti ile ayrılır. ” p, ç, t, k ” harfleri ile biten özel ismler ” -e ” hal ekini aldıklarında yumuşama kuralı ( yazarken ) uygulanmaz.
3 . İsmin -i hali:
İsmin sonuna ” – i, -ı, -u, -ü ” eklerinden uygun olanının getirilmiş biçimidir.
ÖRNEK: Elmaları, okulu, üzümü, taşı, seneyi, kitabı, ağacı, derdi, rengi, tarağı, Ahmet’i, elmayı…
NOT( 1 ) : Sesli harf ile biten cins isimler, ” -i ” hal ekini aldıklarında, isim ile hal eki arasına ” y ” kaynaştırma harfi girer.
NOT ( 2 ) : ” p, ç, t, k ” harfleri ile biten cins isimler, ” -i ” hal ekini aldıklarında ” Süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması ” kuralı uygulanır.
NOT ( 3 ) : Özel isimlere eklenen ” -i ” hal eki kesme işareti ile ayrılır. ” p, ç, t, k ” harfleri ile biten özel ismler ” -i ” hal ekini aldıklarında yumuşama kuralı ( yazarken ) uygulanmaz.
4 . İsmin -de hali:
İsmin sonuna ” -de ” ekinin getirilmiş biçimidir. ” -de ” eki eklendiği ismin son hecesindeki sesli harf kalın ise ” -da ” şeklini alır.
ÖRNEK: Elmalarda, okulda, üzümde, taşta, senede, kitapta, ağaçta, dertte, renkte, tarakta, Ahmet’te, elmada…
NOT: ” p, ç, t, k, s, ş, h, f ” harfleri ile biten isimler, ” -de ” hal ekini aldıklarında ” yumuşak ünsüzlerin sertleşmesi ” kuralı uygulanır.
5 . İsmin -den hali:
İsmin sonuna ” -den ” ekinin getirilmiş biçimidir. ” -den ” eki eklendiği ismin son hecesindeki sesli harf kalın ise ” -dan ” şeklini alır.
ÖRNEK: Elmalardan, okuldan, üzümden, taştan, seneden, kitaptan, ağaçtan, dertten, renkten, taraktan, Ahmet’ten, elmadan…
NOT: ” p, ç, t, k, s, ş, h, f ” harfleri ile biten isimler, ” -den ” hal ekini aldıklarında “yumuşak ünsüzlerin sertleşmesi ” kuralı uygulanır.
