Cevap :
Cevap:
Örnek:
“ Cisim cisme, semt semte, isim isme, benzer, geçmiş zaman söylenir, yalan gerçek vakit geçer demişler. ...”
“Asitane-i aliyede Lüleci Ahmed Ağa isminde bir şahıs var idi. Bu adem her ne kadar zengin durumda değil idi ise de, fakir bir durumda da değil, lakin kendi halinde zevki, cümbüşü bilir bir kişi idi. Hanesi ittisalinde dükkanı olarak, bu nev’i eğlence güya lüle yapıp satar, amma velakin geçinmesini de dükkanda lüle satmaktan değil ise de, fakat kendisini arayanlar dükkanda bulsun deyu resmen oturmakta idi. Kimlerden aranır? Vüzera ve rical, kibar konaklarından, zira kendisini ziyade sevdirmiş, ala münasebetli sohbetler ile, arada hoşça tebessüm, bir de tuhaf olan mazmun fıkralar ile eğlendirir ve kendisi dahi eğlenerek vakit geçirir idi. ...”
Asıl Konu: Hikayeye konu olan olayların anlatıldığı kısımdır. Meddah bu bölümde bütün hünerini ortaya koyar. Yeri geldiği zaman pek çok farklı karakterin taklidini yapar. Olayları ezbere olarak değil tamamıyla doğaçlama olarak anlatır. Türkçeyi en doğru ve güzel haliyle kullanır.
Bitiş: Meddah, nezaketen, yapmış olduğu anlatım ve taklit hatalarından dolayı seyircilerden özür diler. Hikayede düğümlenmiş olaylar çözüme ulaşır. genellikle anlatı olumlu bir sonla biter. Pek çok hikayede çıkarılacak bir ders bulunur. Oyunun sonunda ise meddah bu dersi belirtir.
Açıklama:
inşallah faydalı olur
Cevap:
Meddah: Huzuru hazirun, cemiyeti irfan, laindir, münafıktır, dinsizdir, kafirdir şeytan, şeytanın lainliğine münafıklığına dinsizliğine, Rahmanın Birliğine Eyvallah…
Hak dostum hak diyerek başlayalım söze…
İsim isme, cisim cisme, semt semte benzer, geçmiş zaman söylenir, yalan gerçek vakit geçer demişler. Geçen vaktin kıymetini bilen sevgili dostlarım; hani güzel bir söz vardır ve bize geçmişteki tüm güzel anılarımızı hatırlatır. “Geçmiş zaman olur ki hayal cihana değer ” Geçmiş zamanın behrinde, Yolu yolcuya emanet ederken Ayna attım çayıra, Şavkı vurdu bayıra, Bu güzel hikayenin, Sonu gelsin hayıra…
Habib Baba, 4.Murad devrinin gizli, kimsenin bilmediği Allah dostlarındandır. Yaşlıdır, fakirdir, gariptir.Fakat Rabbinin katında da alemlere denk bir değerin sahibidir. Erzurum’dan yollara düşmüş gemiyle Hacca gitmek için İstanbul'a gelmiştir. Fakat ne yazık ki, Hacca giden gemiye yetişememiş. "Bunda da vardır bir hayır" demiş içinden... Aylarca yol aldığından toza toprağa batmış, yaralar içinde kalmış, uyuz olmuş. Memleketine dönmeden önce güzelce bir yıkanıp temizlenmek amacıyla bir hamama gelmiştir. Niyeti, şöyle iyice bir keselenip, paklanmak... Bedenini de ruhuna denk kılmaktır.
Fakat hamamcı Habib babayı içeri sokmak istemez.
- Bugün Sultan Murad’ın vezirleri hamamı kapattılar, dışarıdan müşteri alamıyoruz, der.
Habib baba üzülür… Rica, minnet eder, yalvarır…
- Ne olursun, kimseye varlığımı belli etmem, aceleyle yıkanır çıkarım. Bu tozlu bedenle Rabbime ibadet ederken utanıyorum, der.
Bin bir dil döker. Hamamcı ehl-i insaftır… Dayanamaz… Kabul eder… Hamamın en sonundaki odayı göstererek …
- Baba şu odada hızla yıkanıp çık, parada istemem. Yeter ki vezirler, senin farkına varmasınlar, der.
Habib baba sevinerek kendine gösterilen yere girer. Yıkanmaya başlar… Ve bu arada hamamcının karşısında yeni bir müşteri belirir. Boylu, poslu, genç, yakışıklı biridir bu gelen. Onunda görünümü fakirdir… Ama sadece görünümü… İkinci müşteri kılık değiştirmiş, 4.Murad’dır. O gün vezirlerinin topluca hamam alemi yapacaklarından haberdar olan padişah merak etmiştir.
‘Hele bir bakalım’ demiştir, ‘bizim vezirler, hamamda benden uzakta, kendi başlarına ne yaparlar, nasıl eğlenirler?’
Ve bu merak padişahı, tebdil-i kıyafet ettirerek, hamama getirmiştir. Az önce yaşananlar bir kez daha tekrarlanır…
Hamamcı vezirler der almak istemez… Padişah ise, ne olursun der, bastırır ve padişah galip gelir… Habib babanın yıkanmakta olduğu odayı göstererek, genç padişahın kulağına fısıldar:
- Şu odada bir ihtiyar yıkanıyor. Sende sar peştemali beline gir yanına… Beraber sessizce yıkanın, bir an evvel çıkın, aman ha! Vezirler varlığınızı bilmesinler, der.
Sonra 4.Murad da Habib babanın yanına süzülür. Beraber sessizce yıkanmaya başlarlar. Bu arada, hamamın büyük salonundan gelen tef, dümbelek, şarkı, türkü sesleri ortalığı çınlatmaktadır…
Habib babanın gözü, genç hamam arkadaşının sırtına takılır. Biraz kirlenmiş gibi gelir ona… Allah hikmeti gereği dostuna, o yanındakinin tedbil-i kıyafet etmiş padişah olduğunu ilham etmemiştir… Ve yanındakini, görüntüsüne uygun, kendi gibi fakir bir delikanlı zanneden Habib baba yumuşak bir sesle konuşur:
- Evladım, sırtın fazlaca kirlenmiş, müsade edersen bir keseleyivereyim, der.
Padişah aldığı bu teklif karşısında şaşkınlaşır ve büyük bir haz duyar… Haz duyar, çünkü ömründe ilk defa biri ona, padişah olduğunu bilmeden, sırf bir insan olarak, karşılık beklemeksizin bir iyilik yapmayı teklif etmektedir.
Memnuniyetle Habib babanın önünde diz çökerken:
- Buyur baba ellerin dert görmesin, der.
Bu arada içerideki alemin sesleri hamamı çınlatmaya devam etmektedir. Habib baba, 4.Murad’ın sırtını bir güzel keseler… Fakat padişah kuru bir teşekkürle yetinmek istemez.. Ne de olsa insandır ve o da her insan gibi kendine yapılan iyiliklerin kölesidir.
- Baba gel bende senin sırtını keseliyeyim de ödeşmiş olalım, der.
Habib baba, teklifin kimden geldiğinden habersiz, tebessümle;
- Olur evlad, deyip, sultanın önünde diz çöker. Bu arada, Sultan Murad kese yaparken bir yandan da Habib babayı yoklar, ağzını arar…
- Baba görüyormusun şu dünyayı… Sultan Murad’a vezir olmak varmış… Bak adamlar içerde tef, dümbelek hamamı inletiyorlar, sen ve ben ise burada iki hırsız gibi cebelleşiyoruz der demez
Habib baba Sultan Murad’ın cümlesini tamamlamasına fırsat bile bırakmaz, kendi hükmünü söyler…
Habib baba, "Ah Be evladım’’ der ve devam eder:
Sultan Murad dediğin kimdir?
Sen asıl Alemlerin Sultanına kendini sevdirmeye bak ki,
O seni sevince sırtını bile Sultan Murad’a keselettirir… Gerisi laf-ı güzaftır.
Sultan Murad’ın Habib babadan duydukları, ağzı açık kalmış, keseyi elden düşürmüştür.
Canlar: Bu kıssadır bir mecmua kenarına kaydolunmuş, biz de gördük söyledik ve bu kıssadan nasibimize düşen hikmet; Bazı olayların görünen ve görünmeyen tarafları vardır ve ancak Derinliğine inince hikmetler çıkarabiliriz.
Olmaz dediklerimiz olur. Olur dediklerimiz olmaz ama her şeyin gönlünüzce olması duamız olsun. Maddi ve manevi değerlerimizi unutmadan yüce Rabbim yaşamayı nasip eylesin.
Her ne kadar sürç-i lisan ettikse affola! bir dahaki kıssada görüşmek ümidiyle EYVALLAH…
