Cevap :
Dünyadaki Toprak Çeşitleri Nelerdir?
Dünya coğrafyasında pek çok noktada verimli ve verimsiz olarak sınıflandırılabilecek toprak çeşitleri bulunmaktadır. Toprak oluşumu ile ilgili yapmış olduğumuz genel bilgilendirmeden sonra gelin hep birlikte yapısında bulunan parçaların boyutuna bağlı olarak değişiklik gösteren toprak türlerine göz atalım.
Toprak çeşitleri arasında en çok bilinenlerden biri kumlu topraklardır. Kum oranının yüksek olduğu bu toprak çeşidinde kil oranı daha azdır. Bu yönü ile kumlu toprak, “hafif toprak” olarak da adlandırılmaktadır. Kumlu toprak kireç taşı, granit ve kuvars gibi kayaların aşınması sonucu oluşur. Kumlu toprak çeşidinin diğer özellikleri şöyle sıralanabilir;
Kumlu topraklar, işlemesi en kolay olan toprak türleri arasındadır.
Bünyelerindeki suyu hemen tahliye etmeleri, kumlu toprakların özellikle de ilkbahar mevsiminde bol sulama ihtiyacı duymalarına neden olurlar. Yağışlı dönemlerde ve kış mevsiminde ise sulama istemezler.
Kum şeklindeki dokusu su ile birleştiğinde ise kumlu toprak, çamur haline gelir.
Organik madde bakımından zengin bir toprak çeşidi olan kumlu toprağın aynı zamanda bakımı da kolaydır fakat aşırı drenaj oluşumu meydana gelir.
2. Killi Toprak Çeşitleri
killi toprak çeşidi
Toprak çeşitleri denildiğinde akla gelen bir diğer toprak çeşidi de %25’inden fazlası kilden oluşan killi topraklardır.
Kış aylarında nemli ve serin kalan bu toprak çeşidi, yazın ise kurumaya elverişlidir. Bu nedenle yaz aylarında kuruyup çatlama yapabilirler.
Kil parçacıklarının arasında bulunan boşluklar, killi toprakların su tutmasını sağlamaktadır.
Bakımı biraz zahmetli olan bu toprak çeşidinin drenaj miktarı çok düşüktür. İnce taneli olması nedeniyle bu toprak tipinde bitki ve meyve yetiştiriciliği yapmak elverişsiz ve zordur.
Killi toprağa ekin yapılmak istendiğinde içerisinde organik madde ilavesi yapılarak fiziksel özellikleri iyileştirilebilir.
3. Siltli Toprak Türü
siltli toprak çeşidi
En verimli topraklardan biri olarak kabul edilen siltli toprak çeşidi, kuvars ve daha ince organik parçacıkların bir araya geldiği minerallerden oluşmaktadır.
Siltli toprak da tıpkı kumlu toprak gibi tanecikli yapıya sahiptir.
Diğer toprak türlerine göre uzun bir süre boyunca nem tutabilirler fakat zaman zaman kompakt hale gelebilirler.
İyi bir drenaj özelliğine sahiptirler.
Siltli toprak özellikle de nemliyken üzerinde çalışması çok kolay bir toprak türüdür. Orta büyüklükteki partiküllerden ödün veren siltli topraklar çok iyi süzülerek nemi hapsederler.
Siltli topraklar her ne kadar bünyelerinde su tutsalar bile killi topraklardaki gibi bir kohezyon yaşamazlar.
Siltli toprakların içerisine organik madde ilave edildiğinde akışkan ve daha kararlı kümeler oluşturabilirler.
4. Kireçli Toprak Çeşidi
toprak çeşitleri arasında yer alan kireçli toprak
İşlemesi en zor toprak tiplerinden biri olan kireçli toprak; içerisinde bol miktarda kil, kireç, taş, humus ve kum bulundurur.
Kalın bir tabakaya sahip olan kireçli topraklar, su geçirgen yapıda değillerdir.
Ekim için uygun bir toprak çeşidi değildir zira kuru yapısı çok fazla sulama ve gübreleme gerektirir.
Ekim döneminde kireçli toprakların kalın tabakası demir ve magnezyum gibi minerallerin bitki köklerine ulaşmasına izin vermez.
5. Tebeşir Toprak Türü
bir adamın elinde tuttuğu beşir toprak çeşidi
Alkali yapıdaki tebeşir topraklar, içerisinde yüksek oranda kalsiyum karbonat ve kireç barındırmaktadırlar. Ekime elverişli olmayan bu toprak türünün asidik hale gelmesi mümkün değildir. Bu nedenle yine de ekim yapmak isteyen çiftçilerin yalnızca alkali topraklarda büyüyebilen bitkileri tercih etmeleri önerilmektedir.
6. Humuslu Toprak Çeşitleri
toprak çeşitleri arasında yer alan humuslu toprak
Humuslu toprakların içerisinde yalnızca ana kayanın tortu ve mineralleri değil, üzerinde yetiştirilen bitkilerin dal ve kök kısımları da bulunmaktadır. Humuslu toprak çeşidinin diğer özelliklerini ise şöyle sıralayabiliriz.
Humuslu topraklar çok yüksek su tutma kapasitesine sahiptir.
İçerisinde yüksek miktarda organik madde bulunduran humuslu topraklar, bitkilerin ihtiyaç duyabileceği tüm vitamin ve mineralleri karşılamaktadır.
Koyu renge sahip humuslu toprak çeşidi, kara toprak olarak da bilinmektedir.
Hafif yapısında kireç barındırmayan humuslu toprak, kıraç bir toprak değildir.
Humuslu toprak çeşidinin belki de en önemli özelliği, her türlü bitki için uygun ve kolay işlenebilir olmasıdır.
Özel Adı
Toprak, bitki örtüsünün beslendiği kaynakların ana deposudur. 1 cm toprak ortalama olarak 1000 yılda oluşur. Toprak üzerindeki ölü bitkileri yakmak toprağa çok büyük zararlar verir ve toprağı verimsizleştirir. Toprak üzerindeki ölü bitkiler ve kuru yapraklar fosilleşerek bir gübre görevi görür ve toprağın zenginleşip nem tutarak verimliliğini artırır.
Toprağın üst tabakası insanların ve diğer canlıların beslenmesinde temel kaynak teşkil etmektedir. Bir gram toprağın içerisinde milyonlarca canlı bulunmakta ve ekosistemin devamı için bunların hepsinin ayrı önemi bulunmaktadır. Toprağın verimliliğini sağlayan ve humusça zengin olan toprağın 10 cm'lik üst tabakasıdır. Bilimsel anlamda toprak bir karışımdır.
Dünya coğrafyasında pek çok noktada verimli ve verimsiz olarak sınıflandırılabilecek toprak çeşitleri bulunmaktadır. Toprak oluşumu ile ilgili yapmış olduğumuz genel bilgilendirmeden sonra gelin hep birlikte yapısında bulunan parçaların boyutuna bağlı olarak değişiklik gösteren toprak türlerine göz atalım.
Toprak çeşitleri arasında en çok bilinenlerden biri kumlu topraklardır. Kum oranının yüksek olduğu bu toprak çeşidinde kil oranı daha azdır. Bu yönü ile kumlu toprak, “hafif toprak” olarak da adlandırılmaktadır. Kumlu toprak kireç taşı, granit ve kuvars gibi kayaların aşınması sonucu oluşur. Kumlu toprak çeşidinin diğer özellikleri şöyle sıralanabilir;
Kumlu topraklar, işlemesi en kolay olan toprak türleri arasındadır.
Bünyelerindeki suyu hemen tahliye etmeleri, kumlu toprakların özellikle de ilkbahar mevsiminde bol sulama ihtiyacı duymalarına neden olurlar. Yağışlı dönemlerde ve kış mevsiminde ise sulama istemezler.
Kum şeklindeki dokusu su ile birleştiğinde ise kumlu toprak, çamur haline gelir.
Organik madde bakımından zengin bir toprak çeşidi olan kumlu toprağın aynı zamanda bakımı da kolaydır fakat aşırı drenaj oluşumu meydana gelir.
2. Killi Toprak Çeşitleri
killi toprak çeşidi
Toprak çeşitleri denildiğinde akla gelen bir diğer toprak çeşidi de %25’inden fazlası kilden oluşan killi topraklardır.
Kış aylarında nemli ve serin kalan bu toprak çeşidi, yazın ise kurumaya elverişlidir. Bu nedenle yaz aylarında kuruyup çatlama yapabilirler.
Kil parçacıklarının arasında bulunan boşluklar, killi toprakların su tutmasını sağlamaktadır.
Bakımı biraz zahmetli olan bu toprak çeşidinin drenaj miktarı çok düşüktür. İnce taneli olması nedeniyle bu toprak tipinde bitki ve meyve yetiştiriciliği yapmak elverişsiz ve zordur.
Killi toprağa ekin yapılmak istendiğinde içerisinde organik madde ilavesi yapılarak fiziksel özellikleri iyileştirilebilir.
3. Siltli Toprak Türü
siltli toprak çeşidi
En verimli topraklardan biri olarak kabul edilen siltli toprak çeşidi, kuvars ve daha ince organik parçacıkların bir araya geldiği minerallerden oluşmaktadır.
Siltli toprak da tıpkı kumlu toprak gibi tanecikli yapıya sahiptir.
Diğer toprak türlerine göre uzun bir süre boyunca nem tutabilirler fakat zaman zaman kompakt hale gelebilirler.
İyi bir drenaj özelliğine sahiptirler.
Siltli toprak özellikle de nemliyken üzerinde çalışması çok kolay bir toprak türüdür. Orta büyüklükteki partiküllerden ödün veren siltli topraklar çok iyi süzülerek nemi hapsederler.
Siltli topraklar her ne kadar bünyelerinde su tutsalar bile killi topraklardaki gibi bir kohezyon yaşamazlar.
Siltli toprakların içerisine organik madde ilave edildiğinde akışkan ve daha kararlı kümeler oluşturabilirler.
4. Kireçli Toprak Çeşidi
toprak çeşitleri arasında yer alan kireçli toprak
İşlemesi en zor toprak tiplerinden biri olan kireçli toprak; içerisinde bol miktarda kil, kireç, taş, humus ve kum bulundurur.
Kalın bir tabakaya sahip olan kireçli topraklar, su geçirgen yapıda değillerdir.
Ekim için uygun bir toprak çeşidi değildir zira kuru yapısı çok fazla sulama ve gübreleme gerektirir.
Ekim döneminde kireçli toprakların kalın tabakası demir ve magnezyum gibi minerallerin bitki köklerine ulaşmasına izin vermez.
5. Tebeşir Toprak Türü
bir adamın elinde tuttuğu beşir toprak çeşidi
Alkali yapıdaki tebeşir topraklar, içerisinde yüksek oranda kalsiyum karbonat ve kireç barındırmaktadırlar. Ekime elverişli olmayan bu toprak türünün asidik hale gelmesi mümkün değildir. Bu nedenle yine de ekim yapmak isteyen çiftçilerin yalnızca alkali topraklarda büyüyebilen bitkileri tercih etmeleri önerilmektedir.
6. Humuslu Toprak Çeşitleri
toprak çeşitleri arasında yer alan humuslu toprak
Humuslu toprakların içerisinde yalnızca ana kayanın tortu ve mineralleri değil, üzerinde yetiştirilen bitkilerin dal ve kök kısımları da bulunmaktadır. Humuslu toprak çeşidinin diğer özelliklerini ise şöyle sıralayabiliriz.
Humuslu topraklar çok yüksek su tutma kapasitesine sahiptir.
İçerisinde yüksek miktarda organik madde bulunduran humuslu topraklar, bitkilerin ihtiyaç duyabileceği tüm vitamin ve mineralleri karşılamaktadır.
Koyu renge sahip humuslu toprak çeşidi, kara toprak olarak da bilinmektedir.
Hafif yapısında kireç barındırmayan humuslu toprak, kıraç bir toprak değildir.
Humuslu toprak çeşidinin belki de en önemli özelliği, her türlü bitki için uygun ve kolay işlenebilir olmasıdır.
Özel Adı
Toprak, bitki örtüsünün beslendiği kaynakların ana deposudur. 1 cm toprak ortalama olarak 1000 yılda oluşur. Toprak üzerindeki ölü bitkileri yakmak toprağa çok büyük zararlar verir ve toprağı verimsizleştirir. Toprak üzerindeki ölü bitkiler ve kuru yapraklar fosilleşerek bir gübre görevi görür ve toprağın zenginleşip nem tutarak verimliliğini artırır.
Toprağın üst tabakası insanların ve diğer canlıların beslenmesinde temel kaynak teşkil etmektedir. Bir gram toprağın içerisinde milyonlarca canlı bulunmakta ve ekosistemin devamı için bunların hepsinin ayrı önemi bulunmaktadır. Toprağın verimliliğini sağlayan ve humusça zengin olan toprağın 10 cm'lik üst tabakasıdır. Bilimsel anlamda toprak bir karışımdır.
