Cevap :
Bilgi:Bir denklemin gerçek kökü varsa ∆ (deltası) sıfıra eşit veya sıfırdan büyük olmalıdır.
∆ (delta) sıfırdan küçükse denklemde reel kök yok demektir.
Deltayı nasıl buluruz?
ax²+bx+c = 0
şeklinde yazılan bir denklemin deltası:
∆ = b²-4ac
formülü ile bulunmaktadır.
Soruya geçelim.
Denklem: x²+mx+n² = 0
∆ = m²-4n²
Çarpanlara ayırabiliriz. Bunun için iki kare farkı formülünü kullanacağız.
İki kare farkı formülü:
a²-b² = (a+b).(a-b)
O hâlde m²-4n² = (m+2n).(m-2n)
Deltayı bulduk. Daha sonrasında ne yapacağımızı düşünelim.
m ve n değerleri için rastgele rakamlar yazılıyor.
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
Ve bizden denklemin gerçek kökü olma olasılığı soruluyor.
Olasılık bulunurken paydaya tüm ihtimalleri yazarız, paya ise yalnızca istenen ihtimali yazarız.
m ve n için 10 rakam arasından değer seçtiğimizde tüm ihtimaller:
- m için: 10 ihtimal
- n için: 10 ihtimal
- m, n sıralı ikilisi için: 10×10 = 100 ihtimal
O halde paydaya 100 yazacağız.
Şimdi bizden isteneni bulmalıyız: Gerçek kök olma ihtimali.
(m+2n).(m-2n) ≥ 0
Bu eşitliği sağlayan kaç tane (m, n) sıralı ikilisi olduğunu bulalım.
(m+2n) toplamı m ve n sıfır olduğu durum dışında hep pozitiftir.
O halde asıl dikkat etmemiz gereken çarpan: (m-2n)
(m-2n) çarpanını sıfır veya sıfırdan büyük yapan m ve n değerlerini bulalım.
- m-2n ≥ 0
- m ≥ 2n eşitliğini sağlayacak sıralı ikililer:
- m = 0 için n = 0
- (0, 0)
- m = 1 için n = 0
- (1, 0)
- m = 2 için n = 0, 1
- (2, 0) , (2, 1)
- m = 3 için n = 0, 1
- (3, 0) ve (3, 1)
- m = 4 için n = 0, 1, 2
- (4, 0) , (4, 1) , (4, 2)
- m = 5 için n = 0, 1, 2
- (5, 0) , (5, 1) , (5, 2)
- m = 6 için n = 0, 1, 2, 3
- (6, 0) , (6, 1) , (6, 2) , (6, 3)
- m = 7 için n = 0, 1, 2, 3
- (7, 0) , (7, 1) , (7, 2) , (7, 3)
- m = 8 için n = 0, 1, 2, 3, 4
- (8, 0) , (8, 1) ,(8, 2) , (8, 3) , (8, 4)
- m = 9 için n = 0, 1, 2, 3, 4
- (9, 0) , (9, 1) , (9, 2) , (9, 3) , (9, 4)
- Toplamda 30 sıralı ikili bulduk.
İstenen ihtimal: 30
Tüm ihtimaller: 100
Olasılığımız: 30100\frac{30}{100}
100
30