3. Aşağıda Türkiye'nin iklimini etkileyen unsurlara ait açıklamalar verilmiştir. Bu açıklamaların karşısına ilgili olan unsuru gazınız Bir yerin deniz seviyesine göre konumu, o yerin iklimi üzerinde etkilidir. De- niz seviyesinden her 200 metre yukarı çıkıldıkça sıcaklık 1 derece düşer. Ül- kemizde kıyı kesimlerden iç kesimlere, batıdan doğuya doğru sıcaklığın azalmasında etkili olan unsurlardan biridir. Estikleri yerin sıcaklığını estikleri yöne doğru taşırlar. Sıcak bölgelerden esenler sıcaklığı artırırken soğuk bölgelerden esenler ise sıcaklığı düşürür. Ülkemiz kuzey yarım kürede yer aldığı için kuzeyden esenler sıcaklığı dü- şürürken güneyden esenler sıcaklığı artırmaktadır. Bu durum ülkemizin ik- limi üzerinde etkili olur. Dünya'nın şeklinden ve Güneş ışınlarının geliş açısının değişmesinden dola- yi Ekvator'a yaklaştıkça ya da uzaklaştıkça sıcaklık değerleri değişir. Bu yüzden ülkemizin Ekvator'a yakın olan güney kesimleri, Ekvator'a daha uzak olan kuzey kesimlerine göre daha sıcaktır. Dağların yamaçlarının Güneş ışınlarını alma durumuna göre konumudur. Bu konum iklim özellikleri üzerinde etkilidir. Kuzey yarım kürede dağların güney yamaçları, güney yarım kürede ise dağların kuzey yamaçları daha sıcaktır. Ülkemiz kuzey yarım kürede yer aldığı için güney yamaçlar, kuzey yamaçlara göre daha çok ısınır. Dağların kıyıya dik ya da paralel uzanmaları denizden gelen iliman hava- min gönünü etkilediği için iklim üzerinde etkili olur. Ege Bölgesi'nde kıyıya dik olarak uzandıkları için iliman hava iç kesimlere kadar sokulabilmekte- dir. Karadeniz ve Akdeniz'de ise kıyıya paralel uzanmaları iliman havanın iç kesimlere ulaşmasını engeller. Karalar erken isinir ve erken soğur, denizler ise geç isinir ve geç soğur. Bun- dan dolayı yazın denizden esen hava karaları serinletirken kışın ise iliman- lastirir. Kayılara yakın olan yerlerde iklimin daha iliman geçmesine, uzak olan yerlerde ise kurak olmasına neden olur. TÖDEV 25 SOSYAL BICHLER