Cevap :
Açıklama:
- Basit Kelimeler
Yapım eki almamış sözcüklerdir. Bu tür sözcükler çekim eki alabilir. Yapım eki almadıklarından bunlar daima kök durumunda bulunur.
Örnekler
» Ağacın dalına kuşlar kondu.
Bu cümlede eklerin tamamı çekim ekidir. Dolayısıyla bu cümledeki tüm sözcükler basit yapılıdır.
» Masasında kitaplar vardı.
Bu cümledeki bütün isimler yapım eki almadıkları için basit yapılıdır.
» Kış bu yıl erken geldi.
Bu cümlede altı çizili fiil basit yapılıdır.
- Türemiş Kelimeler
Kök ya da gövdelere yapım eki getirilerek oluşturulan yeni sözcüklerdir. Türemiş sözcükte en az bir tane yapım eki bulunur. Türemiş sözcüklere “gövde” de denir.Türemiş Sözcük = Kök + Yapım Eki
Örnekler
» ev – li → evli
→ yol – cu – luk → yolculuk
→ ört – ü– lü→ örtülü
→ sor – u – lar → sorular
Yukarıdaki sözcüklerde altı çizili ekler yapım ekidir. Kök veya gövdelere gelerek yeni bir kelime türetmiştir. Dolayısıyla yapım eki alarak oluşan bu yeni kelimeler türemiş kelimelerdir.
» Mert’le on yıl önce tanıştık.
» Bahçedeki çiçekleri suladı.
.Yukarıdaki cümlelerde altı çizili fiiller yapım eki aldığı için türemiş yapılıdır.
» Babamın çalışma masası çok düzenlidir.
» Durakta öğrenciler servis bekliyor.
.Yukarıdaki cümlelerde altı çizili isimler yapım eki aldığı için türemiş yapılıdır.
- Birleşik Kelimeler
Yeni bir kavramı karşılamak üzere, birden fazla sözcüğün bir araya gelip kaynaşmasıyla oluşan sözcüklere birleşik sözcük denir.
Örnekler
» “Ata + Türk → Atatürk
» “Ata + Türk → Atatürkbu sözcükte “Ata” ve “Türk” sözcükleri bir araya gelerek yeni bir kelime oluşturmuştur. İki farklı sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan bu tür sözcüklere birleşik sözcükler diyoruz.
» ne + asıl → nasıl
» demir + baş → demirbaş
» Afyon + kara + hisar → Afyonkarahisar
- > Birleşik sözcükler farklı yollarla oluşturulabilir:Birleşik İsim
> Birleşik sözcükler farklı yollarla oluşturulabilir:Birleşik İsim» İsim tamlaması yoluyla: öğretmenevi, tavukgöğsü, aslanağzı…
» Sıfat tamlaması yoluyla: Kızılırmak, sivrisinek, açıkgöz…
» İki fiilin birleşmesiyle: çekyat, kapkaç, uyurgezer, biçerdöver…
» İsim ve fiilin birleşmesiyle: gecekondu, ateşkes, uçaksavar
- Birleşik Fiil
» İsim + yardımcı eylem yoluyla: yardım etmek, hapsolmak, hasta olmak…
» Fiil + fiil yoluyla: sevebilmek, gidedurmak, yapıvermek…
> Deyimleşme yoluyla: küplere binmek, göz gezdirmek, burnunu sokmak…
UYARI :Birleşik sözcükler oluşturulurken ses düşmesi, ses türemesi gibi ses olayları olursa veya sözcüklerden en az biri gerçek anlamını kaybederse oluşan birleşik sözcük bitişik yazılır.
Örnekler
» hapis + etmek → hapsetmek (ünlü düşmesi)
» his + etmek → hissetmek (ünsüz türemesi)
» bülbül + yuvası → bülbülyuvası (tatlı)
» kül + bastı → külbastı (yemek)
Başarılar...
iyi çalışmalar...
En iyi seçersen sevinirim.
