Cevap :
TAMLAMALAR
Tanım:Bir ismin aitlik bakımından daha belirgin hale gelmesi için başka bir isim tarafından tamamlanması ile meydana gelen söz öbeğine"isim tamlaması"denir.
Tamlayan ilgi eki--ın-in-un-ün ile oluşurken
Tamlanan iyelik eki--ı-i-u-ü ile oluşur
Örnek:yol-un-üst-ü
Yol:tamlayan-un-ilgi eki
Üst-tamlanan-ü-iyelik eki
NOT:Bu kısım çok önemlidir!!!
- Belirtili İsim Tamlaması
Tanım:Tamlayanın ilgi,tamlananın iyelik eki aldığı tamlamalardır.
Örnek:Yazarın evi
Yazar-tamlayan -ın-ilgi eki
Ev-tamlanan- i-iyelik eki →BELİRTİLİ İSİM TAMLAMASI
Örnek-2:Yolun sonu
Yol-tamlayan-un-ilgi eki
son-tamlanan-u-iyelik eki →BELİRTİLİ İSİM TAMLAMASI
Örnek-3:Duvarın üstü
Duvar-tamlayan-ın-ilgi eki
üst-tamlanan-ü-iyelik eki →BELİRTİLİ İSİM TAMLAMASI
∝NOT:Belirtili İsim tamlamalarında birden fazla tamlayan olabilir.
Örnek:Kuşların çiçeklerin diyarı
Kuşların-tamlayan-çiçeklerin-tamlayan-diyarı-ilgi eki
Sonuç:BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMASI
∝Belirtili isim tamlamalarında birden fazla tamlanan bulunabilir.
Örnek:evin bahçesi mutfağı balkonu odası
ev-tamlayan-in-ilgi eki
bahçesi-tamlanan-ilgi eki
mutfağı-tamlanan-iyelik eki
balkonu-tamlanan iyelik eki
odası-tamlanan iyelik eki
∝Bazı tamlamalarda tamlayan düşebilir.
Örnek:senin çantan masada kalmış.
{senin}tamlayan {çantan}
∝Tamlayan ile tamlanan arasına başka sözcükler girebilir.
Örnek:Kitabın {ilk} ←sayfasını okurken uyuyakalmış.
Örnek-2:Dedemin mavi {gözlerine} hayran hayran baktılar.
∝Tamlayan ile tamlanan yer değiştirebilir.
Örnek:Yollarını bekledim onların
Yollar-ın-tamlanan
Onlar-ın-tamlayan
Örnek-2:İlk sayfası koparılmış gazetenin→Belirtili İsim Tamlaması
- Belirtisiz İsim Tamlaması
Tanım:Tamlayanın ilgi eki almayıp,tamlananın iyelik eki almasına denir.
Örnek:Okul yolu →Belirtisiz İsim Tamlaması
Okul-tamlayan-yolu-tamlanan
Örnek-2:File bekçisi →Belirtisiz İsim Tamlaması
File-tamlayan-bekçisi-tamlanan
- Zincirleme İsim Tamlaması
Tanım:Tamlayanın,tamlananın ya da her ikisinin de kendi içinde başka bir isim tamlamasının olduğu sözcüklerdir.
Örnek:{Macera romanların}okuyucusu}
Macera romanların -tamlayan -Belirtisiz →Zincirleme İsim Tamlaması
okuyucusu-tamlanan
Örnek-2:{Ahmet`in} {cep telefonu}
Ahmet`in-tamlayan
cep telefonu-tamlanan-Belirtisiz →Zincirleme İsim Tamlaması
Örnek-3:{Devlet hastanesinin}{doktor odası}
Devlet hastanesinin-tamlayan ilgi eki-Belirtisiz
doktor odası-tamlanan iyelik eki-Belirtisiz
↓
Zincirleme İsim Tamlaması
#OptiSınav#Pırlanta
Merhaba
İsim Tamlaması;
İsimler diğer adıyla adlar isim ve fiil türündeki sözcükleri ,nesneleri birebir karşılar.Yani birbiri ile ilgili bir diğerini iyelik yönünden tamamlayan ve en az iki kelimeden oluşacak.
İsim Tamlamasının çeşitlerine geçmeden önce bilmemiz gereken iki tane ayrı eklerimiz var.Bunlar;
Tamlayan ve Tamlanan ekleridir
•Tamlayan ekleri;-ın,in,un,ün
•Tamlanan ekleri;-ı,-i,-u,ü ekleridir
Her iki eklere örnek verirsek;
•Gömleğ_in Düğmes_i
Burda belirttiğim -in 'tamlayan' eki iken ,-i ekide tamlanan ekidir.
Yukarıda belirttiğim tamlayan ve tamlanan eklerini nerede kullanacağımıza bakalım
Dört tane İsim tamlaması çeşitlerimiz vardır bunlar;
1)Belirtili İsim Tamlaması
2)Belirtisiz İsim Tamlaması
3)Takısız İsim Tamlaması
4)Zincirleme İsim Tamlaması
1)Belirtili İsim Tamlaması ;
Bu tamlama türü hem 'tamlayan'hem 'tamlanan' eklerini alır ve iki tane isimden oluşur ayrıca bu isimler her iki tamlama ekini alırlar
Örnek;
Yemeğin tadı
Hayatımın anlamı
2)Belirtisiz İsim Tamlaması ;
Bu tamlama türü sadece tamlanan ekini alır.
Örnek;
Nar ağacı
Akşam güneşi
3)Takısız İsim Tamlaması;
Tamlayan ve tamlanan eklerinden hiçbirini almaz ama sahiplik eki dediğimiz iyelik eklerini alır.
Örnek;
Tahta kaşık
bu örnekte görüldüğü gibi hiçbir ek yoktur
4)Zincirleme İsim Tamlaması;
En az üç ismin bir araya gelerek kurduğu tamlama çeşididir.
Örnek;
Bahçenin kapısının kolu .
İyi dersler"
#Optisınav
#pırlanta
