fillde çatıdadönüşlü fiiller nasıl olur
-Öznenin işi yaparken aynı zamanda o işten etkilendiğini gösteren fiillerdir. Yani fiili yan da ondan etkilenen de öznedir.
-Özne gerçek öznedir.
-Nesne yoktur.
- Fiile "-°l, -°n" ekleri getirilerek yapılır.
-Bu fiiller nesne alamazlar; geçişsizdirler.
Kızlar süslendi; delikanlılar güzelce giyindi.
Adam hep kendisiyle övünüyor.
*Tabiat olayları ile ilgili dönüşlü fiillerde "yapma" anlamı yerine "kendi kendine olma" anlamı vardır.
Karlar tepelere doğru çekildi.
Sıcaklardan dolayı gölün suyu çekildi.
Öğleye doğru hava açıldı.
Havalar ısınınca buzlar çözüldü.
*Bazı fiillerin edilgen şekilleriyle dönüşlü şekilleri farklı ekle yapılır:
Sevmek > sevinmek > sevilmek
Dövmek > dövünmek > dövülmek
Giymek > giyinmek > giyilmek
Görmek > görünmek > görülmek
*İsme getirilen "-lEn" ekiyle fiile getirilen "-İş" ve "-lEş" eki de dönüşlülük anlamı katabilir:
O gün pek içlendim.
Trafik polisini görünce adam tutuştu.
Birazdan sakinleşir.
Not: Edilgen fiille dönüşlü fiil karıştırılabilir:
Özgür konferansta oldukça sıkıldı. > dönüşlü
Sabaha kadar kurşun sıkıldı. > edilgen