Glikoliz evresinde fosfat glikoza nasıl ve neden bağlanıyor?
Glikoz pirüvik asite kadar parçalanır. Glikoliz şeker parçalanması anlamına gelir ve bu metabolik yolda gerçekleşen olay da budur. Altı karbonlu bir şeker olan glikoz, 2 ATP harcanmasıyla 2 tane fosfata bağlanır. Burada glikoz, enerji gerektirmeyen bir reaksiyonla (izomer olduğu için) fruktoz dizilimine geçer. Bu ara ürüne fruktozdifosfat adı verilir. Fruktozdifosfat 2 ye ayrılır ve bundan sonra glikoliz olayı 2 kolda aynı şekilde gerçekleşmeye devam eder. 2ye ayrıldıktan sonra oluşan ara ürün, 3 karbonlu ve bir fosfat içerir. Adı ise fosfogliser aldehit(PGAL)tir. NAD koenzimi PGAL'den 2hidrojen alarak indirgenir. Ortamdan bir tane fosfat bağlanır. Bu yeni ara ürüne ise difosfogliserik asit (DPGA) adı verilir. DPGA'dan bir fosfat bağı koparılarak substrat düzeyde fosforilasyonla 1ATP üretilir. Yeni ara ürüne fosfogliserik(PGA) asit denir. PGA'dan da kalan diğer fosfat bağı koparılarak substrat düzeyde 1 ATP daha üretilir. Glikolizdeki son ürün ise pirüvik asittir. Glikoliz yolu her biri özgül bir enzim tarafından katalizlenen on basamak içerir. Bu on basamağı iki evreye ayırabiliriz. Enerji harcaması yapılan evre ilk beş basamağı, enerjinin geri ödendiği ikinci evre ise, diğer beş basamağı içerir. Enerji harcanan evrede hücre yakıt moleküllerini fosforile etmek için, ATP harcar.Bu harcama, enerjinin geri ödendiği evrede substrat seviyesinde fosforilasyon ve NAD+'nin NADH'ye redüklenmesiyle üretilen ATP aracılığı ile yeniden kazanılır. Glikolizin net enerji verimi, glikoz başına 2 ATP ve 2 NADH2'dı
Glikoliz evresi: glikoliz evresi tüm canlılarda ortaktır. Çünkü bu evrede kullanılan enzimler tüm canlılarda ortaktır.
Glikoliz evresinin tüm reaksiyonları sitoplazmada gerçekleşir.
Bu evrenin temel amacı substrat düzeyinde fosforilasyonla ATP sentezlemektir.