Cevap :
Azınlıklar Tarafından Kurulan Cemiyetler -Yüzlerce yıldan beri Osmanlı vatandaşı olarak, huzur içinde yaşamış ve devletin her türlü imkanlarından yararlanmış azınlıklar (Ermeniler, Rumlar ve Yahudiler), Osmanlı Devleti’nin içine düştüğü kötü durumu fırsat bilerek, topraklarımızı, işgal devletleriyle işbirliği yaparak paylaşmaya çalışmışlardır. Bunun için değişik çap ve evsafta faaliyet gösteren cemiyetler kurdular. Bunların en önemlileri Rum azınlık tarafından kurulmuş olan çeşitli cemiyetlerdir.Bunların neler olduklarına temel başlıklar altında bakalım.
I-RUM CEMİYETLERİ
Etnik-i Eterya Cemiyeti
• Yunanistan’a bağımsızlığını kazandırmak amacıyla kurulmuştur(1814)
• Girit İsyanı’na neden olmuşlardır (1896).
• I.Dünya Savaşı’nda ise Rumların yaşadığı tüm toprakları Yunanistan’a katarak eski Bizans’ı canlandırmayı amaçlamışlardır.
• Mavri Mira İstanbul'da Fener Patrikhanesinde Yunan Hükümetine bağlı olarak çalışmıştır.
• Derneğin ihtiyaçları bu hükümet tarafından karşılanmaktadır.
Mavri Mira Cemiyeti
• İstanbul’daki Rum Patrikhanesi’ne bağlı olarak patrik vekili bu cemiyetin başkanlığını yapmıştır.
• Yunan hükümetinin emirleri doğrultusunda hareket eden bu cemiyetin amacı; Trakya, İstanbul, Batı ve Orta Anadolu’da “Büyük Yunanistan’ı” kurarak Bizans İmparatorluğu’nu yeniden canlandırmaktı.
• Cemiyet, İstanbul, Bursa, Bandırma, Tekirdağ, Kırklareli yörelerindeki Rum azınlığı, örgütlemek, silahlandırmak, çeteler kurmak, Yunanistan yararına kamuoyu yaratmak, ilerleyen işgalci Yunanlılara yardımcı olmak ve Türk halkına karşı çete savaşını sürdürme faaliyetlerinde bulunmuştur. .
• Yunan Göçmenler Komisyonu, Rum okullarının izcilik kolları, Yunan Kızılhaç örgütü, bazı yabancı okullar ve Anadolu’daki Rum kiliseleri bu derneğin direktifleri ile çalışmışlardır.
Rum Pontus Cemiyeti
• İlk defa 1904 yılında Merzifon Amerikan Koleji’nde gizli olarak kurulmuştu.
• Merkezi Samsun’dan Batum’a kadar geniş sahada Trabzon Rum İmparatorluğunu tekrar kurmak amacındadır.
• I.Dünya Savaşı sırasında Rusya’nın himayesinde gelişmiş, ateşkes sonrasında Yunanistan’ın güdümünde faaliyet göstermiştir.
• İstanbul ve Trabzon’da şubeleri vardır.
• Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkmasında dolaylı rolleri vardır.
NOT: Bu cemiyetlerin ortak amacı Yunan Megalo İdea’sını gerçekleştirmektir
Kordos Cemiyeti
• Etnik-i Eterya’nın bir kolu olarak faaliyet göstermiştir.
• Doğu Karadeniz’e göçmen adı altında silahlı Pontus çeteleri göndermiştir.
II-ERMENİ CEMİYETLERİ
Zaven Efendi, Hınçak (1887) ve Taşnak Sütyun (1840) Cemiyetleri
• Bu cemiyetlerin ortak amacı Doğu Anadolu’daki Ermenilerin bağımsızlığını sağlamak, Ermenileri silahlandırmak ve Ermeni milliyetçiliğini yaymaktır.
• Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermeni Devleti kurmak amacı ile Ermeniler tarafından kurulmuştur.
• Merkezleri İstanbul Ermeni Patrikhanesi idi .
• Bu cemiyetlere bağlı Ermeni İntikam Alayları büyük katliamlara giriştiler.
• Ermenileri Fransızlar desteklemiştir.
Ermeni İntikam Alayı
• Adana'da Fransızların yardımıyla kurdukları intikam alayı ile büyük katliamlara girişmişlerdir.
III-YAHUDİ CEMİYETLERİ
Alyans İsrailit ve Makkabi Cemiyeti
• Merkezleri İstanbul’dur. Ancak burada etkili olamadılar.
• İstanbul’daki Yahudi gençler tarafından kurulmuştur.
• Büyük İsrail Devleti’ni kurmayı amaçlamışlardır.
• Türklere karşı Rumlarla işbirliğine girdiler. Hahambaşı patrikle birlikte faaliyetlerde bulundu
Azınlık Cemiyetlerinin Genel Özellikleri
• Mondros Antlaşmasıyla meydana gelen ortamdan yararlanarak kurulmaları.
• İtilaf Devletleri tarafından kurulmaları ve desteklenmeleri.
• Anadolu'nun işgalini kolaylaştırmaya yönelik olmaları.
• Türk topraklarını parçalayarak, Wilson ilkelerine göre milli devletlerini kurmak istemeleri.
• Milli birlik ve bütünlüğümüzü bozmaya yönelik olmaları.
----
Azınlıklar Tarafından Kurulan Cemiyetler----
Yüzlerce yıldan beri Osmanlı vatandaşı olarak, huzur içinde yaşamış ve devleti...----
Azınlıklar Tarafından Kurulan CemiyetlerAZINLIKLARIN KURDUĞU CEMİYETLER
1-Mavri Mira:
Özellikleri:
1-Fener Rum patrikhanesi tarafından kuruldu
2-Bizans İmparatorluğunu yeniden canlandırmayı ve Ege’de ilerleyen Yunanlılara yardım ederek Batı Anadolu ve Trakya’yı Yunanistan’a katmayı amaçlıyordu. (megale idea)
3-Yunan Kızılhaçı, Göçmenler Komisyonu ve Rum izcilik kuruluşları bu cemiyetin alt kollarıydı
2-Pontus Rum Cemiyeti:
Özellikleri:
1-1904’de Merzifon’da Amerikan kolejinde kuruldu
2-Batum’dan Sinop’a kadar uzanan ve merkezi Samsun veya Trabzon olabilecek bir Rum devleti kurmayı amaçlıyordu.
Açıklama: MÖ281’de kurulan Pontus Devleti’ni MS 63’de Romalılar yıktı. 1204’de tekrar kurulan Pontus Devleti’ni 1461’de Fatih yıktı.
3-Kardos Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Bu cemiyet Rum göçmenlerine yardımcı olmak görüntüsü altında Pontus Cemiyetine yardımcı olu-yordu.
4-Etnik-i Eterya Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Bu cemiyet bağımsız Yunanistan’ı oluşturmak için 1814 yılında Filiki Eterya adıyla kurulmuştur.
2-I. Dünya Savaşından sonra ise Yunanistan’ı büyütmek ve Bizans Devletini kurmak için çalıştı
5-Hınçak ve Taşnak Sütyun Cemiyetleri
Özellikleri:
1-Doğu Anadolu toprakları, Çukurova toprakları ve Kara Deniz bölgesinin bir kısmını Ermenistan’a katmak için çalıştılar.
6-Makabi-Alyans İsrailit Cemiyetleri:
Özellikleri:
1-Yahudi devleti kurmak için çalışmışlardır.
2-Ekonomik çıkarlarının korunması ön planda olmuştur.
7-Rum-Ermeni Birlik Komitesi:
Özellikleri:
1-Rum ve Ermeni cemiyetleri arasındaki koordinasyonu sağladı.
Açıklama:
1-Azınlıklar Türkleri Hıristiyan katliamı yapıyor olarak göstererek Anadolu’nun işgalini başlatmak istediler.
2-Azınlıklar giriştikleri yıldırma faaliyetleri ile he-defledikleri bölgelerden Türkleri kaçırarak ilgili bölgelerde çoğunluk olmak istediler.
Azınlık Cemiyetlerinin Özellikleri:
1-Wilson Prensiplerinden ilham aldılar
2-Mondros Mütarekesi, azınlıkların çalışmaları için uygun zemin oluşturdu
3-Azınlıklar Osmanlı ülkesini sömürmek isteyen işgalciler tarafından kullanıldılar
4-Kiliseleri ve yabancı okullarını üs edindiler
5-İşgal devletlerinden yardım gördüler
6-Çıkardıkları olaylar ile TBMM’yi meşgul ettiler
