Cevap :
Süper dörtlüsü:)
1-Litosfer: Taşküre, Yerşekilleri çeşitli özellikteki taş ve tabakalardan oluşurlar. Yer kabuğunun bu katı bölümü taş küre (litosfer) olarak ta ifade edilir. İnsanoğlunun en çok etkilendiği ve üzerinde yaşamını sürdürdüğü, besin maddeleri temin edip, çeşitli yeraltı kaynakları çıkardığı dünyanın en dış katmanıdır.
2-Hidrosfer: Suküre, Akarsular, göller ve denizler dışında bitkilerde, toprakta ve yeraltında da su bulunmaktadır. Ayrıca yüksek dağların doruk kısımlarında ve kutuplarda buz halinde, atmosferde ise buhar halinde su mevcuttur. Bunların hepsine birden su küre (hidrosfer) denir. İnsan ve diğer canlıların yaşamı suya bağlıdır. Ayrıca sular yeryüzünü biçimlendirmede etkili olan önemli bir dış kuvvettir.
3-Biyosfer: Canlı küre, çevremizdeki bitkiler ve hayvanlar da vardır. Bunlar biyosferi oluşturur. Bitkiler Fitosferi, hayvanlarzoosferi oluşturur.
4-Atmosfer: Gaz küre ( Hava küre), Çeşitli gazların karışımı olan atmosferdeki hava, insanların yanı sıra diğer canlıların yaşayabilmeleri için ilk şarttır. Ayrıca iklim olaylarının oluşabilmesi buna bağlıdır.Alıntıdır.
DOĞAL ORTAM - MUHTEŞEM DÖRTLÜ LİSE 9.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 1.SINIF
DOĞAL ORTAM - MUHTEŞEM DÖRTLÜ LİSE 9.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 1.SINIF
İnsanın yaşam alanının içinde bulunduğu ortama doğal çevre adı verilir.
Doğal çevreyi oluşturan dört doğal ortam vardır. Bunlar; özellikleri birbirinden farklı olan hava küre (atmosfer), taş küre (litosfer), su küre (hidrosfer) ve bunların ortak alanında yaşayan canlılar küresi (biyosfer)’ dir.
Atmosfer (Havaküre), yeryüzünü çepeçevre kuşatan gaz kütlesidir. Atmosfer canlıları koruyan, doğal bir kalkandır. Geceleri uzayın soğuğunu, gündüzleri Güneş’in yakıcı sıcağını önleyerek, Dünya’da sıcaklığın dengeli dağılımına yardımcı olur. Hava olaylarının oluşmasını sağlayan ortamdır. Coğrafya atmosferi insan yaşamına etki isi yönünde inceler. Ozon tabakasının seyrelmesi kimyasal bir reaksiyon olması bakımından kimya bilimini, oluşturduğu sıcaklık değişimi meteorolojiyi ve insan yaşamı etkisi üzerindeki olumsuz etkiler coğrafyayı ilgilendirir.
Klimatoloji
Sınırları belli bir alanda yıllar boyunca yaşanan sıcaklık nem, basınç ve rüzgârlar gibi olayları inceleyerek iklim tipi ve bölgelerini, bunların özelliklerini araştıran bilim dalıdır.Yardımcı bilimler; meteoroloji, astronomi, jeofizik
Litosfer (Taşküre ) Dünyanın katı dış yüzeyi litosferi oluşturur. Taş ve topraktan oluşur. Üzeri ova, plâto, vadi, dağ vb. gibi çeşitli yeryüzü şekilleriyle biçimlenmiştir. Bitki, hayvan ve insanlar için değişik yaşam alanlarının oluştuğu ortamdır. Coğrafya taş kürenin tamamıyla ilgilenmez, sadece insanların etkileşim içinde olduğu toprağın madenlerin yeraltı sularının bulunduğu derinliklere kadar inceler. Ayrıca yerin altından kaynaklanan deprem ve volkanizma olaylarını inceleme alanını genişletir.
Farklı bileşimdeki kayaç ve minerallerden oluşan litosfer çeşitli özellikleri ile insan yaşamı üzerinde etkilidir.
Jeomorfoloji
Katı yer yüzeyini oluşturan kayaçlar ile yer yüzünü şekillendiren iç ve dış kuvvetleri inceler.
Yardımcı bilimler, Jeoloji ,jeofizik,petrografi
Hidrosfer ( Su küre ) Su canlıların için vazgeçilmez bir gereksinimdir. Yeraltı suları, akarsular, göller, atmosfer içerisindeki su buharı, denizler ve okyanuslar su küre içerisinde yer almaktadır .Küresel ısınmanın başlamasıyla su kaynaklarının değeri ve önemi geçmişe göre bir kat daha artmıştır. .Bu nedenle su küre çevrenin şekillenmesinde insanların yaşayışında dağılışında ve ekonomik faaliyetlerde bulunmasında çok yönlü etkilidir. Özellikle nüfusun artması, suyun önemini daha da arttırmıştır.
Hidrografya ,okyanus, göl akarsu ve yeraltı suları gibi litosferin üzerinde bulunan ortamları inceleyen bilimdir.
Yardımcı bilimler, subilimi, limnoloji
Biyosfer (Canlılar küresi ), doğal ortama bağlı olarak varlığını sürdüren canlıların küresidir. Dünyadaki tüm canlılar atmosferdeki gazlardan, hidrosferdeki sulardan ve litosferdeki besin kaynaklarından faydalanarak yaşamını sürdürür.
Doğal ortamı oluşturan unsurlar işleyiş bakımından süreklilik, diğer unsurlarla da karşılıklı etkileşim içerisindedir Değişen doğal ortam ve bu ortam içindeki canlıların insan hayatı üzerindeki etkileri de coğrafyanın ilgi alanlarından birisidir.
Biyocoğrafya: Bitki ve hayvan topluluklarını inceler
Yardımcı bilimler botanik, zooloji, antropoloji
