Cevap :
Gen Nedir?
Gen, DNA'nın bir parçasıdır ve bu "yönetici" molekül nasıl göründüğünüzü, vücudumuzda hangi olayların gerçekleştiğini ve bazen de hangi hastalıkları geçirmeye eğilimli olduğunuzu belirler. DNA (deoksiribonükleik asit), bükülmüş bir merdiven görünümünde, çift sarmal yapıda uzun bir moleküldür. DNA'nın yapısının keşfedilmesinden sadece yarım yüzyıl sonra, bugün bilim adamları, genlerin oluşturduğu "saman yığını" içinde saç rengi gibi fiziksel özelliklerden sorumlu gen veya genleri adeta "iğne" arar gibi aramaktadırlar. Genler kimi zaman bazı hastalıklara karşı eğilimin olup olmadığı ile ilgili bilgiler de verebilmektedirler.
Genler nasıl gösterilir?
fosfat-şeker-Adenin-Timin-şeker-fosfat
fosfat-şeker-Guanin-Timin-şeker-fosfat şeklinde gösterilir.
Genotip:Canlının iç yapısı ile ilgili özellikler.Homozigot veya Heterezigot
Fenotip:Canlını dış görünüşü ile ilgili özellikler.Uzun boylu-Kısa boylu gibi
GENOTİP: Bir insanın kromozomlarmdaki genlerin tümü, o insanın kalıtsal tipini yani genotipini oluşturur.
FENOTİP: Fenotip, bir insanın genleri tarafından kararlaştırılan, klinik-laboratuvar ve başka yöntemlerle izlenilebilen özellikleridir. Saç rengi, kan grubu, cilt rengi gibi pek çok özellik, insanın fenotipik özellikleridir.
Kan grupları da genler tarafından denetlenen özelliklerdir. Kan grupları, alyuvarların zarlarında bulunan bazı antijenlere bağlı olarak ortaya çıkarlar. Bu antijenler o kanı, ya da aynı kan grubunu taşıyan insanlar İçin antijenik değildir. Başka kan gruplarını taşıyan insanlar için antijeniktirler. Genler antijenlerin çeşitlerini kararlaştırarak değişik kan gruplarının oluşmasına neden olurlar. ABO Rh, MNSs gibi 24000 çeşit kan grubu sistemi vardır, fakat uygulamada bunların yalnız ABO ve Rh sistemleri önem taşır. Kan grubu A olan bir insanın alyuvarlarının yüzeyinde A-antijeni, serumunda B-antijenine karşı anti-B-antikoru bulunur. Serumdaki bu antikorlar için “aglütinin, izoaglütinin” gibi deyimler kullanılırsa da, biz anti-B, A-antikoru deyimlerini kullanacağız.
Şimdi küçük bir problem çözelim. Kan grubu A olan bir kişiye B grubu kan yerecek olursak ne olur? Kan grubu A olan kişinin serumunda, B grubu kanın alyuvarlarında bulunan antijene karşı anti-B-antikoru bulunur. Buna göre kan grubu A olan kişiye B grubu kan verildiğinde, anti-B-antikoru alyuvarların B antijeniyle birleşip bu alyuvarların aglütinasyonuna neden olur. Kümeleşen alyuvarlar hayati önem taşıyan bir organın damarlarını tıkayıp ölüme neden olabilirler.
Kan grubu B olan bir kişi, alyuvarlarında B-antijeni taşırken serumunda anti-A-antikoru taşır. Kan grubu AB olan bir kişi, alyuvarlarında hem A hem de B antijenini taşırken, serumunda anti-A ve anti-B-antikorları taşımaz. Bazı kişilerin kromozomlarında A ve B antijenlerini kararlaştıran genler bulunmadığı için bu insanların alyuvarlarının yüzeyinde A ve B antijenlerinin her ikisine de rastlanmaz. Bu kişilerin kan grubuna 0 kan grubu denir. Kan grubu 0 (sıfır) olan kişinin serumunda anti-A-antikoru ve anti-B-antikoru bulunur. Beyaz ırkın yaklaşık % 85′i alyuvarlarında Rh denilen bir antijen daha taşır. Bu antijeni taşıyan kan gruplarına Rh ( + ), taşımayanlara Rh (-) denir. Rh (-) olan bir kişiye Rh (4-j bir kan verilecek olursa, Rh antijenine karşı antikorlar gelişir. Bu antikorlar Rh (+) olan kanın alyuvarlarım aglütine ederler.
