Cevap :
Harita Üzerinde Uzunluk ve Alan Hesaplamaları
HARİTALARDA UZUNLUK VE ALAN HESAPLAMALARI
Gerçek Uzunluğu Hesaplama
Arazi üzerindeki uzunluk demektir ve aşağıdaki formülle hesaplama yapılır.
Gerçek Uzunluk = Ölçek (Payda) * Harita Uzunluğu
formülü ile ya da doğru orantı kurularak hesaplanır.
Örnek : 1 / 500.000 ölçekli bir haritada A - B kentleri arası 12 cm ölçülmüştür. Buna göre iki kent arasındaki kuş uçuşu uzaklık kaç km'dir?
Formülle Çözüm :
Gerçek Uzunluk = Ölçek * Harita Uzunluğu
Gerçek Uzunluk = 500.000 *12
Gerçek Uzunluk 6000000 cm = 60 km'dir.
Orantıyla Çözüm :
Ölçeğe göre, arazi üzerindeki 500.000 cm haritada 1 cm gösterilmiştir.
1 cm 500.000 cm'yi gösterdiğine göre
12 cm x cm'yi gösterir.
----------------------------------------------------------------
x = 12 * 500.000 / 1 = 6000000 cm
cm'yi km'ye çevirmek için 5 basamak sola doğru gitmek gerekir.
6000000cm = 60 km'dir.
Haritadaki Uzunluğu Hesaplama
Harita üzerindeki uzunluğu bulma çalışmasıdır.
Harita Uzunluğu = Gerçek Uzunluk / Ölçek (payda)
formülü ile ya da doğru orantı kurularak hesaplanır.
Örnek : Arazi üzerindeki 80 km'lik uzunluk 1 / 200.000 ölçekli haritada kaç cm ile gösterilir?
Formülle Çözüm :
Ölçeğe göre, arazi üzerindeki 900.00 cm haritada 1 cm gösterilmiştir.
Harita Uzunluğu = Gerçek Uzunluk / Ölçek (payda)
Harita Uzunluğu = 80 km / 200.000 cm
Harita Uzunluğu = 8000000 /200000 cm
Harita Uzunluğu=80/2=40 cm
Orantıyla Çözüm :
1 / 200.000 ölçeğinde,
1 cm 2 km'yi gösteriyorsa
x cm 80 km'yi gösterir.
----------------------------------
x = 1* 80 / 2 = 40 cm'dir.
Haritadaki Uzunlukların Karşılaştırılması
İki harita uzunluğunun karşılaştırılması esasına dayanan sorular ters orantı kurularak ya da iki aşamalı olarak çözülür.
Örnek : 1 / 750.000 ölçekli bir haritada A-B noktaları arasındaki uzaklık 12 cm ölçülmüştür. Aynı uzaklık
1 / 1.500.00 ölçekli bir haritada kaç cm ile gösterilir.
Çözüm l :
1 / 750.000 ölçekli haritada 12 cm'lik uzaklık, 1 / 1.500.000 ölçekli haritada x cm gösterilir.
Ölçekler arasında 750.000 / 1.500.000 oranı bulunduğuna göre harita uzunlukları arasında 12 / x oranı vardır.
x = 750.00 * 12 / 1.500.000 = 6 cm'dir.
Çözüm 2:
1. haritadan yararlanarak gerçek uzaklığı bulalım
1 cm 7.5 km'yi gösteriyorsa,
12 cm x km'yi gösterir.
-----------------------------------------------------
x = 12 * 7.5 / 1 = 90 km'dir.
2. haritadan yararlanarak haritadaki uzunluğu bulalım :
15 km'yi 1 cm gösteriyorsa
90 km'yi x cm gösterir
---------------------------------
x = 90 * 1 / 15 = 6 cm'dir.
Harita Ölçeğinin Bulunması
Formül:
Harita Ölçeği= Harita Uzunluğu/Gerçek Uzunluk
Formülü ile hesaplanır.
Örnek: 60 km lik bir uzunluğun 20 cm ile gösterildiği haritanın ölçeği nedir?
Harita Ölçeği= 20 cm/ 60 km
Harita ölçeği= 20 cm/ 6000000 cm
Harita ölçeği=1/ 300000
Orantıyla Çözüm :
60 km cm'ye çevrilir.
20 cm 6000.000 cm'yi gösteriyorsa
1 cm x cm'yi gösterir.
-----------------------------------------------
x = 1 * 6000.000 / 20 = 300.000 cm'dir.
Ölçek : 1 / 300000'dir.
