Cevap :
Bireyselleştirme; öğretimin kişinin ihtiyaçları, öğrenme stili gibi duyuşsal özelliklerinin yanı sıra bilişsel
bilgi düzeyine göre biçimlendirilmesidir. Bir öğretim sistemi tasarlanırken bireysel farklılıklar göz önüne
alınarak bir sistem tasarımı yapılmalıdır. Bireyselleştirilmiş öğretim sistemleri alanındaki ilk çalışmalar
Zeki Öğretim Sistemleri ile başlamıştır. Hipermedya sistemlerinin eğitim alanında kullanılmaya
başlanması ile Uyarlanır Öğretim Hipermedya Sistemleri geliştirilmiştir. Bu sistemlerde yaşanan içerik
bağımlı problemlerin giderilmesinde Semantik Web ve web servislerine dair teknolojilerin kullanılmaya
başlanması ile bireyselleştirilmiş öğretim sistemleri alanındaki çalışmalar gelişimi yeni bir hal almıştır.
Son on yıldır, mimari yapısını Zeki öğretim Sistemi ve Uyarlanır Hipermedya Öğretim Sistemleri’nden
alan ontoloji ve semantik web servislerine dayalı Web Tabanlı Uyarlanır ve Zeki Öğretim Sistemleri veya
Zeki ve Uyarlanır E-Öğrenme Sistemleri olarak adlandırılan alanda çalışmalar yoğunlaşmıştır. Bu
çalışmada; bireyselleştirilmiş öğretim sistemleri alanında yapılan çalışmaların değerlendirilmesinin
yanında bu alanda yaşanan gelişmeler ve yeni teknolojiler açıklanmakta ve gelecekte yapılacak
çalışmalara yönelik öneriler sunulmaktadır.
ABSTRACT
Personalization is formatted of the education according to the person’s needs as well as emotional
characteristics such as learning styles and the level of cognitive information of the person. When
designing a teaching system individual differences should take into consideration. The first studies in the
field of individualized educational system began with Intelligent Tutoring Systems. Then, Adaptive
Education Hypermedia Systems have been developed. Because of the content related problems of these
systems, Semantic Web and Web services technology begins to be used in the field of individualized
instructional systems development. The last ten years, the works in the area which are called intelligent
and Adaptive E-Learning System are based on the architectural structure of intelligent educational system
and Adaptive Hypermedia Teaching System the ontology and semantic web services are increased. In this
study, previous studies in the field of individualized instruction system is evaluated and the developments
in this field and new technologies are explained and suggestions for future work to be done are presented.
GİRİŞ
Bireyselleştirilmiş öğretim alanında yapılan çalışmalar 1970’li yıllardan itibaren; Eğitim Teknolojisi,
Bilgisayar Bilimleri ve Yapay Zekâ disiplinlerinin ortak alanında tasarım, gerçekleştirme ve uygulama
boyutunda devam etmektedir (Brusilovsky&Peylo, 2003). İlk çalışmalar “Zeki Öğretim Sistemleri(ZÖS)”
ile başlamıştır. ZÖS alanında 1990’lara kadar devam eden çalışmalar, hiper ortam sistemlerinin eğitim
alanında kullanılmaya başlanması ile yerini “Uyarlanır Öğretim Hiper Ortam Sistemleri (UÖHS)”ne
bırakmıştır. 2000’li yıllardan itibarende Web teknolojileri temel alınarak sürdürülen uyarlanır hiper ortam
sistemleri alanındaki araştırmalar son yıllarda Semantik Web ve web servislerine dair teknolojilerin
gelişimi ile yeni bir hal almıştır. Son on yıldır, mimari yapısını ZÖS ve UÖHS’lerden alan ontoloji ve
semantik web servislerine dayalı “Web Tabanlı Uyarlanır ve Zeki Öğretim Sistemleri” olarak adlandırılan
BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM
Okuldaki başarı dağılımının yayılmasına neden olan faktörlerden biri de yoğun sınıf öğretiminde de değinildiği gibi bireysel farklılıkları öğretimin başlangıç noktası yapan sistemin kendisidir. Böyle bir yaklaşıma göre iyi okul, başarı ve başarısızlıkları farklı yetenek, ilgi, çevre ve yaşantı birikimine değil, sistemin içinde aramaya yönelir (Fidan, 1977) Genel okul yaklaşımıyla ilgili sorun, bütün çocukların okula aynı kültürel temel ve entelektüel araçlarla girmemesi ve eğitimlerini aynı amaçlar için kullanma eğiliminde olmamaları idi. Başka bir deyişle, genel okul öğrencilere aşırı genel bir eğitim sağlıyordu. On dokuzuncu yüzyılın sonundan itibaren Amerikan eğitimcileri eğitimi bireyselleştirerek ve bireysel ihtiyaçları karşılayarak bu sorunun üstesinden gelmeye çalıştılar. Amerikan eğitiminde beceri grupları, mesleki eğilimler, özel programlar aracılığıyla, bireysel gereksinimleri karşılama girişimi, okulun yapısında bulunan bütün çelişkileri ve problemleri ortaya çıkardı.
Öğrenecek kişi, bilgi ve yöntemler açısından seçme özgürlüğüne sahip olabilse belirli bir biçimde yumuşaklık içinde istediklerini öğrenme yoluna girebilse, eleştirel düşünce, psikolojik merak, öğrenme açlığı gibi yetiler zaten öğrenciyi öğreticinin karşısına ister istemez getirecektir. Öğrencide çoğunlukla var olan sağduyu, incelik ve içtenlik onu bilgiçlik taslayan biri olmaktan alıkoyacaktır. Bu da öğreten / öğrenen ilişkisini olumlu yolda etkileyecektir. Akıllı bir eğitici, her zaman öğrencisine şüpheciliği aşılamalıdır. Önemli olan öğretmenin ne çok bilgisi olduğunu göstermek değil, öğrencisinin ne öğrenmek istediğine bakmak; onu konuşturmak, dinlemek, öğrendiklerinden zevk almaya alıştırmak ve onda seçebilme alışkanlığı ve eleştirel düşünceyi geliştirmeye çalışmaktır. Bu ona yol göstererek ya da yolu keşfetme zevkini de ona bırakarak yapılabilir.
Bu sistem içinde dersler çok küçük gruplar halinde yapılmaktadır. Demokrasi bu eğitim sistemi içinde, bireyi sorumluluklarını bilen ve girişimlerinde yeterli olan kişiler olarak kabul eder. Her birey kendi seçimini akıllıca yapabilecek yetidedir, ortaya çıkan yeni durumlara kolayca uyum sağlayabilir, kendi deneylerinden yaratıcı sonuçlar çıkarabilir, gerektiğinde ortak bir şekilde gruplar halinde çalışmalar yapabilir.
Dolayısıyla yukarıdaki esaslara bağlı kalan bir eğitim sisteminde de direk olarak bir bilgiyi iletmek suretiyle öğretim yapılamaz ancak öğretimi kolaylaştırıcı yollar gösteren bir tür rehberlik yapılabilir. Bireysel ihtiyaçlara göre çok çeşitli programlara ulaşılabilirlik sağlanmalıdır. Öğretim ortamı gerçek anlamda güven ve rahat bir atmosfer içinde olmalıdır. Pedagojik yapı gelişmeye açık ve geçişli olmalıdır, önemli bir hareket kabiliyeti içermeli her şeyi önceden planlamaktan vazgeçmelidir. Çünkü eğitim ortamları da gerçek hayattan farklı değillerdir, her an her şey değişebilir ve farklı durumlar ortaya çıkabilir.
Bireyselleştirilmiş eğitimde sorumluluklar öğreten ile öğrenen arasında paylaşılmış olmalıdır, öğretmen öğrencinin gelişmesine yol göstererek yardımcı olur ve birlikte gelişip değişirler. Öğretim ortamı genelde birebir, gerekirse küçük gruplar halinde gerçekleştirilir.
Bu sistem içindeki okullarda, başarı yıllık esasa göre yapılmaz, öğrencilerin kendi ritimlerine göre ayarlanır. Sınıflarda çoğunlukla dikey sınıflama söz konusudur yani farklı yaştan öğrenen grubu aynı sınıfta toplanabilir. Dersler belirli kurallara bağlı olarak belirli saat dilimlerine göre yapılmaz. Ders zili yoktur, derslerin hedeflerine göre zaman ayarlaması öğrenen ile beraber kararlaştırılır. Çoğu zaman modüler eğitim yapılmaktadır. Öğrenci içinde bulunduğu sisteme uygun olarak bağımsız ve değerlendirilmesinde özgür durumda bırakılmaktadır.
alıntı
