özgürlük; kişinin, kendisine ve çevresine zarar vermediği müddetçe istediğini yapabilmesi demektir. sorumluluk ise, kişinin hem kendisine hem başkasına karşı olan görevlerini vaktinde yerine getirmesi demektir.
bu tanımlar ışığında, özgürlük, sorumlulukları ihmal etmeden yani hem kendimize hem başkalarına karşı olan görevlerimizi vakti geçmeden yerine getirdikten sonra, kalan zamanlarda ve kendimiz dahil kimseye zarar vermeden istediğimizi yapabilme demektir. dikkat edilirse özgürlük, sorumluluk kavramından sonra gelir. yani sorumluluk özgürlükten önemlidir. sorumluluk sahibi olmamak diye bir şey yoktur. çünkü herkes öyle ya da böyle sorumluluk sahibidir. bu bağlamda sorumluluklarını yerine getirmeyen kişi aslında özgür sayılmaz. çünkü kendisine ve başkalarına karşı görevlerini yerine getirmemiş dahası böylece kendisine ve başkalarına zarar vermiştir.
