Cevap :
Bir bileşiği oluşturan elementlerin ağırlıkları arasında sabit bir oran vardır.
Fe2O3 bileşiğinde (Fe: 56, O: 16)
2.56 = 112 gram Fe’ye karşılık
3.16 = 48 g O vardır.
birleşme oranı en sade şekilde 7 gram Fe’ye karşı 3 gram oksijendir.
Örnek – 3
X2Y3 bileşiğinin birleşme oranı ise hangi sonuçlar çıkarılabilir?
Çözüm
11 gram X2Y3 bileşiğinin 8 gramı X, 3 gramı Y’dir.
Veya: X’in atom ağırlığı 4 ise Y’nin atom ağırlığı 1′dir, sonuçları çıkarılabilir.
BİLGİ: Sabit oranlar yasası, elementlerin birbirleri ile bileşik oluştururlarken belli oranda birleşmesine dayanan bir yasadır. 1799 yılında Joseph Proust tarafından bulundu.
Elementlerin birbirleri ile bileşik oluştururlarken belli oranda birleştiklerini bulan Proust, bugün sabit oranlar yasası olarak bilinen yasa için aşağıdaki tanımı yapmıştır:
"Bir element başka bir elementle birleşerek bileşik oluşturduklarında bileşik içindeki elementlerin kütleleri oranı sabittir."
Buna göre; bir bileşik örneğin suyun 18 gramında 16 gram oksijen varken geri kalan 2 gramı hidrojendir. 9 gram su alınırsa bunun 8 gramı oksijen ve 1 gramı hidrojendir. Bu oran suyun elde ediliş şekli ile değişmez.
Sabit Oranlar Kanunu
Maddeleri bir birleriyle birleşme oranlarını tam olarak hesaplama işini; Joseph Louıs Proust(1754-1826) Fransız Kimyacı; Claude Louis Berthollet (1748-1821)Fransız Kimyacı;Jeremias Benjaim Richter (1762-1807) başardılar. Bu bilginler stokiyometrinin ilk prensiplerini ortaya koyan kişi olarak bilinirler. Yaptıkları çalışmalarda bileşikleri oluşturan elementlerin hep belli bir oranda birleştiklerini tespit ettiler. Bu şekilde “sabit oranlar kanunu” olarak bildiğimiz kanun bulunmuş oldu.
.
ÖRNEK:
CO2 = 12/32 =3/8
H2O = 2/16 = 1/8
